UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

utrwalać

Chronologizacja

1842, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, books.google.pl

Pochodzenie

Zob. trwały

1. fryzurę

Definicja

sprawiać, że coś pozostaje niezmienione przez dłuższy czas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

utrwalać fryzurę; błędy, nawyki, postawy, przekonanie, swoją pozycję, wzorce, zasady; demokrację, system

Cytaty

Płukanka utrwala efekt szczotkowania i sprawia, że utrzymuje się on znacznie dłużej.

źródło: NKJP: (luk): Nitka, wykałaczka i szczoteczka do... języka, Dziennik Łódzki, 2004-01-24

W prasie amerykańskiej również ostro atakowano Wilsona za rozszerzanie i utrwalanie kolonialnych posiadłości Japonii.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalam	utrwalamy
2 os.	utrwalasz	utrwalacie
3 os.	utrwala	utrwalają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałem +(e)m utrwalał	utrwalałam +(e)m utrwalała	utrwalałom +(e)m utrwalało	utrwalaliśmy +(e)śmy utrwalali	utrwalałyśmy +(e)śmy utrwalały
2 os.	utrwalałeś +(e)ś utrwalał	utrwalałaś +(e)ś utrwalała	utrwalałoś +(e)ś utrwalało	utrwalaliście +(e)ście utrwalali	utrwalałyście +(e)ście utrwalały
3 os.	utrwalał	utrwalała	utrwalało	utrwalali	utrwalały

bezosobnik: utrwalano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrwalał będę utrwalać	będę utrwalała będę utrwalać	będę utrwalało będę utrwalać	będziemy utrwalali będziemy utrwalać	będziemy utrwalały będziemy utrwalać
2 os.	będziesz utrwalał będziesz utrwalać	będziesz utrwalała będziesz utrwalać	będziesz utrwalało będziesz utrwalać	będziecie utrwalali będziecie utrwalać	będziecie utrwalały będziecie utrwalać
3 os.	będzie utrwalał będzie utrwalać	będzie utrwalała będzie utrwalać	będzie utrwalało będzie utrwalać	będą utrwalali będą utrwalać	będą utrwalały będą utrwalać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalajmy
2 os.	utrwalaj	utrwalajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałbym bym utrwalał	utrwalałabym bym utrwalała	utrwalałobym bym utrwalało	utrwalalibyśmy byśmy utrwalali	utrwalałybyśmy byśmy utrwalały
2 os.	utrwalałbyś byś utrwalał	utrwalałabyś byś utrwalała	utrwalałobyś byś utrwalało	utrwalalibyście byście utrwalali	utrwalałybyście byście utrwalały
3 os.	utrwalałby by utrwalał	utrwalałaby by utrwalała	utrwalałoby by utrwalało	utrwalaliby by utrwalali	utrwalałyby by utrwalały

bezosobnik: utrwalano by

bezokolicznik: utrwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: utrwalając

gerundium: utrwalanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalanie	utrwalania
D.	utrwalania	utrwalań
C.	utrwalaniu	utrwalaniom
B.	utrwalanie	utrwalania
N.	utrwalaniem	utrwalaniami
Ms.	utrwalaniu	utrwalaniach
W.	utrwalanie	utrwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrwalający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalająca
D.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającej
C.	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającej
B.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalający	utrwalające	utrwalającą
N.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającą
Ms.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalające
D.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających
C.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym
B.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalające
N.	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi
Ms.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalany	utrwalany	utrwalany	utrwalane	utrwalana
D.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanej
C.	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanej
B.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalany	utrwalane	utrwalaną
N.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalaną
Ms.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalani	utrwalani	utrwalane	utrwalane
D.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych
C.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym
B.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalane
N.	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi
Ms.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych

odpowiednik aspektowy: utrwalić

Składnia

utrwalać

2. wiedzę

Definicja

zapamiętywać zdobyte informacje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

utrwalać informacje, wiadomości, wiedzę
utrwalać w głowie, w pamięci

Cytaty

Już w pierwszym etapie kształcenia, podczas zajęć zintegrowanych, uczniowie zapoznają się z zasadami ruchu drogowego, które są stale utrwalane na wszelkiego rodzaju wycieczkach.

