UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poprosić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poproszę	poprosimy
2 os.	poprosisz	poprosicie
3 os.	poprosi	poproszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poprosiłem +(e)m poprosił	poprosiłam +(e)m poprosiła	poprosiłom +(e)m poprosiło	poprosiliśmy +(e)śmy poprosili	poprosiłyśmy +(e)śmy poprosiły
2 os.	poprosiłeś +(e)ś poprosił	poprosiłaś +(e)ś poprosiła	poprosiłoś +(e)ś poprosiło	poprosiliście +(e)ście poprosili	poprosiłyście +(e)ście poprosiły
3 os.	poprosił	poprosiła	poprosiło	poprosili	poprosiły

bezosobnik: poproszono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poprośmy
2 os.	poproś	poproście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poprosiłbym bym poprosił	poprosiłabym bym poprosiła	poprosiłobym bym poprosiło	poprosilibyśmy byśmy poprosili	poprosiłybyśmy byśmy poprosiły
2 os.	poprosiłbyś byś poprosił	poprosiłabyś byś poprosiła	poprosiłobyś byś poprosiło	poprosilibyście byście poprosili	poprosiłybyście byście poprosiły
3 os.	poprosiłby by poprosił	poprosiłaby by poprosiła	poprosiłoby by poprosiło	poprosiliby by poprosili	poprosiłyby by poprosiły

bezosobnik: poproszono by

bezokolicznik: poprosić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poprosiwszy

gerundium: poproszenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poproszenie	poproszenia
D.	poproszenia	poproszeń
C.	poproszeniu	poproszeniom
B.	poproszenie	poproszenia
N.	poproszeniem	poproszeniami
Ms.	poproszeniu	poproszeniach
W.	poproszenie	poproszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: poproszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	poproszony	poproszony	poproszony	poproszone	poproszona
D.	poproszonego	poproszonego	poproszonego	poproszonego	poproszonej
C.	poproszonemu	poproszonemu	poproszonemu	poproszonemu	poproszonej
B.	poproszonego	poproszonego	poproszony	poproszone	poproszoną
N.	poproszonym	poproszonym	poproszonym	poproszonym	poproszoną
Ms.	poproszonym	poproszonym	poproszonym	poproszonym	poproszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	poproszeni	poproszeni	poproszone	poproszone
D.	poproszonych	poproszonych	poproszonych	poproszonych
C.	poproszonym	poproszonym	poproszonym	poproszonym
B.	poproszonych	poproszonych	poproszonych	poproszone
N.	poproszonymi	poproszonymi	poproszonymi	poproszonymi
Ms.	poproszonych	poproszonych	poproszonych	poproszonych

odpowiednik aspektowy: prosić

Pochodzenie

Zob. prosić

1. o przysługę

Definicja

uprzejmie zwrócić się do kogoś, aby coś uzyskać lub by kogoś do czegoś skłonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

poprosić wody
poprosić matkę, ojca, przyjaciela o coś; coś do picia, szklankę wody, wodę
poprosić o autograf, o azyl, o ciszę, o doprecyzowanie, o ekspertyzę, o głos, o interwencję, o komentarz, o konsultację, o kontakt, o mediację, o modlitwę, o ocenę, o opiekę, o opinię, o podwyżkę, o pomoc, o poparcie, o pozwolenie, o przebaczenie, o przerwę, o przysługę, o radę, o rękę, o sprawdzenie czegoś, o urlop, o wyjaśnienie, o wypowiedź, o wywiad, o zgodę
poprosić grzecznie, uprzejmie

