Chronologizacja
Pochodzenie
p.-łac. discutere 'badać, rozprawiać'
1. z ojcem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | omawiać |
Połączenia
- posłowie, uczestnicy, zebrani dyskutują
- dyskutować kwestię jakąś, problem, sprawę, zagadnienie; projekt, ustawę
- dyskutować na temat (przyszłości, ustawy, zmian...)
- dyskutować nad budżetem, nad poprawką, nad projektem, nad sprawozdaniem, nad ustawą; nad możliwością czegoś, nad problemem, nad programem, nad propozycją
- dyskutować o filozofii, o literaturze, o polityce, o sztuce; o projekcie, o programie
- dyskutować z matką, z ojcem, z sędzią
- dyskutować gorąco, namiętnie, ostro, zawzięcie, zażarcie, żywo; szczegółowo; publicznie, szeroko; merytorycznie
Cytaty
Śmiał się i żartował z różnych stereotypów i przedstawiał sytuacje, które mu się przydarzyły, dyskutował z publicznością o całowaniu kobiety w rękę i o przepuszczaniu jej w drzwiach. źródło: NKJP: Anna Szukalska: Safari w Zespole Szkół nr 2, Czas Ostrzeszowski nr 200710 |
|
Przecież w domu nieustannie dyskutowali o jej pracy, o Casanovie, Cagliostrze, literaturze francuskiej, legendzie, osiemnastowiecznej filozofii. Spierali się. Sprowadzał jej książki i ryciny z Francji, z Niemiec. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
|
Można jedynie dyskutować, czy wojna kosmiczna przybierze taką formę, jak opisuje Heinlein; moim zdaniem nie, gdyż zostaną z niej w dużym stopniu wyeliminowani żywi ludzie. źródło: NKJP: Marek Oramus, „Żołnierze kosmosu” – posłowie, Esensja, 2008-02 |
|
Włodarze gmin powiatu oświęcimskiego dyskutowali z przedstawicielami starostwa nad inwestycjami, jakie w pierwszej kolejności powinny być przeprowadzone na powiatowych traktach. źródło: NKJP: Rafał LOREK: Razem można więcej, Gazeta Krakowska, 2003-04-09 |
|
Następnego dnia Latokowa spotkała Pająkowskich przed sejmikiem. „Czy wy, ludzie, nie macie Boga w sercu?”, spytała. „Milczeć, nie dyskutować!”, warknął Pająkowski i to była cała jego odpowiedź. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
dyskutuję |
dyskutujemy |
|||
2 os. |
dyskutujesz |
dyskutujecie |
|||
3 os. |
dyskutuje |
dyskutują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dyskutowałem +(e)m dyskutował |
dyskutowałam +(e)m dyskutowała |
dyskutowałom +(e)m dyskutowało |
dyskutowaliśmy +(e)śmy dyskutowali |
dyskutowałyśmy +(e)śmy dyskutowały |
2 os. |
dyskutowałeś +(e)ś dyskutował |
dyskutowałaś +(e)ś dyskutowała |
dyskutowałoś +(e)ś dyskutowało |
dyskutowaliście +(e)ście dyskutowali |
dyskutowałyście +(e)ście dyskutowały |
3 os. |
dyskutował |
dyskutowała |
dyskutowało |
dyskutowali |
dyskutowały |
bezosobnik: dyskutowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę dyskutował będę dyskutować |
będę dyskutowała będę dyskutować |
będę dyskutowało będę dyskutować |
będziemy dyskutowali będziemy dyskutować |
będziemy dyskutowały będziemy dyskutować |
2 os. |
będziesz dyskutował będziesz dyskutować |
będziesz dyskutowała będziesz dyskutować |
będziesz dyskutowało będziesz dyskutować |
będziecie dyskutowali będziecie dyskutować |
będziecie dyskutowały będziecie dyskutować |
3 os. |
będzie dyskutował będzie dyskutować |
będzie dyskutowała będzie dyskutować |
będzie dyskutowało będzie dyskutować |
będą dyskutowali będą dyskutować |
będą dyskutowały będą dyskutować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
dyskutujmy |
|
2 os. |
dyskutuj |
dyskutujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dyskutowałbym bym dyskutował |
dyskutowałabym bym dyskutowała |
dyskutowałobym bym dyskutowało |
dyskutowalibyśmy byśmy dyskutowali |
dyskutowałybyśmy byśmy dyskutowały |
2 os. |
dyskutowałbyś byś dyskutował |
dyskutowałabyś byś dyskutowała |
