Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. barwa
1. nadawać barwę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | barwić |
Połączenia
- zabarwiać policzki, twarz; beton, szkliwo, wodę
- zabarwiać coś farbą, krwią
- zabarwiać coś na (kolor czerwony, niebieski, zielony...)
- zabarwiać coś na czerwono, niebiesko, zielono...; na ciemno
- zabarwiać coś czerwono, niebiesko, zielono, żółto...
Cytaty
Świat wokół wyglądał przerażająco. Pochodnie studzien gorzały, zabarwiając czerwono obłok wiszący nad miastem. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
Krew wsiąka w śnieg jak w watę i zabarwia go na wiele czerwieni, na czerwień ciemną, gdzie wsiąkło jej dużo, na nieco jaśniejszą w miejscach, do których nie doszło jej wiele, i na zupełnie jasną, już bardziej różową niż czerwoną na samych brzegach krwawej kałuży [...]. źródło: KWSJP: Julian Kawalec: Ukraść brata. Oset, 1985 |
|
Pigmenty zawierające np. tlenki żelaza zabarwiają beton na żółto, czerwono lub brązowo [...]. źródło: KWSJP: Zygmunt Jamroży: Beton i jego technologie, 2000 |
|
Nie kupowaliśmy słabego i zajeżdżającego drożdżami wińska, tylko czysty spirytus, który mieszaliśmy pół na pół z wodą i zabarwialiśmy sokiem wiśniowym. źródło: KWSJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Zastąpienie tych drogich barwników tańszymi było konieczne, toteż produkowano rozmaite gatunki sztucznej czerwieni, np. przez prażenie żółtej ochry; nie gardzono również sokami roślin, które bardzo dobrze nadawały się do zabarwiania kredy lub gipsu. źródło: KWSJP: Maria Nowicka: Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, 1988 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zabarwiam |
zabarwiamy |
|||
2 os. |
zabarwiasz |
zabarwiacie |
|||
3 os. |
zabarwia |
zabarwiają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabarwiałem +(e)m zabarwiał |
zabarwiałam +(e)m zabarwiała |
zabarwiałom +(e)m zabarwiało |
zabarwialiśmy +(e)śmy zabarwiali |
zabarwiałyśmy +(e)śmy zabarwiały |
2 os. |
zabarwiałeś +(e)ś zabarwiał |
zabarwiałaś +(e)ś zabarwiała |
zabarwiałoś +(e)ś zabarwiało |
zabarwialiście +(e)ście zabarwiali |
zabarwiałyście +(e)ście zabarwiały |
3 os. |
zabarwiał |
zabarwiała |
zabarwiało |
zabarwiali |
zabarwiały |
bezosobnik: zabarwiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę zabarwiał będę zabarwiać |
będę zabarwiała będę zabarwiać |
będę zabarwiało będę zabarwiać |
będziemy zabarwiali będziemy zabarwiać |
będziemy zabarwiały będziemy zabarwiać |
2 os. |
będziesz zabarwiał będziesz zabarwiać |
będziesz zabarwiała będziesz zabarwiać |
będziesz zabarwiało będziesz zabarwiać |
będziecie zabarwiali będziecie zabarwiać |
będziecie zabarwiały będziecie zabarwiać |
3 os. |
będzie zabarwiał będzie zabarwiać |
będzie zabarwiała będzie zabarwiać |
będzie zabarwiało będzie zabarwiać |
będą zabarwiali będą zabarwiać |
będą zabarwiały będą zabarwiać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zabarwiajmy |
|
2 os. |
zabarwiaj |
zabarwiajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabarwiałbym bym zabarwiał |
zabarwiałabym bym zabarwiała |
zabarwiałobym bym zabarwiało |
zabarwialibyśmy byśmy zabarwiali |
zabarwiałybyśmy byśmy zabarwiały |
2 os. |
zabarwiałbyś byś zabarwiał |
zabarwiałabyś byś zabarwiała |
zabarwiałobyś byś zabarwiało |
zabarwialibyście byście zabarwiali |
zabarwiałybyście byście zabarwiały |
3 os. |
zabarwiałby by zabarwiał |
zabarwiałaby by zabarwiała |
zabarwiałoby by zabarwiało |
zabarwialiby by zabarwiali |
zabarwiałyby by zabarwiały |
bezosobnik: zabarwiano by
bezokolicznik: zabarwiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zabarwiając
gerundium: zabarwianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zabarwianie |
zabarwiania |
D. | zabarwiania |
zabarwiań |
C. | zabarwianiu |
zabarwianiom |
B. | zabarwianie |
zabarwiania |
N. | zabarwianiem |
zabarwianiami |
Ms. | zabarwianiu |
zabarwianiach |
W. | zabarwianie |
zabarwiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zabarwiający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiająca |
D. | zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającej |
C. | zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającej |
B. | zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiającą |
N. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającą |
Ms. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiające |
D. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
C. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
B. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiające |
N. | zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
Ms. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zabarwiany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zabarwiany |
zabarwiany |
zabarwiany |
zabarwiane |
zabarwiana |
D. | zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianej |
C. | zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianej |
B. | zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwiany |
zabarwiane |
zabarwianą |
N. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianą |
Ms. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zabarwiani |
zabarwiani |
zabarwiane |
zabarwiane |
D. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
C. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
B. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwiane |
N. | zabarwianymi |
zabarwianymi |
zabarwianymi |
zabarwianymi |
Ms. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
odpowiednik aspektowy: zabarwić
Składnia
+ | zabarwiać | + |
CO +
(na JAKOŚ) +
(CZYM)
|
|
+ | zabarwiać | + |
CO +
(JAK) +
(CZYM)
|
|
