UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zapić

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

1. tabletkę

Definicja

wypić coś zaraz po przełknięciu czegoś innego lub zjedzeniu czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przepić

Połączenia

zapić posiłek, tabletkę, wódkę;
zapić herbatą, mlekiem, piwem, sokiem, winem, wodą, wódką

Cytaty

	Okazało się, iż w bębnie pralki miał ukryte pół litra, którym zapił wszystkie leki. Po kilkunastu minutach zaczął się dusić, dostał drgawek. źródło: NKJP: Adrian Adamczyk: Podstacja nr 9, Gazeta Krakowska, 2003-12-06
	[...] machali sztućcami, przez półtorej godziny mozolnie wrzucając do gardeł kolejne rarytasy, co je następnie miejscowym bimbrem zapili. źródło: NKJP: Magda Huzarska: Dürrenmatt we wsi Cisna Dolna, Gazeta Krakowska, 2005-06-14
	Chyba zgubiło mnie piwo, zapiłem nim wódkę [...]. źródło: NKJP: Andrzej Żor: Jedenaście dialogów z porcelanową filiżanką w tle, 2009
	Welflajsz jest tłusty, więc trzeba go zapić piwem, żeby tłuszcz rozpuścił się w brzuchu, i zagryźć chlebem z musztardą. źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert, Czarny ogród, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapiję	zapijemy
2 os.	zapijesz	zapijecie
3 os.	zapije	zapiją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłem +(e)m zapił	zapiłam +(e)m zapiła	zapiłom +(e)m zapiło	zapiliśmy +(e)śmy zapili	zapiłyśmy +(e)śmy zapiły
2 os.	zapiłeś +(e)ś zapił	zapiłaś +(e)ś zapiła	zapiłoś +(e)ś zapiło	zapiliście +(e)ście zapili	zapiłyście +(e)ście zapiły
3 os.	zapił	zapiła	zapiło	zapili	zapiły

bezosobnik: zapito

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapijmy
2 os.	zapij	zapijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłbym bym zapił	zapiłabym bym zapiła	zapiłobym bym zapiło	zapilibyśmy byśmy zapili	zapiłybyśmy byśmy zapiły
2 os.	zapiłbyś byś zapił	zapiłabyś byś zapiła	zapiłobyś byś zapiło	zapilibyście byście zapili	zapiłybyście byście zapiły
3 os.	zapiłby by zapił	zapiłaby by zapiła	zapiłoby by zapiło	zapiliby by zapili	zapiłyby by zapiły

bezosobnik: zapito by

bezokolicznik: zapić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapiwszy

gerundium: zapicie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapicie	zapicia
D.	zapicia	zapić
C.	zapiciu	zapiciom
B.	zapicie	zapicia
N.	zapiciem	zapiciami
Ms.	zapiciu	zapiciach
W.	zapicie	zapicia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapity

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapity	zapity	zapity	zapite	zapita
D.	zapitego	zapitego	zapitego	zapitego	zapitej
C.	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitej
B.	zapitego	zapitego	zapity	zapite	zapitą
N.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitą
Ms.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapici	zapici	zapite	zapite
D.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych
C.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym
B.	zapitych	zapitych	zapitych	zapite
N.	zapitymi	zapitymi	zapitymi	zapitymi
Ms.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych

odpowiednik aspektowy: zapijać

Składnia

zapić

CO + CZYM

2. smutek

Definicja

wypić alkohol, aby zmniejszyć intensywność odczuwania negatywnych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

zapić ból, rozpacz, rozterkę, smutek

Cytaty

Wilk zapił piwem rozgoryczenie spowodowane gwałtownym wzrostem ilości podejrzanych. Ogarnęła go czarna rozpacz na myśl, że sprawę [...] będzie prowadził do emerytury.

źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006

[...] świeżo doznany duchowy uraz zapiłem wraz z moim bratem i jego synem paroma kuflami znakomitego świdnickiego piwa [...].

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

I żeby smutek nasz zapić, poszliśmy razem na wódkę!

źródło: NKJP: Janusz Minkiewicz: Bilans osobisty, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapiję	zapijemy
2 os.	zapijesz	zapijecie
3 os.	zapije	zapiją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłem +(e)m zapił	zapiłam +(e)m zapiła	zapiłom +(e)m zapiło	zapiliśmy +(e)śmy zapili	zapiłyśmy +(e)śmy zapiły
2 os.	zapiłeś +(e)ś zapił	zapiłaś +(e)ś zapiła	zapiłoś +(e)ś zapiło	zapiliście +(e)ście zapili	zapiłyście +(e)ście zapiły
3 os.	zapił	zapiła	zapiło	zapili	zapiły

bezosobnik: zapito

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapijmy
2 os.	zapij	zapijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłbym bym zapił	zapiłabym bym zapiła	zapiłobym bym zapiło	zapilibyśmy byśmy zapili	zapiłybyśmy byśmy zapiły
2 os.	zapiłbyś byś zapił	zapiłabyś byś zapiła	zapiłobyś byś zapiło	zapilibyście byście zapili	zapiłybyście byście zapiły
3 os.	zapiłby by zapił	zapiłaby by zapiła	zapiłoby by zapiło	zapiliby by zapili	zapiłyby by zapiły

bezosobnik: zapito by

bezokolicznik: zapić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapiwszy

gerundium: zapicie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapicie	zapicia
D.	zapicia	zapić
C.	zapiciu	zapiciom
B.	zapicie	zapicia
N.	zapiciem	zapiciami
Ms.	zapiciu	zapiciach
W.	zapicie	zapicia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapity

