UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

maścić

Chronologizacja

1534, SPXVI

Pochodzenie

Zob. maść

1. o tłuszczu

Definicja

natłuszczać powierzchnię czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Cytaty

Tłuszcz nie był wcale mdlący. Był jak balsam, maścił i pieścił łagodnie podniebienie, przełyk, wnętrzności. Grzał od środka [...].

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Błogosławiony wiek, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	maszczę	maścimy
2 os.	maścisz	maścicie
3 os.	maści	maszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłem +(e)m maścił	maściłam +(e)m maściła	maściłom +(e)m maściło	maściliśmy +(e)śmy maścili	maściłyśmy +(e)śmy maściły
2 os.	maściłeś +(e)ś maścił	maściłaś +(e)ś maściła	maściłoś +(e)ś maściło	maściliście +(e)ście maścili	maściłyście +(e)ście maściły
3 os.	maścił	maściła	maściło	maścili	maściły

bezosobnik: maszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę maścił będę maścić	będę maściła będę maścić	będę maściło będę maścić	będziemy maścili będziemy maścić	będziemy maściły będziemy maścić
2 os.	będziesz maścił będziesz maścić	będziesz maściła będziesz maścić	będziesz maściło będziesz maścić	będziecie maścili będziecie maścić	będziecie maściły będziecie maścić
3 os.	będzie maścił będzie maścić	będzie maściła będzie maścić	będzie maściło będzie maścić	będą maścili będą maścić	będą maściły będą maścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		maśćmy
2 os.	maść	maśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłbym bym maścił	maściłabym bym maściła	maściłobym bym maściło	maścilibyśmy byśmy maścili	maściłybyśmy byśmy maściły
2 os.	maściłbyś byś maścił	maściłabyś byś maściła	maściłobyś byś maściło	maścilibyście byście maścili	maściłybyście byście maściły
3 os.	maściłby by maścił	maściłaby by maściła	maściłoby by maściło	maściliby by maścili	maściłyby by maściły

bezosobnik: maszczono by

bezokolicznik: maścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: maszcząc

gerundium: maszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	maszczenie	maszczenia
D.	maszczenia	maszczeń
C.	maszczeniu	maszczeniom
B.	maszczenie	maszczenia
N.	maszczeniem	maszczeniami
Ms.	maszczeniu	maszczeniach
W.	maszczenie	maszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: maszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczący	maszczący	maszczący	maszczące	maszcząca
D.	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącej
C.	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącej
B.	maszczącego	maszczącego	maszczący	maszczące	maszczącą
N.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącą
Ms.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczący	maszczący	maszczące	maszczące
D.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących
C.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym
B.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczące
N.	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi
Ms.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: maszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczony	maszczony	maszczony	maszczone	maszczona
D.	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonej
C.	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonej
B.	maszczonego	maszczonego	maszczony	maszczone	maszczoną
N.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczoną
Ms.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczeni	maszczeni	maszczone	maszczone
D.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych
C.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym
B.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczone
N.	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi
Ms.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych

Składnia

maścić

2. słoniną

Definicja

pot. przest.

dodawać tłuszcz do potraw dla wzbogacenia ich walorów odżywczych lub smakowych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Cytaty

	Kapustę maściło się słoniną lub sadłem. W dnie postne lub przy braku słoniny - masłem lub olejem. źródło: NKJP: Józef Półćwiartek: Wspomnienia dziadka Ignacego - wstęp, Pinezka.pl, 2007-03
	[...] potrawy maszczono lnianym olejem. źródło: NKJP: Jan Pawluś: Wielkanoc u Łemków, Region Jasielski, 2/8, 1998
	Dojadano to, co zostało od wieczerzy – kutię i kysełycię, którą maszczono skwarkami z podsmażonego sadła. źródło: NKJP: Ewa Bugno: Szczobyste były weseły jak w nebi anheły, Gazeta Krakowska, 2007-01-02
	[...] miło mieć świadomość, że u kresu wędrówki czeka przytulne, suche domostwo i parząca zziębnięte usta strawa, [...] niechby ogórkowa z tamtorocznych ogórków, wywar na młodych ziemniakach, marchewce i pietruszce z domowego warzywnika, maszczony słodką śmietanką, która się na mleku przez noc zbierze [...]. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Ruchy, 2008
	Jedzono głównie ziemniaki z kwaśnicą zabielaną mlekiem lub śmietaną, ziemniaki z mlekiem słodkim lub kwaśnym, kluski maszczone masłem lub z mlekiem. źródło: NKJP: (jof): Czas postu, Tygodnik Podhalański, 8, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	maszczę	maścimy
2 os.	maścisz	maścicie
3 os.	maści	maszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłem +(e)m maścił	maściłam +(e)m maściła	maściłom +(e)m maściło	maściliśmy +(e)śmy maścili	maściłyśmy +(e)śmy maściły
2 os.	maściłeś +(e)ś maścił	maściłaś +(e)ś maściła	maściłoś +(e)ś maściło	maściliście +(e)ście maścili	maściłyście +(e)ście maściły
3 os.	maścił	maściła	maściło	maścili	maściły

bezosobnik: maszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę maścił będę maścić	będę maściła będę maścić	będę maściło będę maścić	będziemy maścili będziemy maścić	będziemy maściły będziemy maścić
2 os.	będziesz maścił będziesz maścić	będziesz maściła będziesz maścić	będziesz maściło będziesz maścić	będziecie maścili będziecie maścić	będziecie maściły będziecie maścić
3 os.	będzie maścił będzie maścić	będzie maściła będzie maścić	będzie maściło będzie maścić	będą maścili będą maścić	będą maściły będą maścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		maśćmy
2 os.	maść	maśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłbym bym maścił	maściłabym bym maściła	maściłobym bym maściło	maścilibyśmy byśmy maścili	maściłybyśmy byśmy maściły
2 os.	maściłbyś byś maścił	maściłabyś byś maściła	maściłobyś byś maściło	maścilibyście byście maścili	maściłybyście byście maściły
3 os.	maściłby by maścił	maściłaby by maściła	maściłoby by maściło	maściliby by maścili	maściłyby by maściły

bezosobnik: maszczono by

bezokolicznik: maścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: maszcząc

gerundium: maszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	maszczenie	maszczenia
D.	maszczenia	maszczeń
C.	maszczeniu	maszczeniom
B.	maszczenie	maszczenia
N.	maszczeniem	maszczeniami
Ms.	maszczeniu	maszczeniach
W.	maszczenie	maszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: maszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczący	maszczący	maszczący	maszczące	maszcząca
D.	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącej
C.	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącej
B.	maszczącego	maszczącego	maszczący	maszczące	maszczącą
N.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącą
Ms.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczący	maszczący	maszczące	maszczące
D.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących
C.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym
B.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczące
N.	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi
Ms.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: maszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczony	maszczony	maszczony	maszczone	maszczona
D.	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonej
C.	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonej
B.	maszczonego	maszczonego	maszczony	maszczone	maszczoną
N.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczoną
Ms.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczeni	maszczeni	maszczone	maszczone
D.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych
C.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym
B.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczone
N.	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi
Ms.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych

odpowiednik aspektowy: umaścić

Składnia

maścić

CO + (CZYM)

3. brylantyną

Definicja

przest.

smarować tłuszczem lub substancją zawierającą tłuszcz w celach pielęgnacyjnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Cytaty

Skoro jednak mnie nie uwiódł, to znaczy, że brakowało sporo. [...] Zadecydował drobiazg. Uznałam, że zapach brylantyny, którą maścił włosy.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

[...] będę go trzymał w specjalnym pudełku po indonezyjskiej herbacie, czasem będę go wyjmował, będę na niego patrzył tak jak się patrzy na drogocenny klejnot, będę go pielęgnował, przecierał flanelą, maścił oliwą.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Marsz Polonia, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	maszczę	maścimy
2 os.	maścisz	maścicie
3 os.	maści	maszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłem +(e)m maścił	maściłam +(e)m maściła	maściłom +(e)m maściło	maściliśmy +(e)śmy maścili	maściłyśmy +(e)śmy maściły
2 os.	maściłeś +(e)ś maścił	maściłaś +(e)ś maściła	maściłoś +(e)ś maściło	maściliście +(e)ście maścili	maściłyście +(e)ście maściły
3 os.	maścił	maściła	maściło	maścili	maściły

bezosobnik: maszczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę maścił będę maścić	będę maściła będę maścić	będę maściło będę maścić	będziemy maścili będziemy maścić	będziemy maściły będziemy maścić
2 os.	będziesz maścił będziesz maścić	będziesz maściła będziesz maścić	będziesz maściło będziesz maścić	będziecie maścili będziecie maścić	będziecie maściły będziecie maścić
3 os.	będzie maścił będzie maścić	będzie maściła będzie maścić	będzie maściło będzie maścić	będą maścili będą maścić	będą maściły będą maścić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		maśćmy
2 os.	maść	maśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	maściłbym bym maścił	maściłabym bym maściła	maściłobym bym maściło	maścilibyśmy byśmy maścili	maściłybyśmy byśmy maściły
2 os.	maściłbyś byś maścił	maściłabyś byś maściła	maściłobyś byś maściło	maścilibyście byście maścili	maściłybyście byście maściły
3 os.	maściłby by maścił	maściłaby by maściła	maściłoby by maściło	maściliby by maścili	maściłyby by maściły

bezosobnik: maszczono by

bezokolicznik: maścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: maszcząc

gerundium: maszczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	maszczenie	maszczenia
D.	maszczenia	maszczeń
C.	maszczeniu	maszczeniom
B.	maszczenie	maszczenia
N.	maszczeniem	maszczeniami
Ms.	maszczeniu	maszczeniach
W.	maszczenie	maszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: maszczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczący	maszczący	maszczący	maszczące	maszcząca
D.	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącego	maszczącej
C.	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącemu	maszczącej
B.	maszczącego	maszczącego	maszczący	maszczące	maszczącą
N.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącą
Ms.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczący	maszczący	maszczące	maszczące
D.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących
C.	maszczącym	maszczącym	maszczącym	maszczącym
B.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczące
N.	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi	maszczącymi
Ms.	maszczących	maszczących	maszczących	maszczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: maszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	maszczony	maszczony	maszczony	maszczone	maszczona
D.	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonego	maszczonej
C.	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonemu	maszczonej
B.	maszczonego	maszczonego	maszczony	maszczone	maszczoną
N.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczoną
Ms.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	maszczeni	maszczeni	maszczone	maszczone
D.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych
C.	maszczonym	maszczonym	maszczonym	maszczonym
B.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczone
N.	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi	maszczonymi
Ms.	maszczonych	maszczonych	maszczonych	maszczonych

Składnia

maścić

CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2017