dyskutowałobyś byś dyskutowało |
dyskutowalibyście byście dyskutowali |
dyskutowałybyście byście dyskutowały |
3 os. |
dyskutowałby by dyskutował |
dyskutowałaby by dyskutowała |
dyskutowałoby by dyskutowało |
dyskutowaliby by dyskutowali |
dyskutowałyby by dyskutowały |
bezosobnik: dyskutowano by
bezokolicznik: dyskutować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
dyskutując
gerundium: dyskutowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | dyskutowanie |
dyskutowania |
D. | dyskutowania |
dyskutowań |
C. | dyskutowaniu |
dyskutowaniom |
B. | dyskutowanie |
dyskutowania |
N. | dyskutowaniem |
dyskutowaniami |
Ms. | dyskutowaniu |
dyskutowaniach |
W. | dyskutowanie |
dyskutowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: dyskutujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutująca |
D. | dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującej |
C. | dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującej |
B. | dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutującą |
N. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującą |
Ms. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutujące |
D. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
C. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
B. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujące |
N. | dyskutującymi |
dyskutującymi |
dyskutującymi |
dyskutującymi |
Ms. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: dyskutowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dyskutowany |
dyskutowany |
dyskutowany |
dyskutowane |
dyskutowana |
D. | dyskutowanego |
dyskutowanego |
dyskutowanego |
dyskutowanego |
dyskutowanej |
C. | dyskutowanemu |
dyskutowanemu |
dyskutowanemu |
dyskutowanemu |
dyskutowanej |
B. | dyskutowanego |
dyskutowanego |
dyskutowany |
dyskutowane |
dyskutowaną |
N. | dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowaną |
Ms. | dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dyskutowani |
dyskutowani |
dyskutowane |
dyskutowane |
D. | dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowanych |
C. | dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
dyskutowanym |
B. | dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowane |
N. | dyskutowanymi |
dyskutowanymi |
dyskutowanymi |
dyskutowanymi |
Ms. | dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowanych |
dyskutowanych |
Składnia
Rzosobowy | + | dyskutować | + |
z KIM +
o CZYM
|
Rzpl | + | dyskutować | + |
o CZYM
|
Rzosobowy | + | dyskutować | + |
z KIM +
nad CZYM
|
Rzpl | + | dyskutować | + |
nad CZYM
|
Rzosobowy | + | dyskutować | + |
z KIM +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
Rzpl | + | dyskutować | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
Rzosobowy | + | dyskutować | + |
CO +
(z KIM)
|
2. z tezą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- dyskutować z argumentami, z faktami, z programem, z tezą, z założeniami
- trudno dyskutować
- z czymś można dyskutować
Cytaty
- Piłsudski szpiegiem niemieckim i japońskim, Beck hitlerowskim, pewnie był jeszcze Dmowski jako agent Rosji, a wszystko to podane jak aksjomaty, z którymi nie sposób dyskutować. Można tylko przyjąć lub odrzucić, a odrzucić bez czytania taką summę oszczerczą? źródło: NKJP: Marcin Wroński: Officium Secretum : pies pański, 2010 |
|
Nikt nie dyskutuje z przekonaniem, że sport daje zdrowie. Tak samo trudno zaprzeczyć, iż nie zawsze sportowe przyjemności kończą się zdrowiem. źródło: NKJP: D: Zima daje w kość, Gazeta Poznańska, 2004-12-11 |
|