+ | zabarwiać | + |
CO +
(na CO) +
(CZYM)
|
2. nadawać cechy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- zabarwiać czymś głos; słowa
- zabarwiać coś ironią, powagą, uczuciem, wesołością
- zabarwiać coś emocjonalnie, uczuciowo, zmysłowo
Cytaty
Kiedy układa się i wiąże słowa z innymi słowami - tworzy się nowe układy rzeczy, tworzy się świat. Kiedy się kształtuje słowa, zabarwiając je uczuciem, naznaczając barwami nastroju, przydając im znaczeń, brzmień, muzyki - kształtuje się wszystko, co istnieje. źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1993 |
|
Tylko że wówczas marzyłam o tym, co przyjdzie, a teraz o przeszłości, chyba bezwiednie zabarwiając ją wiarą i wyobraźnią. źródło: KWSJP: Margit Kaffka: Barwy lata, 1960 |
|
Zmieniają się religie, ideologie, ustroje, lecz żądza panowania trwa, jest wieczna i wiekuista. To ona zabarwia fałszem pisarstwo historyczne i literaturę, deprawuje umysły i sprawia cuda [...]. źródło: KWSJP: Paweł Jasienica: Rzeczpospolita Obojga Narodów. Dzieje agonii, 1989 |
|
- Ale ona Musię znała, ta ciocia babcia! - rzucił już zupełnie innym tonem, zabarwiając swój głos skromną dozą niewinnej wesołości. źródło: KWSJP: Marta Tomaszewska: Tajemnica białego pokoju, 1977 |
|
Oskar wnosi nieszablonowy punkt widzenia, który zabarwia oryginalnością i ironią wszystko, co opisuje. źródło: NKJP: Teresa Rostowska: Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie: analiza psychologiczna, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zabarwiam |
zabarwiamy |
|||
2 os. |
zabarwiasz |
zabarwiacie |
|||
3 os. |
zabarwia |
zabarwiają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabarwiałem +(e)m zabarwiał |
zabarwiałam +(e)m zabarwiała |
zabarwiałom +(e)m zabarwiało |
zabarwialiśmy +(e)śmy zabarwiali |
zabarwiałyśmy +(e)śmy zabarwiały |
2 os. |
zabarwiałeś +(e)ś zabarwiał |
zabarwiałaś +(e)ś zabarwiała |
zabarwiałoś +(e)ś zabarwiało |
zabarwialiście +(e)ście zabarwiali |
zabarwiałyście +(e)ście zabarwiały |
3 os. |
zabarwiał |
zabarwiała |
zabarwiało |
zabarwiali |
zabarwiały |
bezosobnik: zabarwiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę zabarwiał będę zabarwiać |
będę zabarwiała będę zabarwiać |
będę zabarwiało będę zabarwiać |
będziemy zabarwiali będziemy zabarwiać |
będziemy zabarwiały będziemy zabarwiać |
2 os. |
będziesz zabarwiał będziesz zabarwiać |
będziesz zabarwiała będziesz zabarwiać |
będziesz zabarwiało będziesz zabarwiać |
będziecie zabarwiali będziecie zabarwiać |
będziecie zabarwiały będziecie zabarwiać |
3 os. |
będzie zabarwiał będzie zabarwiać |
będzie zabarwiała będzie zabarwiać |
będzie zabarwiało będzie zabarwiać |
będą zabarwiali będą zabarwiać |
będą zabarwiały będą zabarwiać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zabarwiajmy |
|
2 os. |
zabarwiaj |
zabarwiajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zabarwiałbym bym zabarwiał |
zabarwiałabym bym zabarwiała |
zabarwiałobym bym zabarwiało |
zabarwialibyśmy byśmy zabarwiali |
zabarwiałybyśmy byśmy zabarwiały |
2 os. |
zabarwiałbyś byś zabarwiał |
zabarwiałabyś byś zabarwiała |
zabarwiałobyś byś zabarwiało |
zabarwialibyście byście zabarwiali |
zabarwiałybyście byście zabarwiały |
3 os. |
zabarwiałby by zabarwiał |
zabarwiałaby by zabarwiała |
zabarwiałoby by zabarwiało |
zabarwialiby by zabarwiali |
zabarwiałyby by zabarwiały |
bezosobnik: zabarwiano by
bezokolicznik: zabarwiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zabarwiając
gerundium: zabarwianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zabarwianie |
zabarwiania |
D. | zabarwiania |
zabarwiań |
C. | zabarwianiu |
zabarwianiom |
B. | zabarwianie |
zabarwiania |
N. | zabarwianiem |
zabarwianiami |
Ms. | zabarwianiu |
zabarwianiach |
W. | zabarwianie |
zabarwiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zabarwiający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiająca |
D. | zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiającej |
C. | zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającemu |
zabarwiającej |
B. | zabarwiającego |
zabarwiającego |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiającą |
N. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającą |
Ms. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zabarwiający |
zabarwiający |
zabarwiające |
zabarwiające |
D. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
C. | zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
zabarwiającym |
B. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiające |
N. | zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
zabarwiającymi |
Ms. | zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
zabarwiających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zabarwiany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zabarwiany |
zabarwiany |
zabarwiany |
zabarwiane |
zabarwiana |
D. | zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwianej |
C. | zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianemu |
zabarwianej |
B. | zabarwianego |
zabarwianego |
zabarwiany |
zabarwiane |
zabarwianą |
N. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianą |
Ms. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zabarwiani |
zabarwiani |
zabarwiane |
zabarwiane |
D. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
C. | zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
zabarwianym |
B. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwiane |
N. | zabarwianymi |
zabarwianymi |
zabarwianymi |
zabarwianymi |
Ms. | zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
zabarwianych |
odpowiednik aspektowy: zabarwić
Składnia
+ | zabarwiać | + |
CO +
CZYM
|