Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *tyti, tyjǫ 'stawać się tłustym, tuczyć'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zaokrąglać się | |
antonimy: | chudnąć |
Połączenia
- tyć po rzuceniu palenia
- tyć w okolicach talii; w okresie klimakterium
- tyć coraz bardziej, gwałtownie, łatwo, nadmiernie, niemiłosiernie, okropnie, szybko, trochę, wciąż, wyraźnie; w oczach
- przestać, zacząć tyć
- tyć i chudnąć, tyć i nie móc się ruszać, tyć i zaokrąglać się, tyć i stać się ociężałym; łysieć i tyć, jeść i tyć, objadać się i tyć, siedzieć w domu i tyć, starzeć się i tyć
- skłonność, tendencja do tycia
Cytaty
Mr. Ed przez miesiąc żarł, spał i tył. Potem uciekł. Wrócił po trzech dniach, słaniając się na łapach. źródło: KWSJP: Jacek Natanson: Ostatnie cztery minuty, 1977 |
|
Na początku XIX wieku cesarz zaczął gwałtownie łysieć i tyć, kształty jego ciała znacznie się zaokrągliły. źródło: KWSJP: Bogdan Borucki: Napolen, 2003, prasa |
|
Po kilku słowach króla Ferdynanda, mówiącego, jak zwykle, trochę przyciężko na skutek zadyszki, na którą, tyjąc, coraz bardziej cierpiał - podniósł się celem zabrania głosu don Alfonso Carlos. źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Ciemności kryją ziemię, 1957 |
|
I zaraz potem wszedł [...] Napoleon, czterdziestoletni, wyraźnie tyjący mężczyzna, o zmęczonej zdenerwowanej twarzy. źródło: KWSJP: Karol Estreicher: Krystianna, 1957 |
|
Dla wielu palaczy dużym problemem jest wzmożony apetyt i tycie po rzuceniu palenia. źródło: KWSJP: Kupić, zapalić, rzucić, 2001, prasa |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
tyję |
tyjemy |
|||
2 os. |
tyjesz |
tyjecie |
|||
3 os. |
tyje |
tyją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
tyłem +(e)m tył |
tyłam +(e)m tyła |
tyłom +(e)m tyło |
tyliśmy +(e)śmy tyli |
tyłyśmy +(e)śmy tyły |
2 os. |
tyłeś +(e)ś tył |
tyłaś +(e)ś tyła |
tyłoś +(e)ś tyło |
tyliście +(e)ście tyli |
tyłyście +(e)ście tyły |
3 os. |
tył |
tyła |
tyło |
tyli |
tyły |
bezosobnik: tyto
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę tył będę tyć |
będę tyła będę tyć |
będę tyło będę tyć |
będziemy tyli będziemy tyć |
będziemy tyły będziemy tyć |
2 os. |
będziesz tył będziesz tyć |
będziesz tyła będziesz tyć |
będziesz tyło będziesz tyć |
będziecie tyli będziecie tyć |
będziecie tyły będziecie tyć |
3 os. |
będzie tył będzie tyć |
będzie tyła będzie tyć |
będzie tyło będzie tyć |
będą tyli będą tyć |
będą tyły będą tyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
tyjmy |
|
2 os. |
tyj |
tyjcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
tyłbym bym tył |
tyłabym bym tyła |
tyłobym bym tyło |
tylibyśmy byśmy tyli |
tyłybyśmy byśmy tyły |
2 os. |
tyłbyś byś tył |
tyłabyś byś tyła |
tyłobyś byś tyło |
tylibyście byście tyli |
tyłybyście byście tyły |
3 os. |
tyłby by tył |
tyłaby by tyła |
tyłoby by tyło |
tyliby by tyli |
tyłyby by tyły |
bezosobnik: tyto by
bezokolicznik: tyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
tyjąc
gerundium: tycie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | tycie |
tycia |
D. | tycia |
tyć |
C. | tyciu |
tyciom |
B. | tycie |
tycia |
N. | tyciem |
tyciami |
Ms. | tyciu |
tyciach |
W. | tycie |
tycia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: tyjący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | tyjący |
tyjący |
tyjący |
tyjące |
tyjąca |
D. | tyjącego |
tyjącego |
tyjącego |
tyjącego |
tyjącej |
C. | tyjącemu |
tyjącemu |
tyjącemu |
tyjącemu |
tyjącej |
B. | tyjącego |
tyjącego |
tyjący |
tyjące |
tyjącą |
N. | tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
tyjącą |
Ms. | tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
tyjącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | tyjący |
tyjący |
tyjące |
tyjące |
D. | tyjących |
tyjących |
tyjących |
tyjących |
C. | tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
tyjącym |
B. | tyjących |
tyjących |
tyjących |
tyjące |
N. | tyjącymi |
tyjącymi |
tyjącymi |
tyjącymi |
Ms. | tyjących |
tyjących |
tyjących |
tyjących |
odpowiednik aspektowy: utyć
Składnia
Rzżywotny | + | tyć | + |