UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

krągły

Chronologizacja

1808, SL

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krągły	krągły	krągły	krągłe	krągła
D.	krągłego	krągłego	krągłego	krągłego	krągłej
C.	krągłemu	krągłemu	krągłemu	krągłemu	krągłej
B.	krągłego	krągłego	krągły	krągłe	krągłą
N.	krągłym	krągłym	krągłym	krągłym	krągłą
Ms.	krągłym	krągłym	krągłym	krągłym	krągłej
W.	krągły	krągły	krągły	krągłe	krągła

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krągli	krągli	krągłe	krągłe
D.	krągłych	krągłych	krągłych	krągłych
C.	krągłym	krągłym	krągłym	krągłym
B.	krągłych	krągłych	krągłych	krągłe
N.	krągłymi	krągłymi	krągłymi	krągłymi
Ms.	krągłych	krągłych	krągłych	krągłych
W.	krągli	krągli	krągłe	krągłe

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krąglejszy	krąglejszy	krąglejszy	krąglejsze	krąglejsza
D.	krąglejszego	krąglejszego	krąglejszego	krąglejszego	krąglejszej
C.	krąglejszemu	krąglejszemu	krąglejszemu	krąglejszemu	krąglejszej
B.	krąglejszego	krąglejszego	krąglejszy	krąglejsze	krąglejszą
N.	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszą
Ms.	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszej
W.	krąglejszy	krąglejszy	krąglejszy	krąglejsze	krąglejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krąglejsi	krąglejsi	krąglejsze	krąglejsze
D.	krąglejszych	krąglejszych	krąglejszych	krąglejszych
C.	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym	krąglejszym
B.	krąglejszych	krąglejszych	krąglejszych	krąglejsze
N.	krąglejszymi	krąglejszymi	krąglejszymi	krąglejszymi
Ms.	krąglejszych	krąglejszych	krąglejszych	krąglejszych
W.	krąglejsi	krąglejsi	krąglejsze	krąglejsze

Pochodzenie

psł. *krǫglъ 'okrągły, kulisty'

1. stół

Definicja

mający kształt lub przekrój koła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

okrągły

Połączenia

krągłe jabłko

Cytaty

	Jednakowo ułożyły ręce na włóczkowej, dzierganej serwecie, okrywającej krągły stół. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Któregoś razu Zofia wspięła się na strych nadprogramowo, między śniadaniem a kolacją, by przynieść mu jabłko, tak krągłe i czerwone, jakby miało trysnąć krwią. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009
	Od czasu do czasu wyczuwał pod stopą krągłą kulkę kasztana i kopał ją ze złością tak długo, aż znowu utonęła w liściach. źródło: NKJP: Agnieszka Górska: Okrążanie ciszy, 2004
	Pośrodku rozległej, chociaż niskiej jaskini, której dno wyścielał miękki, biały piasek, otoczone wieńcem krągłych kamieni płonęło niewielkie ognisko. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

2. litera

Definicja

mający kształt łuku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

okrągły, półkolisty, zaokrąglony

Połączenia

krągłe literki

Cytaty

Spójrz, jakie piękne, krągłe literki. Dziewczyna pisze prawie tak cudnie, jak wygląda.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Nauczył ją i czytać, i pisać, z pewnym zdumieniem obserwując, że Genowefa kreśli krągłe literki romantyczki, tak niepodobne do jej twardego charakteru wieśniaczki.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

[...] Kształt samochodu został zaprojektowany w środkowej części długimi, krągłymi liniami, kontrastującymi z ostrymi zakończeniami krawędzi.

źródło: NKJP: Andrzej Kublik: Zmiana ogniskowej, Gazeta Wyborcza, 1998-04-30

3. tyłek

Definicja

mający kształty świadczące o pewnym stopniu otyłości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:

okrągły, pulchny

Połączenia

krągły biust, tyłek; krągła twarz; krągłe piersi, pośladki

Cytaty

	Jej atutem była figura, a zwłaszcza krągły tyłeczek. Kiedy odeszła na chwilę w głąb kuchennego aneksu, wprost nie mogłem oderwać od niego oczu. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008
	Zofia, mała i krągła jak rosyjska babuszka, obciągnięta na tę najważniejszą okazję roku w nowy, niebieski poliester, rozkłada ramiona na powitanie wnuczki, która dawno przerosła ją o głowę. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009
	Było coś mocno dwuznacznego w tym geście, choć jego palce nawet nie zbliżyły się do dermy stykającej się z krągłym biodrem. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004
	[...] W łaźni miała włosy rozpuszczone, spływające na białe ramiona, krągłe i łagodne, nasycone ciepłem. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978
	Skaryjskie kobiety były niewysokie, z krągłymi biodrami i obfitymi piersiami, a ona była chuda i płaska, o ledwo zaznaczonej linii bioder i biustu. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

4. milion

Definicja

w połączeniu z liczebnikiem oznaczającym wielokrotność liczby 10 służy do podkreślenia, że chodzi właśnie o tę liczbę i że mówiący sądzi, że jest to liczba duża

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:

okrągły

Połączenia

krągły milionik

Cytaty

Pierwszą nagrodę przyznano Komitetowi Nobla i wręczono królowi Gustawowi krągły milionik franków szwajcarskich.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977

5. język

Definicja

charakteryzujący się ładną formą, ale brakiem głębszej treści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

okrągły

Połączenia

krągłe zdania

Cytaty

[...] Polały się dostojne, hymniczne melodie, posypały się słowa, słówka, słóweczka, słóweńka wypieszczone, wychuchane, krągłe, mile łaskoczące ucho, wpadające weń z lekkością.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Ogrody i złomowiska. Opowiadania, 2005

Proszę raczej, jeśli to oczywiście możliwe, o pańską ocenę jej rozwoju – zakończył Knox krągłym zdaniem i głupim, bezmyślnym gestem zaczął gładzić swoje orderowe baretki.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

[...] Krągłymi zdaniami próbował przekonać zebranych do większego ekumenizmu [...].

źródło: NKJP: Janina Paradowska: Kto ustawia ustawę, Polityka, 2003-01-11

Data ostatniej modyfikacji: 12.11.2017