UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kafel

Chronologizacja

1565, SPXVI
W postaci: kachel

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kafel
kafle
D. kafla
kafli
C. kaflowi
kaflom
B. kafel
kafle
N. kaflem
kaflami
Ms. kaflu
kaflach
W. kaflu
kafle

Pochodzenie

niem. Kachel 'kafel'

1. w piecu

Definicja

wyrób ceramiczny, matowy albo glazurowany, przypominający cegłę pustą w środku lub płytkę, używany do wykładania ścian i posadzek, jak również do budowy pieców kuchennych i pokojowych

Noty o użyciu

Lp używana bywa w znaczeniu lm.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo materiały, narzędzia i maszyny budowlane

Połączenia

  • białe, kolorowe, różowe, zielone...; gdańskie, holenderskie, niemieckie...; średniowieczne, renesansowe, secesyjne kafle; kafle ceramiczne, emaliowane, fajansowe, kamionkowe, majolikowe, porcelanowe; chodnikowe, kominkowe, kuchenne, łazienkowe, piecowe; antypoślizgowe
  • cegły i kafle, ceramika i kafle, glazura i kafle
  • fabryka, wytwórnia; produkcja, wyrób; kawałki, fragmenty; kolekcja, wystawa, zbiór; wzory kafli
  • klej do kafli; piec z kafli
  • fugi, przestrzenie, spoiny, szczeliny szpary między kaflami
  • malować, wypalać, wytwarzać, zdobić; kłaść, mocować kafle
  • obkładać, obłożyć, ozdobić, pokryć, udekorować, wykładać, wyłożyć coś kaflami

Cytaty

Rynkowa wartość zabytkowego kafla z Wielkiego Pieca zależy od jego rodzaju i - oczywiście - stopnia zniszczenia. Jeden kafel kosztować może od kilku do 10 tys. zł.

źródło: NKJP: Jarosław Zalesiński: Gdzie są kafle z pieca, Dziennik Bałtycki, 2001-01-05

Odnaleźliśmy fragment kafla, na którym widzimy Świętego Jerzego przed walką oraz walczącego ze smokiem. Najprawdopodobniej na kaflach przedstawiono historię z jego życia.

źródło: NKJP: (bj): Kafel ze świętym, Dziennik Zachodni, 2002-04-29

W salach krzyżackiego zamku zgromadzono aż 288 eksponatów perskiego uzbrojenia z XVI - XIX w. Uzupełniono je pięknymi i cennymi kobiercami ze znanych irańskich ośrodków oraz perskim kaflem z postacią sokolnika.

źródło: NKJP: Maria Giedz: Wystawa w malborskim zamku Perski oręż, Dziennik Bałtycki, 2001-08-25

Malowanie ręczne na dwukrotnie wypalonym kaflu ma tę zaletę, że to, co się nie uda, można wymazać.

źródło: NKJP: Aneta Niedźwiecka: Ginący zawód - kaflarz, Gazeta Radomszczańska, 2009-01-28

Pijani w sztok będą trzeźwieć w pachnących świeżością salach z podłogami wyłożonymi kaflami [...].

źródło: NKJP: (Iwo, kow): Izba solą w oku, Express Ilustrowany, 2001-10-04

Odesłania

Zob. też:

fliza

2. w portfelu

Definicja

pot. 
suma tysiąca złotych lub innej waluty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kawałek, patol, patyk, tauzen, tysiak

Cytaty

Dużo na tym zarobisz? - zainteresowałem się. - Jeszcze ostatecznie się nie umówiliśmy, ale parę kafli na pewno wpadnie.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Nim zdążyli zaprotestować, kapitan odgarnął ręką szeleszczącą górę marek i bez zmrużenia oka przyjął widok dolarów. „Było po dwadzieścia kafli” - wzdychał potem przy opowieściach o tej tragedii Jagiełło.

źródło: NKJP: Roman Bratny, Kolumbowie — rocznik 20, 1957

U nas, niestety, to nie jest takie łatwe podejście, ja też nie muszę mieć super fury... kompa za parę kafli... itd., ale każdemu należy się coś miłego.

źródło: Internet: pl-pl.facebook.com

Po drugie, sprzedawca liczy, że znajdzie się na allegro frajer Twojego pokroju, który wyżej wymieniony amplituner kupi za całego kafla.

źródło: Internet: hi-fi.com.pl

Jestem gotowy zainwestować w was półtora kafla - stwierdził, trzymając w ręku plik banknotów.

źródło: piet: Kierowca do policjantów: Jestem gotowy zainwestować w was półtora kafla, Gazeta Wyborcza, 2013-10-23 (katowice.wyborcza.pl)

Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj