UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bzykać

Chronologizacja

1807, SL
W postaci: bzikać

Pochodzenie

psł. *bъzikati / *bъzykati 'brzęczeć, bzykać (o owadach)'

Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.

1. koło ucha

Definicja

wydawać dźwięk przypominający cichy gwizd, taki jaki wydaje lecący owad, pocisk lub urządzenia elektryczne

Warianty

bzyczeć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

komar, mucha, osa, pszczoła bzyka; owady bzykają
bzykać koło ucha
bzykać nad głową
głośno bzykać

Cytaty

	Aby komary nie bzykały nam nad głową, należy roztoczyć wokół woń kamfory, olejku goździkowego, eukaliptusowego, anyżkowego i kwiatu dzikiego bzu. źródło: NKJP: (kak): Sposób na insekty, Nasze Miasto Kraków, 2005-04-14
	W ciszy, zmąconej tylko naszym stąpaniem, słyszałem gniewne bzykanie grubej muchy tłukącej się o szybę. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
	W trawie gniły stosy jabłek i gruszek, między nimi bzykały osy, a także mnóstwo szerszeni. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1993
	Neonówki pod sufitem bzykają, aż w uszach boli. źródło: NKJP: Henryk Sekulski: Przebitka, 2001
	I wtedy Paweł dojrzał, skąd szły kule, przed którymi musiał dwa razy przykucnąć, bo bzykały zbyt blisko. źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	bzykam	bzykamy
2 os.	bzykasz	bzykacie
3 os.	bzyka	bzykają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bzykałem +(e)m bzykał	bzykałam +(e)m bzykała	bzykałom +(e)m bzykało	bzykaliśmy +(e)śmy bzykali	bzykałyśmy +(e)śmy bzykały
2 os.	bzykałeś +(e)ś bzykał	bzykałaś +(e)ś bzykała	bzykałoś +(e)ś bzykało	bzykaliście +(e)ście bzykali	bzykałyście +(e)ście bzykały
3 os.	bzykał	bzykała	bzykało	bzykali	bzykały

bezosobnik: bzykano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę bzykał będę bzykać	będę bzykała będę bzykać	będę bzykało będę bzykać	będziemy bzykali będziemy bzykać	będziemy bzykały będziemy bzykać
2 os.	będziesz bzykał będziesz bzykać	będziesz bzykała będziesz bzykać	będziesz bzykało będziesz bzykać	będziecie bzykali będziecie bzykać	będziecie bzykały będziecie bzykać
3 os.	będzie bzykał będzie bzykać	będzie bzykała będzie bzykać	będzie bzykało będzie bzykać	będą bzykali będą bzykać	będą bzykały będą bzykać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		bzykajmy
2 os.	bzykaj	bzykajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	bzykałbym bym bzykał	bzykałabym bym bzykała	bzykałobym bym bzykało	bzykalibyśmy byśmy bzykali	bzykałybyśmy byśmy bzykały
2 os.	bzykałbyś byś bzykał	bzykałabyś byś bzykała	bzykałobyś byś bzykało	bzykalibyście byście bzykali	bzykałybyście byście bzykały
3 os.	bzykałby by bzykał	bzykałaby by bzykała	bzykałoby by bzykało	bzykaliby by bzykali	bzykałyby by bzykały

bezosobnik: bzykano by

bezokolicznik: bzykać

imiesłów przysłówkowy współczesny: bzykając

gerundium: bzykanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	bzykanie	bzykania
D.	bzykania	bzykań
C.	bzykaniu	bzykaniom
B.	bzykanie	bzykania
N.	bzykaniem	bzykaniami
Ms.	bzykaniu	bzykaniach
W.	bzykanie	bzykania

imiesłów przymiotnikowy czynny: bzykający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	bzykający	bzykający	bzykający	bzykające	bzykająca
D.	bzykającego	bzykającego	bzykającego	bzykającego	bzykającej
C.	bzykającemu	bzykającemu	bzykającemu	bzykającemu	bzykającej
B.	bzykającego	bzykającego	bzykający	bzykające	bzykającą
N.	bzykającym	bzykającym	bzykającym	bzykającym	bzykającą
Ms.	bzykającym	bzykającym	bzykającym	bzykającym	bzykającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	bzykający	bzykający	bzykające	bzykające
D.	bzykających	bzykających	bzykających	bzykających
C.	bzykającym	bzykającym	bzykającym	bzykającym
B.	bzykających	bzykających	bzykających	bzykające
N.	bzykającymi	bzykającymi	bzykającymi	bzykającymi
Ms.	bzykających	bzykających	bzykających	bzykających

2. dziewczynę

Definicja

wulg.

odbywać stosunek seksualny z kobietą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

pukać

Cytaty

Mówi, że studiował w Gdańsku, że miał być ratownikiem medycznym, że bzykał wszystkie laski na roku.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Pamiętasz czasy tuż po studiach? - Stefan otarł pot z czoła. - Wokół było tyle ładnych dziewczyn! Bzykałem je, ale tak naprawdę marzyłem o piękności bez skazy.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011

Trzeba pamiętać, że bzykanie na koloniach to sprawa chyba wciąż jeszcze marginalna w stosunku do spożywania alkoholu, czy zażywania czegoś bardziej zakazanego.

źródło: NKJP: Internet