źródło: NKJP: (maw): Z przepisami za pan brat, Gazeta Krakowska, 2007-06-21

Utrwalałem w swojej pamięci to, co słyszałem.

źródło: NKJP: Józef Hen: Dziennik na nowy wiek, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalam	utrwalamy
2 os.	utrwalasz	utrwalacie
3 os.	utrwala	utrwalają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałem +(e)m utrwalał	utrwalałam +(e)m utrwalała	utrwalałom +(e)m utrwalało	utrwalaliśmy +(e)śmy utrwalali	utrwalałyśmy +(e)śmy utrwalały
2 os.	utrwalałeś +(e)ś utrwalał	utrwalałaś +(e)ś utrwalała	utrwalałoś +(e)ś utrwalało	utrwalaliście +(e)ście utrwalali	utrwalałyście +(e)ście utrwalały
3 os.	utrwalał	utrwalała	utrwalało	utrwalali	utrwalały

bezosobnik: utrwalano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrwalał będę utrwalać	będę utrwalała będę utrwalać	będę utrwalało będę utrwalać	będziemy utrwalali będziemy utrwalać	będziemy utrwalały będziemy utrwalać
2 os.	będziesz utrwalał będziesz utrwalać	będziesz utrwalała będziesz utrwalać	będziesz utrwalało będziesz utrwalać	będziecie utrwalali będziecie utrwalać	będziecie utrwalały będziecie utrwalać
3 os.	będzie utrwalał będzie utrwalać	będzie utrwalała będzie utrwalać	będzie utrwalało będzie utrwalać	będą utrwalali będą utrwalać	będą utrwalały będą utrwalać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalajmy
2 os.	utrwalaj	utrwalajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałbym bym utrwalał	utrwalałabym bym utrwalała	utrwalałobym bym utrwalało	utrwalalibyśmy byśmy utrwalali	utrwalałybyśmy byśmy utrwalały
2 os.	utrwalałbyś byś utrwalał	utrwalałabyś byś utrwalała	utrwalałobyś byś utrwalało	utrwalalibyście byście utrwalali	utrwalałybyście byście utrwalały
3 os.	utrwalałby by utrwalał	utrwalałaby by utrwalała	utrwalałoby by utrwalało	utrwalaliby by utrwalali	utrwalałyby by utrwalały

bezosobnik: utrwalano by

bezokolicznik: utrwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: utrwalając

gerundium: utrwalanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalanie	utrwalania
D.	utrwalania	utrwalań
C.	utrwalaniu	utrwalaniom
B.	utrwalanie	utrwalania
N.	utrwalaniem	utrwalaniami
Ms.	utrwalaniu	utrwalaniach
W.	utrwalanie	utrwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrwalający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalająca
D.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającej
C.	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającej
B.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalający	utrwalające	utrwalającą
N.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającą
Ms.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalające
D.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających
C.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym
B.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalające
N.	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi
Ms.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalany	utrwalany	utrwalany	utrwalane	utrwalana
D.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanej
C.	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanej
B.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalany	utrwalane	utrwalaną
N.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalaną
Ms.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalani	utrwalani	utrwalane	utrwalane
D.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych
C.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym
B.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalane
N.	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi
Ms.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych

odpowiednik aspektowy: utrwalić

Składnia

Rz_osobowy

utrwalać

3. na zdjęciu

Definicja

przedstawiać osoby, zjawiska lub zdarzenia, opisując je w jakimś dziele lub rejestrując za pomocą jakiegoś urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

utrwalać bohaterów, postać, czyjąś wielkość, czyjś wizerunek; przebieg czegoś, przesłuchanie, rozmowę, scenę
utrwalać na płótnie, na rysunkach; na filmie, na płycie, na taśmie, na zdjęciu
utrwalać w druku, w książce, w literaturze, w wierszu