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapity	zapity	zapity	zapite	zapita
D.	zapitego	zapitego	zapitego	zapitego	zapitej
C.	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitej
B.	zapitego	zapitego	zapity	zapite	zapitą
N.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitą
Ms.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapici	zapici	zapite	zapite
D.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych
C.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym
B.	zapitych	zapitych	zapitych	zapite
N.	zapitymi	zapitymi	zapitymi	zapitymi
Ms.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych

odpowiednik aspektowy: zapijać

Składnia

zapić

CO + (CZYM)

3. transakcję

Definicja

wypić alkohol, aby uczcić jakieś wydarzenie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ochlać, opić

Cytaty

Wszedł jakiś grubas i zaczęli szeptać w kącie. Dosłyszałem słowa „samochód” i „dwie tony”. Jakiś większy obrocik bokiem czegoś kartkowego. Zapili transakcję cidrem.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapiję	zapijemy
2 os.	zapijesz	zapijecie
3 os.	zapije	zapiją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłem +(e)m zapił	zapiłam +(e)m zapiła	zapiłom +(e)m zapiło	zapiliśmy +(e)śmy zapili	zapiłyśmy +(e)śmy zapiły
2 os.	zapiłeś +(e)ś zapił	zapiłaś +(e)ś zapiła	zapiłoś +(e)ś zapiło	zapiliście +(e)ście zapili	zapiłyście +(e)ście zapiły
3 os.	zapił	zapiła	zapiło	zapili	zapiły

bezosobnik: zapito

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapijmy
2 os.	zapij	zapijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłbym bym zapił	zapiłabym bym zapiła	zapiłobym bym zapiło	zapilibyśmy byśmy zapili	zapiłybyśmy byśmy zapiły
2 os.	zapiłbyś byś zapił	zapiłabyś byś zapiła	zapiłobyś byś zapiło	zapilibyście byście zapili	zapiłybyście byście zapiły
3 os.	zapiłby by zapił	zapiłaby by zapiła	zapiłoby by zapiło	zapiliby by zapili	zapiłyby by zapiły

bezosobnik: zapito by

bezokolicznik: zapić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapiwszy

gerundium: zapicie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapicie	zapicia
D.	zapicia	zapić
C.	zapiciu	zapiciom
B.	zapicie	zapicia
N.	zapiciem	zapiciami
Ms.	zapiciu	zapiciach
W.	zapicie	zapicia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapity

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zapity	zapity	zapity	zapite	zapita
D.	zapitego	zapitego	zapitego	zapitego	zapitej
C.	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitemu	zapitej
B.	zapitego	zapitego	zapity	zapite	zapitą
N.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitą
Ms.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym	zapitej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zapici	zapici	zapite	zapite
D.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych
C.	zapitym	zapitym	zapitym	zapitym
B.	zapitych	zapitych	zapitych	zapite
N.	zapitymi	zapitymi	zapitymi	zapitymi
Ms.	zapitych	zapitych	zapitych	zapitych

odpowiednik aspektowy: zapijać

Składnia

zapić

4. upić się

Definicja

pot.

wypić zbyt dużo alkoholu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Cytaty

	Niedawno świat obiegła wiadomość o naszym rodaku, który tak zapił, że w laboratorium dwukrotnie badano jego krew, nie dowierzając temu, co wskazała pierwsza analiza. źródło: NKJP: Mariusz Surosz: Rekordziści i twardziele, Dziennik Polski, 2005-01-21
	Jan na wytłumaczenie wybrał jedyne usprawiedliwienie, które mogło trafić do ludowej władzy: panie władzo, zapiłem. Taki argument władza dobrze rozumiała... źródło: NKJP: Maria Nowak: Bajka o mądrym Jasiu i wielkim pałacu, Gazeta Poznańska, 2002-12-24
	Mówią o nim, że złoty chłop, ale jak nie pije. Bo jak zapije, to z byle powodu łapie się za siekierę [...]. źródło: NKJP: Martyna Bunda: Diabeł z czarnej Corsy, Polityka, 2005-10-15
	Teraz, owszem, zdarza mi się zapić ostrzej. Ale mam nad tym kontrolę. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zapiję	zapijemy
2 os.	zapijesz	zapijecie
3 os.	zapije	zapiją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłem +(e)m zapił	zapiłam +(e)m zapiła	zapiłom +(e)m zapiło	zapiliśmy +(e)śmy zapili	zapiłyśmy +(e)śmy zapiły
2 os.	zapiłeś +(e)ś zapił	zapiłaś +(e)ś zapiła	zapiłoś +(e)ś zapiło	zapiliście +(e)ście zapili	zapiłyście +(e)ście zapiły
3 os.	zapił	zapiła	zapiło	zapili	zapiły

bezosobnik: zapito

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapijmy
2 os.	zapij	zapijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapiłbym bym zapił	zapiłabym bym zapiła	zapiłobym bym zapiło	zapilibyśmy byśmy zapili	zapiłybyśmy byśmy zapiły
2 os.	zapiłbyś byś zapił	zapiłabyś byś zapiła	zapiłobyś byś zapiło	zapilibyście byście zapili	zapiłybyście byście zapiły
3 os.	zapiłby by zapił	zapiłaby by zapiła	zapiłoby by zapiło	zapiliby by zapili	zapiłyby by zapiły

bezosobnik: zapito by

bezokolicznik: zapić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zapiwszy

gerundium: zapicie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zapicie	zapicia
D.	zapicia	zapić
C.	zapiciu	zapiciom
B.	zapicie	zapicia
N.	zapiciem	zapiciami
Ms.	zapiciu	zapiciach
W.	zapicie	zapicia

odpowiednik aspektowy: zapijać

Data ostatniej modyfikacji: 04.01.2019