Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | szmatka |
szmatki |
|
D. | szmatki |
szmatek |
|
C. | szmatce |
szmatkom |
|
B. | szmatkę |
szmatki |
|
N. | szmatką |
szmatkami |
|
Ms. | szmatce |
szmatkach |
|
W. | szmatko |
szmatki |
Pochodzenie
Zob. szmata
1. materiał
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
Relacje znaczeniowe
synonimy: | gałganek |
Połączenia
- czysta; kolorowa; mokra, sucha, wilgotna; bawełniana, flanelowa, lniana szmatka
- szmatka do kurzu, do podłogi, do szkieł
- zmoczyć szmatkę
- czyścić coś, polerować coś, przetrzeć coś, wycierać coś szmatką
Cytaty
[...] nasze kobiety pakowały do płóciennego woreczka bochen chleba pieczonego na klonowych liściach, grudkę soli zawiniętą w szmatkę, kawał słoniny i zerwane dopiero co przeze mnie z grządki ogórki mieniące się wszystkimi odcieniami zieleni. źródło: NKJP: Jan Rutkiewicz: Ostland, Akant, 2007-02 |
|
Widzisz te tenisówki? - i zgina mój kark, bym przyjrzał się jego butom. - Będziesz je czyścił. Wytrzesz je namydloną szmatką, potem szmatkę wypłuczesz i przetrzesz tenisówki na mokro, a potem wytrzesz do sucha. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
Siada przy stole. Rękę kładzie na szmatce od kurzu. źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie, 2010 |
|
Lalki są wykonane ze szmatek, korków, odpadków, zużytych butelek. źródło: NKJP: Ł: Przygoda z lalkami, Trybuna Śląska, 2002-05-11 |
2. odzież
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Cytaty
Był idealny i podniecał ją, ale jego podniecenie słabło z każdą spadającą z niej szmatką. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
|
Upał skłania nas do zakładania kusych, lekkich szmatek. źródło: NKJP: Julia Lubecka: O życiu, Cosmopolitan, 2000 |
|
Z bliżej nieznanych powodów producenci niemowlęcych szmatek mieli słabe pojęcie jak wygląda małe dziecko i szyli pokraczne stroiki z monstrualnie długimi albo zredukowanymi do minimum nogawkami i rękawkami, projektowali śpioszki mogące pomieścić małego hipopotama albo, przeciwnie, pasujące do wąskiego ciała węża boa dusiciela. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Małe kochanie, wielka miłość, 1997 |
|
Przychodzi ze swoimi trzema pieskami, ubrana w kolorowe szmatki, niektóre już całkiem zniszczone, owinięta wełnianym szalem, nawet jak jest ciepło, i w starym berecie. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005 |