Chronologizacja
W postaci hebena
Pochodzenie
łac. ebenus, ebenum, hebenum
z gr. ébenos
1.a drewno
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny egzotyczne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | drewno |
Połączenia
- heban i mahoń, heban i palisander
- inkrustować, ozdobić, wyłożyć coś hebanem
- wykonać coś z hebanu
- oprawić coś w heban
- rzeźbić, wyrzeźbić coś w hebanie
- czarny jak heban
Cytaty
|
Do dalekich krajów awanturników i kupców wabiło złoto, drogie kamienie, kość słoniowa, heban czy przyprawy korzenne. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994 |
|
|
[...] wyjęła spomiędzy zakładek i koronek wachlarz, flakonik z solami trzeźwiącymi, maleńkie lusterko oprawne w heban inkrustowany kością słoniową i wreszcie niewielkie złote puzdereczko [...]. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008 |
|
|
Ale choćby mój szef posadził mnie wówczas za biurkiem z hebanu inkrustowanego masą perłową - i tak bym uciekł. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński, Wojna futbolowa, 2005 |
|
|
Sto lat później rozpowszechnił się typ czasomierza szafkowego, który można było ustawiać na różnych meblach domowych. Jego mechanizm chroniły skrzynki ozdobione hebanem i fryzami ze złoconego metalu. źródło: NKJP: Piotr Polowy: Na straży czasu, Express Ilustrowany, 2003-03-28 |
|
|
Kilkadziesiąt rzeźb z Afryki wykonanych w mahoniu i hebanie skradziono dwóm obywatelom Czarnego Lądu, czasowo zameldowanym w Gdańsku. źródło: NKJP: (zet): Afrykanie bez figurek, Dziennik Bałtycki, 2011 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | heban |
hebany |
|
| D. | hebanu |
hebanów |
|
| C. | hebanowi |
hebanom |
|
| B. | heban |
hebany |
|
| N. | hebanem |
hebanami |
|
| Ms. | hebanie |
hebanach |
|
| W. | hebanie |
hebany |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b drzewo
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz w tym znaczeniu powszechnie używany w języku ogólnym, choć jest to użycie niewłaściwe z punktu widzenia systematyki botanicznej.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny egzotyczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | hebanowiec | |
| hiperonimy: | drzewo |
Połączenia
- drewno hebanu
Cytaty
|
- Zobacz, to heban - Max hamuje nagle, wpadając w lekki poślizg na błotnistej drodze. - Tutaj to rzadkość. Od dawna go nie wycinamy. źródło: NKJP: Olga Stanisławska: Zielony brzuch Afryki, Gazeta Wyborcza, 1996-08-16 |
|
|
Występuje tu głównie wawrzyn (laur) a także ostrokrzew, heban, mahoń, lipy, paprocie [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Bardziej twarde drewno: śliwy, bukszpanu, czy jeszcze twardsze: palisandra, tulipanowca czy hebanu doskonale nadaje się do produkcji fletów koncertowych o bogatej barwie dźwiękowej. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Wśród rozrzuconych rzadko drzew: chlebowych, cynamonowych, goździkowych, magnoliowych i wspaniałych hebanów, widniały niezliczone drzewka oliwkowe, cytrynowe, pomarańczowe oraz krzewy bananowe o olbrzymich liściach, ukrywających kiście dojrzałych owoców. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów , 1957 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | heban |
hebany |
|
| D. | hebanu |
hebanów |
|
| C. | hebanowi |
hebanom |
|
| B. | heban |
hebany |
|
| N. | hebanem |
hebanami |
|
| Ms. | hebanie |
hebanach |
|
| W. | hebanie |
hebany |