UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przywieść

Chronologizacja

XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przywiodę
 przywiedziemy
2 os. przywiedziesz
 przywiedziecie
3 os. przywiedzie
 przywiodą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przywiodłem
+(e)m przywiódł
 przywiodłam
+(e)m przywiodła
 przywiodłom
+(e)m przywiodło
 przywiedliśmy
+(e)śmy przywiedli
 przywiodłyśmy
+(e)śmy przywiodły
2 os. przywiodłeś
+(e)ś przywiódł
 przywiodłaś
+(e)ś przywiodła
 przywiodłoś
+(e)ś przywiodło
 przywiedliście
+(e)ście przywiedli
 przywiodłyście
+(e)ście przywiodły
3 os. przywiódł
 przywiodła
 przywiodło
 przywiedli
 przywiodły

bezosobnik: przywiedziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przywiedźmy
2 os. przywiedź
 przywiedźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przywiódłbym
bym przywiódł
 przywiodłabym
bym przywiodła
 przywiodłobym
bym przywiodło
 przywiedlibyśmy
byśmy przywiedli
 przywiodłybyśmy
byśmy przywiodły
2 os. przywiódłbyś
byś przywiódł
 przywiodłabyś
byś przywiodła
 przywiodłobyś
byś przywiodło
 przywiedlibyście
byście przywiedli
 przywiodłybyście
byście przywiodły
3 os. przywiódłby
by przywiódł
 przywiodłaby
by przywiodła
 przywiodłoby
by przywiodło
 przywiedliby
by przywiedli
 przywiodłyby
by przywiodły

bezosobnik: przywiedziono by

bezokolicznik: przywieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przywiódłszy

gerundium: przywiedzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przywiedziony

odpowiednik aspektowy: przywodzić

Pochodzenie

Zob.  wieść II 

1. przed sąd

Definicja

książk. 
prowadząc osobę lub zwierzę, przyjść do jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyprowadzić

Cytaty

Nie pokonają mnie, choćby przywiedli tu całą skaryjską armię, myślał.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Najstarszy wiekiem i pracą w zawodzie miasteczkowy rzeźnik podchodził do każdego z przywiedzionych baranów i sprawdzał jego poroże, ślepia, wełnę, jak też kulę tłuszczu zebraną na krótkim ogonie.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976

- Kogoście mi znowu przywiedli? - spytał wysoki i szczupły rycerz w szmelcowanej, bogato złoconej zbroicy.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Składnia

bez ograniczeń + przywieść +
KOGO/CO + (GDZIE)

2. o drodze

Definicja

książk. 
spowodować, że ktoś przybył gdzieś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyprowadzić

Cytaty

Jechaliśmy z powrotem drogą, która przywiodła nas pod mur.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

Zmartwiony i pokonany Lot ograniczał się więc na razie do czekania na szczęśliwy traf, który by kandydatów na zięciów przywiódł z innych stron do domu.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

„Witaj, boska - powiedział. - Szczęśliwe wiatry, które przywiodły twój okręt do Italii...”

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Do mojego pokoju przywiodło go tym razem zatroskanie.

źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001

Składnia

bez ograniczeń + przywieść +
KOGO/CO + (GDZIE)

3. do obłędu

Definicja

książk. 
spowodować, że ktoś znalazł się w jakimś stanie lub w jakiejś sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  doprowadzić

Cytaty

Dopuściłem do zbrodni. Zawiodłem miłość i zaufanie kobiety. Przywiodłem do śmierci mojego dobroczyńcę.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Seneka wprost nazywał go [Aleksandra Macedońskiego] łotrem, który przywiódł do zguby całe narody i napawał się lękiem własnych poddanych.

źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Heros macedoński, Polityka nr 2484, 2004

Nikt nie wiedział, co się stało z duchami, które ich opętały, odmieniły i przywiodły do szaleństwa i śmierci.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

Składnia

bez ograniczeń + przywieść +
KOGO + do CZEGO

4. kończynę

Definicja

książk. 
przybliżyć kończynę lub jej część do reszty ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odwieść
hiperonimy:  przybliżyć

Cytaty

[...] zamachnął się, wykorzystując całą szerokość swego prawego barku, a później niezbyt szybkim ruchem przywiódł rękę. Zaatakował!

źródło: Internet: Celltown (lastinn.info)

Najczęściej spotyka się zwichnięcie tylne, kiedy to np. na skutek wypadku zgięta i przywiedziona kończyna zostaje skręcona do wewnątrz.

źródło: NKJP: Aleksander Bator, Tadeusz Kasperczyk: Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii, 2000

Składnia

bez ograniczeń + przywieść +
CO + (do CZEGO)

Frazeologizmy

coś/ktoś przywiodło/przywiódł na myśl coś/kogoś
coś/ktoś przywiódł na pamięć coś/kogoś
Data ostatniej modyfikacji: 28.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN