UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trzepotać się

Chronologizacja

1638, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzepoczę się trzepocę się	trzepocemy się trzepoczemy się
2 os.	trzepocesz się trzepoczesz się	trzepocecie się trzepoczecie się
3 os.	trzepoce się trzepocze się	trzepoczą się trzepocą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzepotałem się +(e)m się trzepotał	trzepotałam się +(e)m się trzepotała	trzepotałom się +(e)m się trzepotało	trzepotaliśmy się +(e)śmy się trzepotali	trzepotałyśmy się +(e)śmy się trzepotały
2 os.	trzepotałeś się +(e)ś się trzepotał	trzepotałaś się +(e)ś się trzepotała	trzepotałoś się +(e)ś się trzepotało	trzepotaliście się +(e)ście się trzepotali	trzepotałyście się +(e)ście się trzepotały
3 os.	trzepotał się	trzepotała się	trzepotało się	trzepotali się	trzepotały się

bezosobnik: trzepotano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się trzepotał będę się trzepotać	będę się trzepotała będę się trzepotać	będę się trzepotało będę się trzepotać	będziemy się trzepotali będziemy się trzepotać	będziemy się trzepotały będziemy się trzepotać
2 os.	będziesz się trzepotał będziesz się trzepotać	będziesz się trzepotała będziesz się trzepotać	będziesz się trzepotało będziesz się trzepotać	będziecie się trzepotali będziecie się trzepotać	będziecie się trzepotały będziecie się trzepotać
3 os.	będzie się trzepotał będzie się trzepotać	będzie się trzepotała będzie się trzepotać	będzie się trzepotało będzie się trzepotać	będą się trzepotali będą się trzepotać	będą się trzepotały będą się trzepotać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzepocmy się trzepoczmy się
2 os.	trzepocz się trzepoc się	trzepoccie się trzepoczcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzepotałbym się bym się trzepotał	trzepotałabym się bym się trzepotała	trzepotałobym się bym się trzepotało	trzepotalibyśmy się byśmy się trzepotali	trzepotałybyśmy się byśmy się trzepotały
2 os.	trzepotałbyś się byś się trzepotał	trzepotałabyś się byś się trzepotała	trzepotałobyś się byś się trzepotało	trzepotalibyście się byście się trzepotali	trzepotałybyście się byście się trzepotały
3 os.	trzepotałby się by się trzepotał	trzepotałaby się by się trzepotała	trzepotałoby się by się trzepotało	trzepotaliby się by się trzepotali	trzepotałyby się by się trzepotały

bezosobnik: trzepotano by się

bezokolicznik: trzepotać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

trzepocząc się
trzepocąc się

gerundium: trzepotanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzepotanie się	trzepotania się
D.	trzepotania się	trzepotań się
C.	trzepotaniu się	trzepotaniom się
B.	trzepotanie się	trzepotania się
N.	trzepotaniem się	trzepotaniami się
Ms.	trzepotaniu się	trzepotaniach się
W.	trzepotanie się	trzepotania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzepoczący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczące się trzepocące się	trzepocząca się trzepocąca się
D.	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczącej się trzepocącej się
C.	trzepoczącemu się trzepocącemu się	trzepoczącemu się trzepocącemu się	trzepoczącemu się trzepocącemu się	trzepoczącemu się trzepocącemu się	trzepoczącej się trzepocącej się
B.	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczącego się trzepocącego się	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczące się trzepocące się	trzepoczącą się trzepocącą się
N.	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącą się trzepocącą się
Ms.	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącej się trzepocącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczący się trzepocący się	trzepoczące się trzepocące się	trzepoczące się trzepocące się
D.	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się
C.	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się	trzepoczącym się trzepocącym się
B.	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczące się trzepocące się
N.	trzepoczącymi się trzepocącymi się	trzepoczącymi się trzepocącymi się	trzepoczącymi się trzepocącymi się	trzepoczącymi się trzepocącymi się
Ms.	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się	trzepoczących się trzepocących się

Pochodzenie

Zob. trzepotać

1. o chorągiewce na wietrze

Definicja

książk.

być szybko poruszanym przez wiatr i wydawać przy tym charakterystyczne dźwięki

Wymowa

[tszepotać się] lub pot. [czszepotać się]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

łopotać, trzepotać

Cytaty

	Biało-czerwony rękaw trzepocze się na maszcie, wskazując kierunek wiatru. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł: opowiadania i reportaże, 2007
	W otwartym oknie wagonu trzepotała się elegancka, przedwojenna firanka we wzorek PKP [...]. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006
	Gdy od niezabudowanych terenów zawiewał wiatr, spomiędzy ruin niósł się gęsty, szarożółty pył. W tych ciemnych tumanach fruwało białe pierze i trzepotały się strzępy spalonych papierów. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001
	Przy wyjściu z samolotu porwała mnie mroźna zawierucha, plunęła mi w pysk płatkami lodu, szczypiąc mi uszy, wepchnęła się nieproszona pod trzepoczący się płaszcz. źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia. Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006