Cytaty

	Poszkodowany z krwawiącą lewą ręką wszedł do kantoru [...] i tu poprosił o pomoc . źródło: NKJP: (rst): Tasakiem ciachnął ojca, Sztafeta, 2009-01-15
	Dotknęła go nieznacznie kolanem i poprosiła z uśmiechem, żeby nie udawał nieśmiałego nastolatka i nie szukał wymówek, by koło niej usiąść. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	– Wracaj z nami – poprosiła znękanym tonem Dorota. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Góra Trzech Szkieletów, 2003
	Nie ma niestety herbaty, jest kawa, napijesz się? Nie, dziękuję, poproszę wodę mineralną. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009
	[...] Niemcy zaczęli chodzić po wsi. Jeden z nich przyszedł do Kłodowskiej i wszedł do kuchni, gdzie mama obierała kartofle [...], najpierw poprosił wody, a potem usiadł na stołku naprzeciwko mamy, podparł się karabinem i patrzył, jak mama obierała kartofle. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965

Składnia

+	poprosić	+	(KOGO) + o CO
+	poprosić	+	(KOGO) + żeby ZDANIE
+	poprosić	+	MOWA WPROST + (KOGO)
+	poprosić	+	CO
+	poprosić	+	CZEGO

2. na przyjęcie

Definicja

zaproponować komuś przyjście gdzieś w celach towarzyskich lub oficjalnych albo wzięcie udziału w czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zaprosić

Połączenia

poprosić kogoś do pokoju, do stołu, do środka; do tańca, do współpracy
poprosić kogoś na imprezę, na mównicę, na obiad, na przyjęcie, na stronę, na śniadanie, na wesele; na mistrza ceremonii, na świadka

Cytaty

	Przyniesiono mi na górę [...] wystawne śniadanie, potem poproszono na obiad. źródło: NKJP: Zbigniewa Zembatówna: Biegnij, a wołaj, Gazeta Wyborcza, 1993-04-30
	Któregoś dnia ojciec poprosił mnie do swego pokoju na rozmowę, by mi oświadczyć, że niestety muszę się pożegnać ze studiami, gdyż nadeszły bardzo ciężkie czasy. źródło: NKJP: (rap): Wspomnienia dawne i nowsze, Gazeta Krakowska, 2003-07-11
	Starosta Janusz Welenc poprosił na spotkanie wszystkich wójtów i burmistrzów. źródło: NKJP: S. Żagiel: Żuromin: Prezes bez pensji, Tygodnik Ciechanowski, 2006-12-09
	Najpierw będzie inwentaryzacja. Wszystkie małe i duże hotele, restauracje, noclegownie, firmy transportowe, a także gospodarstwa agroturystyczne zostaną dokładnie spisane. Ich właściciele będą poproszeni do współpracy. źródło: NKJP: Katarzyna Jedynak: Unia z sąsiadem, Gazeta Wrocławska, 2003-06-18
	[...] Konczaninowie przygotowywali się do wyprawienia córce wesela. [...] Pod nóż poszedł wieprzek, kilkanaście kur i kaczek. W końcu nadszedł ten uroczysty dzień ślubu, a Tadeusza poproszono na świadka. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

Składnia

+	poprosić	+	KOGO + GDZIE
+	poprosić	+	KOGO + do CZEGO \| na CO
+	poprosić	+	KOGO + na KOGO

3. do telefonu

Definicja

zwrócić się do kogoś o przywołanie innej osoby do telefonu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf

Połączenia

poprosić do telefonu
poprosić z dyrektorem, z jakimś działem, z kierownikiem

Cytaty

Wreszcie wykręcił nieśmiało numer tyskiej „skarbówki”. Poprosił z panem naczelnikiem.

źródło: NKJP: Tatuś z urzędu, Super Express, 1998

Poproszony do telefonu syn krzyczy do matki z nienawiścią, że jest zajęty, żeby dać mu spokój.

źródło: NKJP: Usenet

Czuł się upokorzony, kiedy pewnego razu słuchawkę podniósł Philip, a on musiał przybrać obojętny, służbowy ton głosu, żeby poprosić do telefonu panią Martę.

źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 1999

Składnia

	+	poprosić	+	KOGO + do CZEGO
	+	poprosić	+	z KIM/CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 25.02.2015