UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ziomek

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
Za starsze  ziemek  (XVI w., SPXVI).

Pochodzenie

Od podstawy  ziemia  (dial. także  ziem  /  ziom ) z przyrostkiem -ek (< *ъkъ); zob.  ziemia .

1. krajan

Definicja

osoba, która tak jak ktoś inny pochodzi z tego samego kraju, regionu czy tej samej miejscowości bądź okolicy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny nazwy osób ze względu na ich pochodzenie i przynależność terytorialną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  krajan, ziomal

Połączenia

  • mój ziomek; swoi, właśni ziomkowie
  • krewni i ziomkowie
  • ziomkowie z Niemiec, z Nowego Sącza, z Pomorza, z Północy, z Warszawy
  • spotkać ziomków

Cytaty

Gwiazda Jeziora odniosła się przychylnie do oświadczyn, ale zastrzegła, iż zostanie żoną Tecumseha, jeśli przejdzie on na chrześcijaństwo, dostosuje się do zwyczajów, sposobu bycia i ubierania się ludzi białych, słowem - przyjmie styl życia jej własnych ziomków.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Abiola nie zgadza się oczywiście na żadne nowe wybory i rządy tymczasowe. Popierają go zachodnie rządy i jego ziomkowie Jorubowie (jedna z trzech największych grup narodowych w Nigerii).

źródło: NKJP: Nigeria, Gazeta Wyborcza, 1993-08-27

Oprócz Wilhelma, w gronie królewskich wybrańców znaleźli się Wilhelm Briwerre [...], Gotfryd, hrabia Essex (1190-1213) i Hugon Bardolf. Pierwszy z nich był ziomkiem Marszałka a drugi jego przyjacielem z okresu służby dla Henryka II, tak więc grono to dobrze się rozumiało i podejmowało zgodne decyzje.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy: Rycerze w służbie dam i dworu, 2009

Tak - pod górkę - było do 1993 roku, kiedy dzięki pieniądzom ziomka, rodaka i mieszkańca tej ziemi przez wiele lat, ks. Jana Piekoszewskiego wybudowano nowy budynek biblioteki (pierwsze prace budowlane rozpoczęto w 1988 roku).

źródło: NKJP: Dar księdza, Dziennik Polski, 2003-10-08

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ziomek
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr
D. ziomka
 ziomków
C. ziomkowi
 ziomkom
B. ziomka
 ziomków
N. ziomkiem
 ziomkami
Ms. ziomku
 ziomkach
W. ziomku
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr

Składnia

bez ograniczeń + ziomek +
(CZYJ)
bez ograniczeń + ziomek +
(KOGO)
bez ograniczeń + ziomek +
(z CZEGO)

2. członek organizacji

Definicja

członek ziomkostwa - organizacji społeczno-politycznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • delegacja, zjazd ziomków

Cytaty

Dziś działalność Ziomkostwa Ślązaków to przede wszystkim zainteresowanie historią, kulturą i ratowanie zabytków Śląska, chociaż ziomkowie mówią o utraconych po 1945 roku terenach podkreślając, że „dobro zrabowane pozostaje zawsze dobrem zrabowanym”.

źródło: NKJP: Roma Fiszer: Dariusz Czajka, Gazeta Wyborcza, 1993-08-13

Kolejną okazją do spotkania stanie się dopiero przyjazd następnego gościa z rodzinnego miasta lub coroczny zjazd ziomkostwa, prowadzonego ostatnio z właściwym mu zaangażowaniem przez Izaka Goldfingera. Zwiedzam wraz z Izakiem lokal Klubu Robotników Lewicy, w którym odbyło się niedawne posiedzenie ziomków sądeckich.

źródło: NKJP: Bogusław Kołcz: Krajobraz po zamachu, Gazeta Krakowska, 2003-01-11

STEINBACH SZEFOWĄ ZIOMKÓW. Erika Steinbach, autorka kontrowersyjnego projektu Centrum przeciwko Wypędzeniom, będzie przez kolejne dwa lata kierowała działalnością Niemieckiego Związku Wypędzonych (BdV). Deputowaną niemieckiej CDU poparło w sobotę podczas walnego zgromadzenia ziomkostw w Berlinie 63 spośród 77 delegatów.

