Chronologizacja
W XV w. rozpust .
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | rozpusta |
rozpusty |
|
D. | rozpusty |
rozpust |
|
C. | rozpuście |
rozpustom |
|
B. | rozpustę |
rozpusty |
|
N. | rozpustą |
rozpustami |
|
Ms. | rozpuście |
rozpustach |
|
W. | rozpusto |
rozpusty |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
ogsł. *orzpusta / *orzpustь (ż) / orzpustъ
Rzeczownik od przedrostkowego czasownika rozpuścić (się) (poświadczonego już w st.pol.) w przenośnym znaczeniu 'luźno opuścić, zluźnić', 'rozluźnić, uwolnić od więzów moralnych'; zob. puścić
1. seksualna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- pornografia i rozpusta, nierząd i rozpusta, pijaństwo i rozpusta
- gniazdo, siedlisko rozpusty
- uprawiać rozpustę
Cytaty
[...] kapłani Hofni i Pinchas, poczynali sobie nikczemnie i przysparzali mu wiele zgryzoty. Wymuszali z pielgrzymów nadmierne daniny, a co gorsza - uprawiali rozpustę z kobietami strzegącymi wrót świątyni. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne,1963 |
|
W jednym z krajów Cesarstwa, we Włoszech, doszło w końcu do tego, że dziewczęta publiczne przegrały w konkurencji ze zwykłymi mieszczankami, wśród których utrwaliła się moda na życie w rozpuście. źródło: NKJP: Bogusław Zając: Sprzedajność niewiast na ziemiach polskich, Polityka, 2006-02-18 |
2. kulinarna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rozpustka |
Cytaty
W porównaniu z Bielańskim w szpitalu na Karowej niemal rozpusta: - Dzienny wsad do kotła to 8 zł - mówi Teresa Zych, kierownik kuchni. źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Wsad do kotła, Polityka, 2002-09-14 |
|
Z początkiem lat 60. nadal spotykano opinie, że częste korzystanie z wanny to rozrzutność czy nawet rozpusta. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004 |
|
Reklama Coca Coli, owego atrybutu imperialistycznej rozpusty, wczesnych komunistów doprowadziłaby do zawału, ale już tow. Gierek zaczął nią poić Polaków. źródło: NKJP: Adam Kłykow: Takie nasze majowe święto, Gazeta Wrocławska, 2002-05-02 |
|
Na szczyty rozpusty prowadzi krem z homara w szampanie, aksamitna, gęsta zupa, o może trochę nie dość intensywnym smaku. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Jadłem w, Gazeta Wyborcza, 1993-06-25 |
|
Nie kluby na Bourbon Street, lecz muzyka jest prawdziwą rozpustą tego miasta. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Pocztówka z Nowego Orleanu,1997-09-12 |