Chronologizacja
Pochodzenie
internac.
ang. idol
fr. idole
niem. Idol
z łac. īdōlum 'obraz, wizerunek; zjawa; bożek'
Ostatecznie z gr. eídōlon 'wizerunek; zjawa; bożek'.
1. guru
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | bożyszcze, duchowy ojciec, guru, mistrz |
Połączenia
- cudowny, fatalny, nowy, wielki; ekranowy, medialny, młodzieżowy, muzyczny, piłkarski, rockowy sportowy, telewizyjny, tenisowy; polityczny idol
- idol milionów
- idol Hollywoodu; kibiców, młodzieży, nastolatek, publiczności; pokoleń
- cenić, czcić, kochać, naśladować, podziwiać, uwielbiać, wielbić; mieć, wspominać; zrobić z kogoś idola
- stać się idolem
- być wpatrzonym w idola
Cytaty
Taki był James Dean - idol mojej młodości. - Samotność, niedostosowanie - to dylematy współczesnego człowieka. źródło: NKJP: (AMK): Pejzaż - Zrobiłem piekielnie atrakcyjny film, Dziennik Polski, 2001-02-17 |
|
Czesław Niemen - idol kilku pokoleń Polaków. źródło: NKJP: Wacław Kurpiński: Kultura - Dziwny i piękny świat Czesława Niemena, Dziennik Polski, 2004-01-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1, m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idol |
idole |
ndepr |
idole |
depr | ||
D. | idola |
idoli rzadziej idolów |
|
C. | idolowi |
idolom |
|
B. | idola |
idoli idole |
|
N. | idolem |
idolami |
|
Ms. | idolu |
idolach |
|
W. | idolu |
idole |
ndepr |
idole |
depr |
Składnia
+ | idol | + |
KOGO/CZEGO
|
|
+ | idol | + |
JAKI
|
2. bożek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | bałwan |
Połączenia
- drewniany, kamienny, złoty; grecki, indyjski, rzymski; wieczny idol
- idol Indian; plemion
- oddawać hołd idolowi
- czcić, podziwiać, wielbić; prosić idola o coś
Cytaty
Odwieczny kamienny idol był w Troi czymś w rodzaju Kaaby w Mekce, symbolem starych wiar, których ludność trzymała się kurczowo, i uosobieniem dobrych losów miasta. źródło: NKJP: Jan Alfred Szczepański: Troja dla dorosłych, 1975 |
|
[...]gdy o wodę proszą dla swych upraw, kapłan odpowiada im w imieniu idola, jak powiedziałem, to, co jemu się zdaje, a gdy bóstwo odmawia, tłumaczy tamtym, że idol jest rozgniewany i wody im odmawia. źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1, m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idol |
idole |
ndepr |
idole |
depr | ||
D. | idola |
idoli rzadziej idolów |
|
C. | idolowi |
idolom |
|
B. | idola |
idoli idole |
|
N. | idolem |
idolami |
|
Ms. | idolu |
idolach |
|
W. | idolu |
idole |
ndepr |
idole |
depr |
Składnia
+ | idol | + |
KOGO/CZEGO
|