UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tolerować

Chronologizacja

1849, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	toleruję	tolerujemy
2 os.	tolerujesz	tolerujecie
3 os.	toleruje	tolerują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tolerowałem +(e)m tolerował	tolerowałam +(e)m tolerowała	tolerowałom +(e)m tolerowało	tolerowaliśmy +(e)śmy tolerowali	tolerowałyśmy +(e)śmy tolerowały
2 os.	tolerowałeś +(e)ś tolerował	tolerowałaś +(e)ś tolerowała	tolerowałoś +(e)ś tolerowało	tolerowaliście +(e)ście tolerowali	tolerowałyście +(e)ście tolerowały
3 os.	tolerował	tolerowała	tolerowało	tolerowali	tolerowały

bezosobnik: tolerowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tolerował będę tolerować	będę tolerowała będę tolerować	będę tolerowało będę tolerować	będziemy tolerowali będziemy tolerować	będziemy tolerowały będziemy tolerować
2 os.	będziesz tolerował będziesz tolerować	będziesz tolerowała będziesz tolerować	będziesz tolerowało będziesz tolerować	będziecie tolerowali będziecie tolerować	będziecie tolerowały będziecie tolerować
3 os.	będzie tolerował będzie tolerować	będzie tolerowała będzie tolerować	będzie tolerowało będzie tolerować	będą tolerowali będą tolerować	będą tolerowały będą tolerować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tolerujmy
2 os.	toleruj	tolerujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tolerowałbym bym tolerował	tolerowałabym bym tolerowała	tolerowałobym bym tolerowało	tolerowalibyśmy byśmy tolerowali	tolerowałybyśmy byśmy tolerowały
2 os.	tolerowałbyś byś tolerował	tolerowałabyś byś tolerowała	tolerowałobyś byś tolerowało	tolerowalibyście byście tolerowali	tolerowałybyście byście tolerowały
3 os.	tolerowałby by tolerował	tolerowałaby by tolerowała	tolerowałoby by tolerowało	tolerowaliby by tolerowali	tolerowałyby by tolerowały

bezosobnik: tolerowano by

bezokolicznik: tolerować

imiesłów przysłówkowy współczesny: tolerując

gerundium: tolerowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tolerowanie	tolerowania
D.	tolerowania	tolerowań
C.	tolerowaniu	tolerowaniom
B.	tolerowanie	tolerowania
N.	tolerowaniem	tolerowaniami
Ms.	tolerowaniu	tolerowaniach
W.	tolerowanie	tolerowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: tolerujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tolerujący	tolerujący	tolerujący	tolerujące	tolerująca
D.	tolerującego	tolerującego	tolerującego	tolerującego	tolerującej
C.	tolerującemu	tolerującemu	tolerującemu	tolerującemu	tolerującej
B.	tolerującego	tolerującego	tolerujący	tolerujące	tolerującą
N.	tolerującym	tolerującym	tolerującym	tolerującym	tolerującą
Ms.	tolerującym	tolerującym	tolerującym	tolerującym	tolerującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tolerujący	tolerujący	tolerujące	tolerujące
D.	tolerujących	tolerujących	tolerujących	tolerujących
C.	tolerującym	tolerującym	tolerującym	tolerującym
B.	tolerujących	tolerujących	tolerujących	tolerujące
N.	tolerującymi	tolerującymi	tolerującymi	tolerującymi
Ms.	tolerujących	tolerujących	tolerujących	tolerujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: tolerowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tolerowany	tolerowany	tolerowany	tolerowane	tolerowana
D.	tolerowanego	tolerowanego	tolerowanego	tolerowanego	tolerowanej
C.	tolerowanemu	tolerowanemu	tolerowanemu	tolerowanemu	tolerowanej
B.	tolerowanego	tolerowanego	tolerowany	tolerowane	tolerowaną
N.	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym	tolerowaną
Ms.	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tolerowani	tolerowani	tolerowane	tolerowane
D.	tolerowanych	tolerowanych	tolerowanych	tolerowanych
C.	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym	tolerowanym
B.	tolerowanych	tolerowanych	tolerowanych	tolerowane
N.	tolerowanymi	tolerowanymi	tolerowanymi	tolerowanymi
Ms.	tolerowanych	tolerowanych	tolerowanych	tolerowanych

Pochodzenie

łac. tolero 'znosić, cierpieć, wytrzymać'

1. poglądy

Definicja

książk.

szanować cudze poglądy, wierzenia, preferencje i sposoby postępowania, różne od tych, które samemu się przejawia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Jeśli jesteś człowiekiem wolnym, jeśli kochasz wolność - daj ją innym ludziom. Pozwól im żyć. Toleruj ich wygląd, zachowanie, słownictwo. Toleruj odmienność poglądów i religii.

źródło: NKJP: (MEWA): Cienie własnej osobowości, Gazeta Radomszczańska, 2009-05-08

Czy dopuszcza się do autentycznej wymiany poglądów? Czy toleruje się odmienne stanowisko?

źródło: NKJP: Nasza polityka, Dziennik Polski, 2003-05-23

A więc nie bójmy się etyki, [...] bo ona jest nam bardzo potrzebna. Dzięki niej może łatwiej nam będzie w tych trudnych czasach dogadać się, umieć tolerować różne światopoglądy [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.04.1992

Składnia

tolerować

2. coś nagannego

Definicja

książk.

nie przeciwdziałać niepożądanym i nagannym zjawiskom i czynom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś patrzy przez palce

Cytaty

	[...] zalecenie jest takie, aby w czasie mrozów policja i administracje dworców kolejowych oraz autobusowych byli bardziej wyrozumiali dla przebywających tam bezdomnych osób, nie wypędzali ich w chłód poza budynki. Ale nie znaczy to, że mają tolerować ich naganne zachowanie, jeśli do takiego dochodzi. źródło: NKJP: Kobiety bezdomne, Dziennik Polski, 2001-12-31
	Na początku zgrupowania powiedziałem, że nie będę tolerował alkoholu i późnych powrotów. źródło: NKJP: Olgierd Kwiatkowski, Radosław Leniarski: Boks. Wywiad z Tomaszem Nowakiem, Gazeta Wyborcza, 1997-02-01
	Student zranił profesora [...], bo profesor śmiał mieć do studenta pretensje o ściąganie (rzecz niesłychana w naszej tak dobrze rozwijającej się kulturze ściągania i tolerowania ściągania). źródło: NKJP: Internet
	Czemu dziwimy się, że młodzież nie szanuje starszych? Przecież tolerujemy to, że nasze dzieci nie kłaniają się sąsiadom i nie ustępują miejsca starszym. źródło: NKJP: Monika z Wadowic: Mali dżentelmeni, Wychowawca, 2008-05

Składnia

tolerować

3. czyjąś obecność

Definicja

książk.

godzić się na coś, mimo że jest to trudne do zniesienia, nieprzyjemne lub szkodliwe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

	Część tolerowała jego obecność, wedle zasady: żyj i daj żyć innym. źródło: NKJP: Julia Witko: Dziki lokator, Detektyw nr 5, 1999
	Gdy syn [...] zatrudnił opiekunkę – tolerowała ją zaledwie przez parę dni. Potem nie wpuszczała do mieszkania. źródło: NKJP: Elżbieta Guzowska: Sąsiad zawsze czuwa, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-07-22
	W pewnych kręgach był wyśmiewany, nie tolerowano go. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: O bogatym młodzieńcu, który nie odszedł zasmucony, 2007
	Właściciele prywatnych zakładów niechętnie tolerują ustawowo wolny dzień, jaki przysługuje pracownikowi za oddanie krwi. źródło: NKJP: Uczniowie oddali krew, Dziennik Polski, 2002-04-16

Składnia

tolerować

KOGO/CO

4. laktozę

Definicja

med.

o organizmie: nie reagować na jakąś substancję w niepożądany sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

tolerować alkohol
źle tolerować

Cytaty

Jeśli chodzi o osoby, których organizmy nie tolerują laktozy, specjaliści zalecają im picie mleka niskolaktozowego lub sfermentowanego - maślanki, jogurtu czy kefiru.

źródło: NKJP: Paweł Janusiewicz: Wraca moda na mleko, Dziennik Bałtycki, 2008-09-19

Ryż nie ma właściwości uczulających, nie zawiera glutenu, dlatego może stanowić podstawę diety także dla chorych na celiakię, czyli osób, które nie tolerują glutenu, białka pszenicy i niektórych zbóż – żyta, jęczmienia, owsa [...].

źródło: NKJP: Elżbieta Kucharska: Białe ziarna odporności, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-01-25

Wtedy za namową bratowej pojechałam do lekarki, która [...] stwierdziła, że dziecko nie toleruje cukru, który, fermentując w brzuszku,
wywołuje kolki.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

tolerować

Data ostatniej modyfikacji: 09.08.2018