Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wszystek |
wszystek |
wszystek |
wsze wszystkie |
wsza wszystka |
| D. | wszego wszystkiego |
wszego wszystkiego |
wszego wszystkiego |
wszego wszystkiego |
wszej wszystkiej |
| C. | wszemu wszystkiemu |
wszemu wszystkiemu |
wszemu wszystkiemu |
wszemu wszystkiemu |
wszej wszystkiej |
| B. | wszego wszystkiego |
wszego wszystkiego |
wszystek |
wsze wszystkie |
wszystką wszą |
| N. | wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszystką wszą |
| Ms. | wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszej wszystkiej |
| W. | wszystek |
wszystek |
wszystek |
wsze wszystkie |
wsza wszystka |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wszyscy |
wszyscy |
wsze wszystkie |
wsze wszystkie |
| D. | wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
| C. | wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
wszem wszystkim |
| B. | wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wsze wszystkie |
| N. | wszemi wszystkimi |
wszemi wszystkimi |
wszemi wszystkimi |
wszemi wszystkimi |
| Ms. | wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
wszech wszystkich |
| W. | wszyscy |
wszyscy |
wsze wszystkie |
wsze wszystkie |
Pochodzenie
Od: niezachowanego pol. wesz < zach.sł. *vьšь < wcz.psł. *vĭx-) 'wszystek, cały', z pol. przyrostkiem -ytek / -ystek (< *-i(s)tъkъ)
1. sprzęt
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz używany często w liczbie mnogiej w znaczeniu rzeczownikowym 'wszyscy ludzie'.
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | co do jednego, każdy, wszelaki, wszelki | |
| antonimy: | żaden I |
Połączenia
- wszyscy członkowie, ludzie, mieszkańcy, miłośnicy czegoś, radni, uczestnicy, uczniowie, zawodnicy; wszyscy chętni, inni, zainteresowani; wszystkie dzieci, kobiety; domki, graty, lata, miejsca, pytania, rzeczy, stoliki, strony, szczegóły
- wszyscy bawili się, chcą czegoś, czekają, mówią, pamiętają coś | o czymś
Cytaty
|
Na drugiej koi, prawej, przeznaczonej do siedzenia, kołysze się jęcząc gitara z podwiązanymi strunami. Tak jak wszystek ruchomy inwentarz przywiązana linką do oparcia. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985 |
|
|
Na terenie skażonym wszyscy byli w maskach i kombinezonach, a w tym stroju z bronią niełatwo się czołgać, czy też wspinać. źródło: NKJP: Patrycja Strąk: Tylko dla orłów, Dziennik Zachodni, 2003-05-05 |
|
|
Dziękuję wszystkim czytelnikom bloga „Nowojorskie Gadanie” [...], których entuzjazm dla mojego wirtualnego nowojorskiego notatnika skłonił mnie do złożenia luźnych fragmentów w całość, którą dzisiaj oddaję do rąk czytelników. źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008 |
|
|
Ze wszystkich sprzętów został tylko zegar. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009 |
|
|
Znał osobiście wszystkich swoich sąsiadów, a przynajmniej tych, którzy mieszkali tutaj już jakiś czas. źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999 |
Składnia
|
+ | wszystek | + |
|
| szyk: tylko prepozycja | ||||
2. cukier
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- wszystek lud, świat; wszystka krew, woda, ziemia; młodzież; wszystkie siły
Cytaty
|
Wykupili po wyjątkowo niskiej cenie wszystek cukier! źródło: NKJP: Sprawozdanie z 28. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 lipca 1994 r., 3. kadencja |
|
|
[...] wąskie rynny nie są w stanie odprowadzić wszystkiej wody ściekającej z dachu, co sprawia, że w pewnych miejscach spływa ona bezpośrednio po ścianach budynku. źródło: NKJP: Sebastian Kuś: Dachowa fuszerka, Co Tydzień Jaworzno, 2004-01-29 |
|
|
[...] od czasu, gdy zaczęła się budowa elektrowni, wszystką ziemię z wykopów wysypywano tutaj zmieniając ukształtowanie terenu. źródło: NKJP: Bogusław Bieńkowski: Nie mogą w cokolwiek inwestować, Euroregio Glacensis, 7 (166), 2001 |
|
|
Nie zapobiegnę wszystkiemu złu tego świata. Choćbym chciał, kolego. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców 2006 |
|
|
Zebrałem wszystkie siły fizyczne i duchowe, zrobiłem nieprawdopodobny w moim stanie wysiłek i szarpnąłem się ku górze. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowsk: Gady, 2007 |
Składnia
|
|
+ | wszystek | + |
|
| szyk: tylko prepozycja | ||||