źródło: NKJP: Krótko, Dziennik Polski, 2006-03-20

[...] działacze Wspólnoty zwrócili się w geście pojednania do byłych mieszkańców Giżycka [...], zorganizowanych w ziomkostwo Kreisgemeinschaft Loetzen. Razem zorganizowali wystawę „Giżycko w starej fotografii” ze zbiorów dawnych mieszkańców tego miasta. Gdy szef ziomków na otwarciu wystawy przemówił przez megafon po niemiecku, ludzie przerażeni pootwierali okna: Niemcy wrócili?

źródło: NKJP: Danuta Zagrodzka: Ojczyzna Mazurów, Gazeta Wyborcza, 1995-06-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ziomek
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr
D. ziomka
 ziomków
C. ziomkowi
 ziomkom
B. ziomka
 ziomków
N. ziomkiem
 ziomkami
Ms. ziomku
 ziomkach
W. ziomku
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr

3. kolega

Definicja

młodz. 
kolega

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kolega, ziom, ziomal

Połączenia

  • mój; dobry, fajny ziomek
  • ziomek z blokowiska, z bloku, z ławki, z osiedla

Cytaty

Chociaż nie znałem cię osobiście, to byłeś dobrym ziomkiem mojego kumpla, spoczywaj w spokoju [...].

źródło: Internet: youtube.com/watch?v=C6iLMJsI2Rw/komentarze

[...] niestety nie wziąłem od niej numeru, bo gdy się z nią zapoznawałem, była z moim ziomkiem. Mieszka niedaleko, bo około 10 km. Mamy wspólnych znajomych, a poznałem ja na dyskotece, aha i jestem nieśmiały.

źródło: NKJP: Internet

Można to nazwać jedną z tych historii, jak to twój najlepszy ziomek z pracy nagle staje się jednym z twoich kierowników, stojąc nad twoją głową i patrząc na twoje ręce tyko po to, aby cię za coś ukarać i zabłysnąć w oczach prezesa firmy.

źródło: Internet: piekielni.pl/forum

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ziomek
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr
D. ziomka
 ziomków
C. ziomkowi
 ziomkom
B. ziomka
 ziomków
N. ziomkiem
 ziomkami
Ms. ziomku
 ziomkach
W. ziomku
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr

Składnia

bez ograniczeń + ziomek +
(KOGO)
bez ograniczeń + ziomek +
(CZYJ)

4. jakaś osoba

Definicja

młodz. 
chłopiec lub mężczyzna, którego mówiący bliżej nie zna lub do którego ma określony stosunek emocjonalny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gość, kolega, koleś, kolo, ziom, ziomal

Połączenia

  • jeden, pewien; jakiś, nieznany ziomek
  • dobra, spoko, ziomek!

Cytaty

SPEC nie jest jednak projektem jazzowym, a wielce interesującą próbą wykorzystania stylistyki hiphopowej do inteligentnej krytyki polskiego hip hopu. Można się nieźle ubawić słuchając na przykład rapera jąkały albo wplecionych między kolejne piosenki „nawijek” ziomków z blokowiska oddających się ekscytacjom marihuanowym.

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Perły w zalewie, Polityka, nr 2483, 2004-12-18

A i jeszcze jedno, ziomek, troszkę szacunku, dobra ? Nie jesteśmy kumplami z podwórka [...].

źródło: NKJP: Internet

Raz widziałem ... pewnego ziomka, który robił na żywo przede mną piękny obraz.... Nie mogłem się napatrzeć.

źródło: NKJP: Internet

Normalnie na legalu siedzę u kumpla i dzwonimy (z jego telefonu, bo akurat kasy nie miałem) do mojej girl, a potem coś nam odbiło (no co trochę zawiany byłem) i zaczęliśmy się zbijać z takiego ziomka, z którym pisała, podając się za nią i on chciał chyba to sprawdzić i napisał na jej nr i myślałem, że nas zabije.

źródło: NKJP: Internet

Początek mojej wędrówki był przyjemny oraz nie aż tak ciężki. Po drodze nie spotkałem zbyt wielu ludzi, ze względu na wczesną porę. Dopiero w Buszkowach zatrzymując się na postój, pogadałem sobie z jednym ziomkiem - Przemkiem. Koleś stwierdził, że mu by się nie chciało i że życzy mi powodzenia [...].

źródło: Internet: rowerowce.jimdo.com/2014/08/05/pielgrzymka-do-gietrzwa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ziomek
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr
D. ziomka
 ziomków
C. ziomkowi
 ziomkom
B. ziomka
 ziomków
N. ziomkiem
 ziomkami
Ms. ziomku
 ziomkach
W. ziomku
 ziomkowie
 ndepr
ziomki
 depr
Data ostatniej modyfikacji: 28.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN