UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ostrzyc

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR: ostrzydz, SL: ostrzydz, SWil: ostrzydz, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. strzyc

1. włosy

Definicja

nożyczkami bądź innym narzędziem skrócić włosy na głowie, brodę lub wąsy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obciąć, skrócić

Połączenia

ostrzyc brodę, wąsy, włosy
ostrzyc maszynką, nożyczkami
ostrzyc na chłopaka, na irokeza, na jeża, na krótko, na punka, na pazia, na zapałkę, na zero
ostrzyc krótko
ostrzyc i ogolić, ostrzyc i uczesać, ostrzyc i ufarbować

Cytaty

	Zdarzało się, że Gamsachurdia przyprowadzał swojego syna Zwiada. „Ostrzyż go. Tylko porządnie, to przyszły prezydent Gruzji. Zapamiętaj to sobie!” źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005
	Niech pan mnie trochę krócej ostrzyże niż poprzednio. źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007
	Przez ponad 65 lat pracy ostrzygł tysiące głów, ogolił tysiące twarzy, ale jeden spośród jego klientów był i pozostanie najważniejszy. Jest nim marszałek Józef Piłsudski. źródło: NKJP: Życie przed lustrem, Dziennik Polski, 2000-12-29
	Radziwiłł wystąpi na dworze w stroju francuskim. Ks. Sapieżyna własnoręcznie ostrzygła mu wąsy, a żydowscy krawcy z Nieświeża szyją już atłasowy frak. źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960
	Dawid ma 11 lat i ostrzyżone na jeża włosy. źródło: NKJP: Elżbieta Mosingiewicz: Złe duszki mam we krwi, Gazeta Wyborcza, 1996-02-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ostrzygę	ostrzyżemy
2 os.	ostrzyżesz	ostrzyżecie
3 os.	ostrzyże	ostrzygą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłem +(e)m ostrzygł	ostrzygłam +(e)m ostrzygła	ostrzygłom +(e)m ostrzygło	ostrzygliśmy +(e)śmy ostrzygli	ostrzygłyśmy +(e)śmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłeś +(e)ś ostrzygł	ostrzygłaś +(e)ś ostrzygła	ostrzygłoś +(e)ś ostrzygło	ostrzygliście +(e)ście ostrzygli	ostrzygłyście +(e)ście ostrzygły
3 os.	ostrzygł	ostrzygła	ostrzygło	ostrzygli	ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzyżmy
2 os.	ostrzyż	ostrzyżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłbym bym ostrzygł	ostrzygłabym bym ostrzygła	ostrzygłobym bym ostrzygło	ostrzyglibyśmy byśmy ostrzygli	ostrzygłybyśmy byśmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłbyś byś ostrzygł	ostrzygłabyś byś ostrzygła	ostrzygłobyś byś ostrzygło	ostrzyglibyście byście ostrzygli	ostrzygłybyście byście ostrzygły
3 os.	ostrzygłby by ostrzygł	ostrzygłaby by ostrzygła	ostrzygłoby by ostrzygło	ostrzygliby by ostrzygli	ostrzygłyby by ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono by

bezokolicznik: ostrzyc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ostrzygłszy

gerundium: ostrzyżenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
D.	ostrzyżenia	ostrzyżeń
C.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniom
B.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
N.	ostrzyżeniem	ostrzyżeniami
Ms.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniach
W.	ostrzyżenie	ostrzyżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzyżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżona
D.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonej
C.	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonej
B.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżoną
N.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżoną
Ms.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ostrzyżeni	ostrzyżeni	ostrzyżone	ostrzyżone
D.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych
C.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym
B.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżone
N.	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi
Ms.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych

odpowiednik aspektowy: strzyc

Składnia

Rz _osobowy	+	ostrzyc	+	KOGO + (CZYM)
Rz _osobowy	+	ostrzyc	+	(KOMU) + CO + (CZYM)

2. owcę

Definicja

nożyczkami lub innym narzędziem skrócić lub całkowicie usunąć sierść zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obciąć, skrócić

Połączenia

ostrzyc owcę, psa, pudla, yorka; ogon
ostrzyc maszynką, nożycami

Cytaty

Ktoś mnie zapytał, czy bym nie ostrzygła psa na wystawę. Ostrzygłam. I tak się zaczęło.

źródło: NKJP: Joanna Pszon: Można zacząć jesienią, Gazeta Wyborcza, 1995-09-11

Dobry strzygacz owcę ostrzyże w niespełna minutę, w ciągu dnia potrafi ostrzyc 460 sztuk.

źródło: Internet

Kobieta strzygąca psy z rozbrajającą szczerością stwierdziła, że ona nie wie, jakie teraz są mody, po czym ostrzygła sznaucera na pudla.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ostrzygę	ostrzyżemy
2 os.	ostrzyżesz	ostrzyżecie
3 os.	ostrzyże	ostrzygą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłem +(e)m ostrzygł	ostrzygłam +(e)m ostrzygła	ostrzygłom +(e)m ostrzygło	ostrzygliśmy +(e)śmy ostrzygli	ostrzygłyśmy +(e)śmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłeś +(e)ś ostrzygł	ostrzygłaś +(e)ś ostrzygła	ostrzygłoś +(e)ś ostrzygło	ostrzygliście +(e)ście ostrzygli	ostrzygłyście +(e)ście ostrzygły
3 os.	ostrzygł	ostrzygła	ostrzygło	ostrzygli	ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzyżmy
2 os.	ostrzyż	ostrzyżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłbym bym ostrzygł	ostrzygłabym bym ostrzygła	ostrzygłobym bym ostrzygło	ostrzyglibyśmy byśmy ostrzygli	ostrzygłybyśmy byśmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłbyś byś ostrzygł	ostrzygłabyś byś ostrzygła	ostrzygłobyś byś ostrzygło	ostrzyglibyście byście ostrzygli	ostrzygłybyście byście ostrzygły
3 os.	ostrzygłby by ostrzygł	ostrzygłaby by ostrzygła	ostrzygłoby by ostrzygło	ostrzygliby by ostrzygli	ostrzygłyby by ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono by

bezokolicznik: ostrzyc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ostrzygłszy

gerundium: ostrzyżenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
D.	ostrzyżenia	ostrzyżeń
C.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniom
B.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
N.	ostrzyżeniem	ostrzyżeniami
Ms.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniach
W.	ostrzyżenie	ostrzyżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzyżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżona
D.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonej
C.	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonej
B.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżoną
N.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżoną
Ms.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ostrzyżeni	ostrzyżeni	ostrzyżone	ostrzyżone
D.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych
C.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym
B.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżone
N.	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi
Ms.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych

odpowiednik aspektowy: strzyc

Składnia

Rz _osobowy	+	ostrzyc	+	CO + (CZYM)
	+	ostrzyc	+	KOMU + CO + (CZYM)

3. krzew

Definicja

przyciąć rośliny, nadając im jakiś kształt, albo obciąć tuż przy ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

ściąć

Połączenia

ostrzyc drzewo, krzew, trawę, żywopłot
ostrzyc kosiarką, maszynką, nożycami

Cytaty

Przystanęła przy brzozie, którą sąsiad ostrzygł w kulę, i patrzyła, jak na końcu ulicy pojawia się znajoma postać.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007

Na murawę wychodzi 20 pracowników Wembley, którzy drewnianymi kijami naprawią murawę. Przed sobotnim meczem zdążą jeszcze raz ostrzyc trawę.

źródło: NKJP: Jutro Anglia - Polska na Wembley, Gazeta Wyborcza, 1999-03-26

Usiadł pod tekturowym parkanem na ziemi posypanej zielonym proszkiem, co z dala wyglądało pewnie tak, jakby siadł na ostrzyżonym trawniku.

źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Według łotra, 1978

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ostrzygę	ostrzyżemy
2 os.	ostrzyżesz	ostrzyżecie
3 os.	ostrzyże	ostrzygą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłem +(e)m ostrzygł	ostrzygłam +(e)m ostrzygła	ostrzygłom +(e)m ostrzygło	ostrzygliśmy +(e)śmy ostrzygli	ostrzygłyśmy +(e)śmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłeś +(e)ś ostrzygł	ostrzygłaś +(e)ś ostrzygła	ostrzygłoś +(e)ś ostrzygło	ostrzygliście +(e)ście ostrzygli	ostrzygłyście +(e)ście ostrzygły
3 os.	ostrzygł	ostrzygła	ostrzygło	ostrzygli	ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzyżmy
2 os.	ostrzyż	ostrzyżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłbym bym ostrzygł	ostrzygłabym bym ostrzygła	ostrzygłobym bym ostrzygło	ostrzyglibyśmy byśmy ostrzygli	ostrzygłybyśmy byśmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłbyś byś ostrzygł	ostrzygłabyś byś ostrzygła	ostrzygłobyś byś ostrzygło	ostrzyglibyście byście ostrzygli	ostrzygłybyście byście ostrzygły
3 os.	ostrzygłby by ostrzygł	ostrzygłaby by ostrzygła	ostrzygłoby by ostrzygło	ostrzygliby by ostrzygli	ostrzygłyby by ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono by

bezokolicznik: ostrzyc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ostrzygłszy

gerundium: ostrzyżenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
D.	ostrzyżenia	ostrzyżeń
C.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniom
B.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
N.	ostrzyżeniem	ostrzyżeniami
Ms.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniach
W.	ostrzyżenie	ostrzyżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzyżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżona
D.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonej
C.	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonej
B.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżoną
N.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżoną
Ms.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ostrzyżeni	ostrzyżeni	ostrzyżone	ostrzyżone
D.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych
C.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym
B.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżone
N.	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi
Ms.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych

odpowiednik aspektowy: strzyc

Składnia

Rz _osobowy

ostrzyc

CO + (CZYM)

4. z pieniędzy

Definicja

pot.

pozbawić pieniędzy, zmuszając do zapłacenia zbyt wysokiej ceny za towar lub usługę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

ostrzyc klienta, turystę,
ostrzyc z forsy, z pieniędzy

Cytaty

Macherzy, którzy tam pracują, próbują ostrzyc naiwnego, ile tylko się da, a jeden lepszy od drugiego [...]

źródło: Internet: www.pickupklub.pl/

Przeciętny rodak czeka, aż coś od państwa dostanie i wie, że w tym celu kogoś trzeba ostrzyc z pieniędzy.

źródło: Internet: biznes.onet.pl/forum

Ja jestem zwolennikiem demokracji i kapitalizmu, dlatego mam głęboko polskich polityków [...] i nieustanne spory, z której strony mnie uderzyć albo w jaki sposób ostrzyc z forsy.

źródło: Internet: http://wiadomosci.wp.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ostrzygę	ostrzyżemy
2 os.	ostrzyżesz	ostrzyżecie
3 os.	ostrzyże	ostrzygą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłem +(e)m ostrzygł	ostrzygłam +(e)m ostrzygła	ostrzygłom +(e)m ostrzygło	ostrzygliśmy +(e)śmy ostrzygli	ostrzygłyśmy +(e)śmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłeś +(e)ś ostrzygł	ostrzygłaś +(e)ś ostrzygła	ostrzygłoś +(e)ś ostrzygło	ostrzygliście +(e)ście ostrzygli	ostrzygłyście +(e)ście ostrzygły
3 os.	ostrzygł	ostrzygła	ostrzygło	ostrzygli	ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ostrzyżmy
2 os.	ostrzyż	ostrzyżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ostrzygłbym bym ostrzygł	ostrzygłabym bym ostrzygła	ostrzygłobym bym ostrzygło	ostrzyglibyśmy byśmy ostrzygli	ostrzygłybyśmy byśmy ostrzygły
2 os.	ostrzygłbyś byś ostrzygł	ostrzygłabyś byś ostrzygła	ostrzygłobyś byś ostrzygło	ostrzyglibyście byście ostrzygli	ostrzygłybyście byście ostrzygły
3 os.	ostrzygłby by ostrzygł	ostrzygłaby by ostrzygła	ostrzygłoby by ostrzygło	ostrzygliby by ostrzygli	ostrzygłyby by ostrzygły

bezosobnik: ostrzyżono by

bezokolicznik: ostrzyc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ostrzygłszy

gerundium: ostrzyżenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
D.	ostrzyżenia	ostrzyżeń
C.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniom
B.	ostrzyżenie	ostrzyżenia
N.	ostrzyżeniem	ostrzyżeniami
Ms.	ostrzyżeniu	ostrzyżeniach
W.	ostrzyżenie	ostrzyżenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzyżony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżona
D.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżonej
C.	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonemu	ostrzyżonej
B.	ostrzyżonego	ostrzyżonego	ostrzyżony	ostrzyżone	ostrzyżoną
N.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżoną
Ms.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ostrzyżeni	ostrzyżeni	ostrzyżone	ostrzyżone
D.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych
C.	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym	ostrzyżonym
B.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżone
N.	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi	ostrzyżonymi
Ms.	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych	ostrzyżonych

odpowiednik aspektowy: strzyc

Składnia

ostrzyc

KOGO + (z CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 12.04.2014