Chronologizacja
2 połowa XVIII w., Bańk
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pała |
pały |
|
| D. | pały |
pał |
|
| C. | pale |
pałom |
|
| B. | pałę |
pały |
|
| N. | pałą |
pałami |
|
| Ms. | pale |
pałach |
|
| W. | pało |
pały |
Pochodzenie
psł. *pala 'gruby kij, pałka'
1. ekspresywnie
Cytaty
1.a do bicia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pałka |
Połączenia
- baseballowa, bejsbolowa; dębowa, drewniana, gumowa, metalowa; długa, gruba; policyjna pała
- pała do baseballa, do bejsbola; od baseballa, od bejsbola
- banda, chuligani, milicjanci, policja, policjanci z pałami
- dostać/dostawać; bić, uderzyć/uderzać, walnąć/walić pałą
Cytaty
|
Właściciel przywiązał zwierzę do płotu i uderzał go drewnianą pałą. źródło: NKJP: (sys, miza): Dlaczego psy nie lubią wakacji, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 2000-08-11 |
|
|
W nocy można dostać pałą od bejsbola albo butelką po głowie. źródło: NKJP: (CIN): Łobuzy rządzą w Przytkowicach, Gazeta Krakowska, 2006-04-21 |
|
|
Ach, wziąłbym pałę i walnął cię w ten głupi łeb! źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
Z bramy komitetu otoczonego przez tłum demonstrantów wybiegają milicjanci uzbrojeni w hełmy, tarcze i długie pały. źródło: NKJP: Czesław Bielecki: Scenarzysta, 2009 |
|
|
Zaczęli nas okładać pałami, bić rękoma i kopać [...]. źródło: NKJP: Grzegorz Żurawiński: Pięścią, pałą i z buta, Gazeta Wrocławska, 1998 |
1.b uderzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Połączenia
- pierwsza pała
- ślady pał
Cytaty
|
Pierwszą pałę oberwałem w plecy, zacząłem uciekać. źródło: NKJP: Pod pałami partyzantów, Dziennik Polski, 2003-03-07 |
|
|
Ze śladami pał na plecach wywalczyli sobie demokratyczną ojczyznę [...]. źródło: NKJP: Andrzej Plęs: Lustro historii, Gazeta Krakowska, 2007-03-28 |
1.c do bębna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Połączenia
- walić pałą
Cytaty
|
Wielką pałą wali w bęben, w cokolwiek ośliniony mikroport wywrzaskuje zaklęcia starego szamana, czasem, dla wzmożenia nastroju, kopie w drzwi wejściowe na widownię. źródło: NKJP: Bzyk martwej muchy, Dziennik Polski, 2002-05-14 |
|
|
[...] wali pałami w bęben, a co pół godziny zostaje odśpiewana jakaś kluczowa pieśń. źródło: NKJP: Balkon nie doczeka, Dziennik Polski, 2000-06-10 |
|
|
- Chodź tu, wal w ten bęben [...]! Dawaj pały, pokażę ci, jak walić. źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc, czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999 |
1.d ocena
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- dostać; postawić, stawiać pałę
Cytaty
|
Mój starszy syn dostał pałę z niemieckiego. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Kiedyś, podczas studiów, profesorka z chemii wody oznajmiła, że jeżeli ktoś ze studentów użyje podczas egzaminu terminu „życie biologiczne”, to natychmiast zobaczy drzwi z drugiej strony i pałę w indeksie. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Wyniki moich prac domowych, odpowiedzi i klasówek wyrażała [...] cyfra parzysta, najniższa z istniejących w skali dodatniej, tylko dlatego, że nie stawiano pał. źródło: NKJP: Piotr Parandowski: Mitologia wspomnień, 2008 |
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Połączenia
- głupia, tępa pała
Cytaty
|
[...] przecież to tępa pała, nigdy by nie napisał takiego listu. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Nieznane przygody Sherlocka Holmesa, 2002 |
|
|
Ale ze mnie głupia pała! źródło: NKJP: Internet |
|
|
Paragraf pokaż, durna pało. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Głupie z nas pały. źródło: NKJP: Internet |
3. głowa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Połączenia
- łysa pała
- ogolić, zgolić pałę
- bić, lać, walnąć/walić kogoś w pałę
Cytaty
|
Nie przepraszaj tylko lej w pałę, aż zrozumie. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Ona wychodzi z gościem, który jest chorobliwie zazdrosny. Co innego mówi, a za co innego wali w pałę. źródło: NKJP: Internet |
|
|
- [...] pół roku temu zgolili pały i włożyli glany - mówi Paweł. - Powiedzieli: jesteśmy skinami. źródło: NKJP: Sławomir Łopatyński: Reportaż, Gazeta Wyborcza, 1994-09-30 |
4. penis
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Cytaty
|
[...] usłyszałam dźwięk rozpinanego paska od spodni, czułam, jak podwija mi spódniczkę [...]. Swoją twardą pałę wbijał zdecydowanie, ale powoli [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
[...] z miną zbójnika wściekle poklepywał ją sterczącą pałą po piersiach [...]. źródło: NKJP: Włodzimierz Pawluczuk: Judasz, 2004 |
|
|
[...] niech zasilą burdele [...], by twardniały nam pały w towarzystwie egzotyki. Będzie rozkosznie. źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005 |
5. policjant
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | policjant, stróż prawa |
Cytaty
|
[...] a może nawet zabił kogoś, ja nie wiem, [...] gubił się w zeznaniach, w każdym razie pały go szukają, na świadka chcą go wziąć [...] źródło: Władysław Lubaś (red.), Słownik polskich leksemów potocznych, 2015 |
|
|
Czy ty uważasz że taki zwykły pała potrafi odróżnić taki immunitet od innego? Dla nich immunitet to immunitet, mają pełno w porach na to słowo a co dopiero na gościa w dobrym garniturze i w dobrej bryce z górnej półki,wtedy to gościa nawet nie zatrzymują, a co dopiero zadawać mu jakieś głupie pytania czy chociażby sprawdzić go na okoliczność trzeźwości. źródło: Internet: dziennikwschodni.pl/forum |