Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
linieję |
liniejemy |
|||
2 os. |
liniejesz |
liniejecie |
|||
3 os. |
linieje |
linieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
liniałem +(e)m liniał |
liniałam +(e)m liniała |
liniałom +(e)m liniało |
linieliśmy +(e)śmy linieli |
liniałyśmy +(e)śmy liniały |
2 os. |
liniałeś +(e)ś liniał |
liniałaś +(e)ś liniała |
liniałoś +(e)ś liniało |
linieliście +(e)ście linieli |
liniałyście +(e)ście liniały |
3 os. |
liniał |
liniała |
liniało |
linieli |
liniały |
bezosobnik: liniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę liniał będę linieć |
będę liniała będę linieć |
będę liniało będę linieć |
będziemy linieli będziemy linieć |
będziemy liniały będziemy linieć |
2 os. |
będziesz liniał będziesz linieć |
będziesz liniała będziesz linieć |
będziesz liniało będziesz linieć |
będziecie linieli będziecie linieć |
będziecie liniały będziecie linieć |
3 os. |
będzie liniał będzie linieć |
będzie liniała będzie linieć |
będzie liniało będzie linieć |
będą linieli będą linieć |
będą liniały będą linieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
liniejmy |
|
2 os. |
liniej |
liniejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
liniałbym bym liniał |
liniałabym bym liniała |
liniałobym bym liniało |
linielibyśmy byśmy linieli |
liniałybyśmy byśmy liniały |
2 os. |
liniałbyś byś liniał |
liniałabyś byś liniała |
liniałobyś byś liniało |
linielibyście byście linieli |
liniałybyście byście liniały |
3 os. |
liniałby by liniał |
liniałaby by liniała |
liniałoby by liniało |
linieliby by linieli |
liniałyby by liniały |
bezosobnik: liniano by
bezokolicznik: linieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
liniejąc
gerundium: linienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | linienie |
linienia |
D. | linienia |
linień |
C. | linieniu |
linieniom |
B. | linienie |
linienia |
N. | linieniem |
linieniami |
Ms. | linieniu |
linieniach |
W. | linienie |
linienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: liniejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | liniejący |
liniejący |
liniejący |
liniejące |
liniejąca |
D. | liniejącego |
liniejącego |
liniejącego |
liniejącego |
liniejącej |
C. | liniejącemu |
liniejącemu |
liniejącemu |
liniejącemu |
liniejącej |
B. | liniejącego |
liniejącego |
liniejący |
liniejące |
liniejącą |
N. | liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
liniejącą |
Ms. | liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
liniejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | liniejący |
liniejący |
liniejące |
liniejące |
D. | liniejących |
liniejących |
liniejących |
liniejących |
C. | liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
liniejącym |
B. | liniejących |
liniejących |
liniejących |
liniejące |
N. | liniejącymi |
liniejącymi |
liniejącymi |
liniejącymi |
Ms. | liniejących |
liniejących |
liniejących |
liniejących |
odpowiednik aspektowy: wylinieć
Pochodzenie
psł. *liněti, *linějǫ 'tracić siły, marnieć', 'tracić włosy, sierść, pióra'
Czasownik odprzym. od niezachowanego psł. *linъ w znaczeniu 'cienki, słaby, giętki'.
1. o zwierzęciu: tracić sierść
Definicja
Warianty
- rzadziej lenieć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- okres linienia
Cytaty
W warunkach domowych wszystkie psy linieją. Oczyszczenie tapicerki z powbijanych w nią krótkich włosów psa bywa o wiele trudniejsze niż usunięcie długiej sierści czworonoga. źródło: NKJP: Po prostu druh, Wieczór Wybrzeża, 2000-02-24 |
|
Latem koty [...] prawie całkowicie linieją – z wyjątkiem ogona. źródło: NKJP: Anna Ładuniuk: Kocie olbrzymy, Tybuna Śląska, 2001-06-16 |
|
Od wieków, co roku, pod koniec maja, przylatywały tu łabędzie na lęg. W czerwcu ptaki liniały (zmieniały lotki), tracąc na parę tygodni zdolność latania. źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Wilczy notes, 2007 |
|
Nierzadko jednak zmiana pancerza kończy się bardzo niepomyślnie - szczególnie, kiedy krab jest narażony w jej okresie na szczególny stres, gdy jest on chory lub ma złe warunki, może nie przeżyć linienia. Dlatego, kiedy nowy pancerz kraba jeszcze się formuje i twardnieje, nie wolno go w ogóle dotykać [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Ja miałam kiedyś świnkę morską, nawet dwie, ale nie leniały. źródło: NKJP: Internet |
2. o sierści: wypadać
Definicja
Warianty
- rzadziej lenieć
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Cytaty
[...] stado małp gospodarowało, łamiąc i żując łodygi ociekające lepką słodyczą, stare samce, podbiegłszy do samej drogi, obelżywie wypinały liniejące zadki. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
[...] już nie posprzątam po niej liniejących kłaków sierści, nie wyrzucę żwirku z kuwety [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
[...] futro liniało i traciło blask, ogon się nie podnosił, wylatywały zęby, oko mętniało, a łapy kreśliły na piachu szalenie barokowe arabeski. źródło: NKJP: Spowiedź koteczka sezonu, Dziennik Polski, 2001-09-14 |
|
Mojemu chomikowi lenieje sierść wokół uszu. źródło: Internet: zapytaj.onet.pl |
3. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
synonimy: | łysieć |
Cytaty
Gdy mimo wszelkich wysiłków linienie postępuje, niektórzy kapitulują, godząc się z wyrokami losu. Pocieszają się przysłowiem, że „mądrej głowy włos się nie trzyma”, rozpowszechniają mity o rzekomo nadzwyczajnej męskości właścicieli łysych niczym kolano czaszek. źródło: NKJP: Goło, niewesoło, Dzeinnik Polski, 2003-09-13 |
|
Po 1 ciąży przez rok tak liniałam, ale potem przeszło. Włosy mi się osłabiły, wyprostowały, ale łysa jeszcze nie jestem. źródło: Internet: rodzice.pl |
4. o dywanie
Definicja
Warianty
- rzadziej lenieć
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Cytaty
[...] dywan linieje, jak odkurzę, to następnego dnia pojawiają się takie kłaczki, kępki dywanu. źródło: Internet: forum.gazeta.pl |
|
[...] za trwałością futer sztucznych przemawia fakt, że są łatwiejsze w czyszczeniu i nie linieją jak naturalne [...]. źródło: Internet: pearismysize.blogspot.com |
|
Materiały wykończeniowe wydają się niezbyt dobrej jakości (tani, twardy plastik, liniejąca wykładzina podłogowa) [...]. źródło: NKJP: Max: Bratanek z rodowodem, Moto Pasje, nr 1, 2003 |
|
Niektóre dostępne na rynku dywany wiskozowe lenieją, co jest wynikiem zastosowania niskiej jakości surowców przy produkcji włókien. źródło: Internet: dywante.pl |