2. o rybie w sieci

Definicja

książk.

poruszać się szybko, energicznie i chaotycznie, po to, żeby się skądś wydostać lub uwolnić się

Wymowa

[tszepotać się] lub pot. [czszepotać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

ryby trzepocą się

Cytaty

	Chyba tak, mój Jarosławie, ten fakt trzeba zaakceptować i nie trzepotać się jak ryba w sieci. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977
	W łukowatych i uderzeniowych potrzaskach ptaki gruchoczą sobie nóżki i skrzydła, w drucianych wnykach duszą się, a w różnych sieciach trzepoczą się aż do zgonu, by ostatecznie znaleźć się w garnku do gotowania. źródło: NKJP: (m): Polowanie na wędrujące ptaki, Trybuna Śląska, 2004-11-15
	Nie przejął się jednak tym zbytnio, a nas nawet nie zauważył, a wszystko to dlatego, że w siatce trzepotał się ogromny motyl. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Weiser Dawidek, 1987
	Na plecach miał worek. W nim trzepotała się kura. źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Sumienie, Gazeta Wyborcza, 1995-12-15
	[...] Skrępowanego wsadzali w skórzany wór i ten trzepoczący się skórzany wór zanosili nad rzekę i przywiązując do niego wapienny kamień, wrzucali w zieloną głębinę. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968

Składnia

trzepotać się

(w CZYM)

3. o kimś podekscytowanym

Definicja

książk.

pod wpływem jakichś uczuć lub czynników zewnętrznych wykonywać ciałem krótkie i szybkie ruchy

Wymowa

[tszepotać się] lub pot. [czszepotać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

drżeć, dygotać, trząść się

Cytaty

	Jak mądrze patrzyła, kiedy jej coś pokazywałam! Jak trzepotała się całym ciałkiem, gdy spóźniona wpadałam do żłobka! źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Małe kochanie, wielka miłość, 1997
	Taka jednooka pani Danusia, niby szara i niepokaźna jak wróbelek, trzepocze się w moherowym sweterku, spineczkami w pozłociste biedronki podzwania, a ma coś na samego burmistrza, gdzieś skrzętnie materiały kompromitujące zebrała! źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008
	Bawi mnie tym bardziej, że osobiście zetknęłam się z tym nieprawdopodobnym okazem [...]. Koleżanka i ja, dwie młode panienki, trzepotałyśmy się rano w hallu, kiedy Fischer pojawił się na schodach. Był w długiej nocnej koszuli i w dłoni trzymał wielką lewatywę. źródło: NKJP: Janusz Płoński: Mówię spoko i nara, Polityka, 2003-04-19
	[...] Widok trzepoczącego się w agonii niedokładnie trafionego żołnierza może powodować znieczulicę w realnym życiu. źródło: NKJP: Henryk Noga: Gry komputerowe i programy multimedialne, Wychowawca, nr 109, 2002-01

Składnia

trzepotać się

(CZYM)

4. o sercu

Definicja

książk.

o sercu: bić szybko pod wpływem silnych emocji

Wymowa

[tszepotać się] lub pot. [czszepotać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

łopotać, trzepotać

Cytaty

- Chce pani posłuchać mojego serduszka? - Asia wstaje z łóżka. - Proszę sprawdzić, tu, po prawej stronie... Serce dziewczynki trzepocze się jak złapany w sidła ptak.

źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Ptaszek w klatce, Wieczór Wybrzeża, 2000-05-05

Serce trzepotało się w popłochu, uderzając boleśnie o klatkę piersiową. Pot spływał mu po plecach gorącymi strużkami.

źródło: NKJP: Jarosław Sokół: Tekst nagrodzony pierwszą nagrodą..., Gazeta Wyborcza, 1997-05-16

5. o kimś wahającym się

Definicja

książk.

znajdować się w trudnej sytuacji, w takiej, w której ciężko dokonać właściwego wyboru

Wymowa

[tszepotać się] lub pot. [czszepotać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

miotać się

Cytaty

Są zakłady, które mimo tych wszystkich trudności, mimo ich wyniszczania, mimo, że trzepoczą się wśród układów [...], mimo wszystko przetrwały.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.07.2002 r.

- W tym samym czasie Kościół trzepotał się na scenie politycznej. Nie potrafił określić swej roli w warunkach demokratycznych.

źródło: NKJP: Marek Bartosik: Kościół idzie w górę, Gazeta Krakowska, 2003-12-27

Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2017