Cytaty

	Na płótnie malarka utrwala także ruiny zamków, dworki, skały i kompozycje z kwiatów. źródło: NKJP: NKJP: AW: Liryczny realizm, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2005-07-28
	[...] wykonała świetną robotę dokumentacyjną, utrwalając w rysunkach niejeden obiekt czy detal architektoniczny. źródło: NKJP: Wędrówki Wyspiańskiego, Dziennik Polski, 2002-07-05
	Jest miłośnikiem piękna. Dlatego lubi utrwalać wszystkie jego objawy za pomocą obiektywu aparatu fotograficznego. źródło: NKJP: (mc): Znamy się tylko z widzenia, Euroregio Glacensis, 2001, nr 2
	Konferansjer pełnił rolę wodzireja, zachęcając do tańca, a kamera utrwalała przebieg całej uroczystości. źródło: NKJP: Zygmunt Kwiatkowski: Z krzyżem w kraju półksiężyca : nyszkur Allah - dzięki Bogu, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrwalam	utrwalamy
2 os.	utrwalasz	utrwalacie
3 os.	utrwala	utrwalają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałem +(e)m utrwalał	utrwalałam +(e)m utrwalała	utrwalałom +(e)m utrwalało	utrwalaliśmy +(e)śmy utrwalali	utrwalałyśmy +(e)śmy utrwalały
2 os.	utrwalałeś +(e)ś utrwalał	utrwalałaś +(e)ś utrwalała	utrwalałoś +(e)ś utrwalało	utrwalaliście +(e)ście utrwalali	utrwalałyście +(e)ście utrwalały
3 os.	utrwalał	utrwalała	utrwalało	utrwalali	utrwalały

bezosobnik: utrwalano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrwalał będę utrwalać	będę utrwalała będę utrwalać	będę utrwalało będę utrwalać	będziemy utrwalali będziemy utrwalać	będziemy utrwalały będziemy utrwalać
2 os.	będziesz utrwalał będziesz utrwalać	będziesz utrwalała będziesz utrwalać	będziesz utrwalało będziesz utrwalać	będziecie utrwalali będziecie utrwalać	będziecie utrwalały będziecie utrwalać
3 os.	będzie utrwalał będzie utrwalać	będzie utrwalała będzie utrwalać	będzie utrwalało będzie utrwalać	będą utrwalali będą utrwalać	będą utrwalały będą utrwalać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrwalajmy
2 os.	utrwalaj	utrwalajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrwalałbym bym utrwalał	utrwalałabym bym utrwalała	utrwalałobym bym utrwalało	utrwalalibyśmy byśmy utrwalali	utrwalałybyśmy byśmy utrwalały
2 os.	utrwalałbyś byś utrwalał	utrwalałabyś byś utrwalała	utrwalałobyś byś utrwalało	utrwalalibyście byście utrwalali	utrwalałybyście byście utrwalały
3 os.	utrwalałby by utrwalał	utrwalałaby by utrwalała	utrwalałoby by utrwalało	utrwalaliby by utrwalali	utrwalałyby by utrwalały

bezosobnik: utrwalano by

bezokolicznik: utrwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: utrwalając

gerundium: utrwalanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrwalanie	utrwalania
D.	utrwalania	utrwalań
C.	utrwalaniu	utrwalaniom
B.	utrwalanie	utrwalania
N.	utrwalaniem	utrwalaniami
Ms.	utrwalaniu	utrwalaniach
W.	utrwalanie	utrwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrwalający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalająca
D.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającego	utrwalającej
C.	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającemu	utrwalającej
B.	utrwalającego	utrwalającego	utrwalający	utrwalające	utrwalającą
N.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającą
Ms.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalający	utrwalający	utrwalające	utrwalające
D.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających
C.	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym	utrwalającym
B.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalające
N.	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi	utrwalającymi
Ms.	utrwalających	utrwalających	utrwalających	utrwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrwalany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrwalany	utrwalany	utrwalany	utrwalane	utrwalana
D.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanego	utrwalanej
C.	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanemu	utrwalanej
B.	utrwalanego	utrwalanego	utrwalany	utrwalane	utrwalaną
N.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalaną
Ms.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrwalani	utrwalani	utrwalane	utrwalane
D.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych
C.	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym	utrwalanym
B.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalane
N.	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi	utrwalanymi
Ms.	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych	utrwalanych

odpowiednik aspektowy: utrwalić

Składnia

Rz_osobowy	+	utrwalać	+	KOGO/CO + (w CZYM \| na CZYM)
Rz_nieżywotny	+	utrwalać	+	KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2021