[...] zawodnicy myślą o awansie. I dodają, że w żadnym razie nie na siłę, bez sztucznych podpórek, zwycięstw po trupach, mierzenia sił na zamiary. Można dyskutować z takim punktem widzenia, aliści nie wolno nie dostrzegać w nim elementu zdrowego rozsądku. źródło: NKJP: Ryszard Niemiec: Klasa klasy B, Gazeta Krakowska, 2006-06-08 |
|
Z wyrokiem Trybunału nie będziemy dyskutować. źródło: NKJP: Wojciech Harpula: Koniec z pokrzywdzonymi, Gazeta Krakowska, 2005-10-29 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
dyskutuję |
dyskutujemy |
|||
2 os. |
dyskutujesz |
dyskutujecie |
|||
3 os. |
dyskutuje |
dyskutują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dyskutowałem +(e)m dyskutował |
dyskutowałam +(e)m dyskutowała |
dyskutowałom +(e)m dyskutowało |
dyskutowaliśmy +(e)śmy dyskutowali |
dyskutowałyśmy +(e)śmy dyskutowały |
2 os. |
dyskutowałeś +(e)ś dyskutował |
dyskutowałaś +(e)ś dyskutowała |
dyskutowałoś +(e)ś dyskutowało |
dyskutowaliście +(e)ście dyskutowali |
dyskutowałyście +(e)ście dyskutowały |
3 os. |
dyskutował |
dyskutowała |
dyskutowało |
dyskutowali |
dyskutowały |
bezosobnik: dyskutowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę dyskutował będę dyskutować |
będę dyskutowała będę dyskutować |
będę dyskutowało będę dyskutować |
będziemy dyskutowali będziemy dyskutować |
będziemy dyskutowały będziemy dyskutować |
2 os. |
będziesz dyskutował będziesz dyskutować |
będziesz dyskutowała będziesz dyskutować |
będziesz dyskutowało będziesz dyskutować |
będziecie dyskutowali będziecie dyskutować |
będziecie dyskutowały będziecie dyskutować |
3 os. |
będzie dyskutował będzie dyskutować |
będzie dyskutowała będzie dyskutować |
będzie dyskutowało będzie dyskutować |
będą dyskutowali będą dyskutować |
będą dyskutowały będą dyskutować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
dyskutujmy |
|
2 os. |
dyskutuj |
dyskutujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
dyskutowałbym bym dyskutował |
dyskutowałabym bym dyskutowała |
dyskutowałobym bym dyskutowało |
dyskutowalibyśmy byśmy dyskutowali |
dyskutowałybyśmy byśmy dyskutowały |
2 os. |
dyskutowałbyś byś dyskutował |
dyskutowałabyś byś dyskutowała |
dyskutowałobyś byś dyskutowało |
dyskutowalibyście byście dyskutowali |
dyskutowałybyście byście dyskutowały |
3 os. |
dyskutowałby by dyskutował |
dyskutowałaby by dyskutowała |
dyskutowałoby by dyskutowało |
dyskutowaliby by dyskutowali |
dyskutowałyby by dyskutowały |
bezosobnik: dyskutowano by
bezokolicznik: dyskutować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
dyskutując
gerundium: dyskutowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | dyskutowanie |
dyskutowania |
D. | dyskutowania |
dyskutowań |
C. | dyskutowaniu |
dyskutowaniom |
B. | dyskutowanie |
dyskutowania |
N. | dyskutowaniem |
dyskutowaniami |
Ms. | dyskutowaniu |
dyskutowaniach |
W. | dyskutowanie |
dyskutowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: dyskutujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutująca |
D. | dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutującej |
C. | dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującemu |
dyskutującej |
B. | dyskutującego |
dyskutującego |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutującą |
N. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującą |
Ms. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dyskutujący |
dyskutujący |
dyskutujące |
dyskutujące |
D. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
C. | dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
dyskutującym |
B. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujące |
N. | dyskutującymi |
dyskutującymi |
dyskutującymi |
dyskutującymi |
Ms. | dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
dyskutujących |
Składnia
Rzosobowy | + | dyskutować | + |
z CZYM
|