Chronologizacja
W postaci: wyrznąć się
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wyrżnę się |
wyrżniemy się |
|||
2 os. |
wyrżniesz się |
wyrżniecie się |
|||
3 os. |
wyrżnie się |
wyrżną się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyrżnąłem się +(e)m się wyrżnął |
wyrżnęłam się +(e)m się wyrżnęła |
wyrżnęłom się +(e)m się wyrżnęło |
wyrżnęliśmy się +(e)śmy się wyrżnęli |
wyrżnęłyśmy się +(e)śmy się wyrżnęły |
2 os. |
wyrżnąłeś się +(e)ś się wyrżnął |
wyrżnęłaś się +(e)ś się wyrżnęła |
wyrżnęłoś się +(e)ś się wyrżnęło |
wyrżnęliście się +(e)ście się wyrżnęli |
wyrżnęłyście się +(e)ście się wyrżnęły |
3 os. |
wyrżnął się |
wyrżnęła się |
wyrżnęło się |
wyrżnęli się |
wyrżnęły się |
bezosobnik: wyrżnięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wyrżnijmy się |
|
2 os. |
wyrżnij się |
wyrżnijcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wyrżnąłbym się bym się wyrżnął |
wyrżnęłabym się bym się wyrżnęła |
wyrżnęłobym się bym się wyrżnęło |
wyrżnęlibyśmy się byśmy się wyrżnęli |
wyrżnęłybyśmy się byśmy się wyrżnęły |
2 os. |
wyrżnąłbyś się byś się wyrżnął |
wyrżnęłabyś się byś się wyrżnęła |
wyrżnęłobyś się byś się wyrżnęło |
wyrżnęlibyście się byście się wyrżnęli |
wyrżnęłybyście się byście się wyrżnęły |
3 os. |
wyrżnąłby się by się wyrżnął |
wyrżnęłaby się by się wyrżnęła |
wyrżnęłoby się by się wyrżnęło |
wyrżnęliby się by się wyrżnęli |
wyrżnęłyby się by się wyrżnęły |
bezosobnik: wyrżnięto by się
bezokolicznik: wyrżnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wyrżnąwszy się
gerundium: wyrżnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wyrżnięcie się |
wyrżnięcia się |
D. | wyrżnięcia się |
wyrżnięć się |
C. | wyrżnięciu się |
wyrżnięciom się |
B. | wyrżnięcie się |
wyrżnięcia się |
N. | wyrżnięciem się |
wyrżnięciami się |
Ms. | wyrżnięciu się |
wyrżnięciach się |
W. | wyrżnięcie się |
wyrżnięcia się |
odpowiednik aspektowy: wyrzynać się
Pochodzenie
1. o zębie
Definicja
Warianty
- rzadziej wyrznąć się
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- ząb, ząbek wyrżnął się; jedynka, dwója wyrżnęła się
Cytaty
Specjaliści orzekli, że trójka się nie wyrżnie, gdyż zawiązek zahaczył się o dwójkę. źródło: NKJP: Internet |
|
Próchnica atakuje zęby już przed pierwszymi urodzinami malucha, zaraz po wyrżnięciu się mleczaków, a następnie w wieku 4-8 lat. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Recepty z wirtualnej piaskownicy, Polityka, 2005-04-09 |
|
Kiedy dziecku wyrzną się pierwsze ząbki, dobrze jest podać mu coś twardszego do przegryzienia, np. skórkę chleba. źródło: NKJP: (D): Żeby zęby były proste, Dziennik Łódzki, 2001-12-29 |
2. uderzyć się
Definicja
Warianty
- rzadziej wyrznąć się
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rąbnąć się, uderzyć się, walnąć się |
Cytaty
Młyn. Przepiękny. Tak skrzypiał. No cudowne miejsce. Z tego zachwytu wyrżnęłam się w kolano. źródło: Internet: gichta.blog.onet.pl |
|
I tylko dzięki instynktowi oraz doświadczeniu warszawiaka, przyzwyczajonego do oszczędnego oświetlenia miasta, znalazłem się wreszcie przy schodkach wiodących do hotelu [...]. Na ostatnim stopniu porządnie wyrżnąłem się w piszczel [...]. źródło: Stefan Wiechecki: Piąte przez dziesiąte: wspomnienia warszawskie, 1970 (literaturapolska.wordpress.com) |
|
Ruszyłam do przodu i prawie od razu potknęłam się o coś. Przeleciałam parę metrów do przodu i wyrżnęłam się o szafkę z książkami. źródło: Internet: wattpad.com |
|
Wyrznęliśmy się w łeb o sufit. źródło: Internet: wiadomosci.onet.pl |
Składnia
+ | wyrżnąć się | + |
w CO +
(o CO)
|
3. upaść
Definicja
Warianty
- rzadziej wyrznąć się
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przewrócić się, runąć, upaść, wyrżnąć, wytrąbić się, wywalić się, wywrócić się |
Cytaty
Zrobiliśmy dziś marsz do strażnicy, gdzie Zdzich się wyrżnął, a i ze mnie o mały włos zostałaby dusza wytrząśnięta nartami i 85 kilogramami żywego mięsa Zdzicha. źródło: NKJP: Hanna Samson: Miłość reaktywacja, 2004 |
|
Pamiętam, jak ojciec i wujkowie nieśli mnie na zmianę na barana w Pieninach, kiedy wyrżnęłam się o korzeń w drodze na Trzy Korony. źródło: NKJP: Internet |
|
Na przejściu przez tory oboje wyrznęli się i nie mogli wstać. Cud, że pociąg nie jechał. źródło: Internet: gunsnroses.com.pl |
4. wymordować się
Definicja
Warianty
- rzadziej wyrznąć się
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wybić się, wyciąć się, wymordować się |
Połączenia
- wyrżnąć się nawzajem, wzajemnie
Cytaty
Rosja czekała, aż powstańcy wyrżną się z Niemcami. źródło: Internet: sadistic.pl |
|
W ostatnich latach niejednokrotnie słyszałam od żołnierzy rosyjskich w Czeczenii: my odejdziemy, ale wcześniej tak skłócimy Czeczenów, że się wyrżną między sobą. źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007 |
|
Wiesz dlaczego wymyślono kodeksy prawne? Bo bez nich już dawno wyrżnęlibyśmy się nawzajem bez względu na stopień pokrewieństwa. źródło: NKJP: Radosław Figura: Samo życie, 2010 |
|
Jeszcze trochę i sekciarze wyrzną się wzajemnie. źródło: Internet: wiadomosci.onet.pl |
Składnia
+ | wyrżnąć się | + |
(z KIM)
|
|
Rzpl | + | wyrżnąć się | + |