UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

związywać się

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. związuję się
związujemy się
2 os. związujesz się
związujecie się
3 os. związuje się
związują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. związywałem się
+(e)m się związywał
związywałam się
+(e)m się związywała
związywałom się
+(e)m się związywało
związywaliśmy się
+(e)śmy się związywali
związywałyśmy się
+(e)śmy się związywały
2 os. związywałeś się
+(e)ś się związywał
związywałaś się
+(e)ś się związywała
związywałoś się
+(e)ś się związywało
związywaliście się
+(e)ście się związywali
związywałyście się
+(e)ście się związywały
3 os. związywał się
związywała się
związywało się
związywali się
związywały się

bezosobnik: związywano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się związywał
będę się związywać
będę się związywała
będę się związywać
będę się związywało
będę się związywać
będziemy się związywali
będziemy się związywać
będziemy się związywały
będziemy się związywać
2 os. będziesz się związywał
będziesz się związywać
będziesz się związywała
będziesz się związywać
będziesz się związywało
będziesz się związywać
będziecie się związywali
będziecie się związywać
będziecie się związywały
będziecie się związywać
3 os. będzie się związywał
będzie się związywać
będzie się związywała
będzie się związywać
będzie się związywało
będzie się związywać
będą się związywali
będą się związywać
będą się związywały
będą się związywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. związujmy się
2 os. związuj się
związujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. związywałbym się
bym się związywał
związywałabym się
bym się związywała
związywałobym się
bym się związywało
związywalibyśmy się
byśmy się związywali
związywałybyśmy się
byśmy się związywały
2 os. związywałbyś się
byś się związywał
związywałabyś się
byś się związywała
związywałobyś się
byś się związywało
związywalibyście się
byście się związywali
związywałybyście się
byście się związywały
3 os. związywałby się
by się związywał
związywałaby się
by się związywała
związywałoby się
by się związywało
związywaliby się
by się związywali
związywałyby się
by się związywały

bezosobnik: związywano by się

bezokolicznik: związywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: związując się

gerundium: związywanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. związywanie się
związywania się
D. związywania się
związywań się
C. związywaniu się
związywaniom się
B. związywanie się
związywania się
N. związywaniem się
związywaniami się
Ms. związywaniu się
związywaniach się
W. związywanie się
związywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: związujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. związujący się
związujący się
związujący się
związujące się
związująca się
D. związującego się
związującego się
związującego się
związującego się
związującej się
C. związującemu się
związującemu się
związującemu się
związującemu się
związującej się
B. związującego się
związującego się
związujący się
związujące się
związującą się
N. związującym się
związującym się
związującym się
związującym się
związującą się
Ms. związującym się
związującym się
związującym się
związującym się
związującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. związujący się
związujący się
związujące się
związujące się
D. związujących się
związujących się
związujących się
związujących się
C. związującym się
związującym się
związującym się
związującym się
B. związujących się
związujących się
związujących się
związujące się
N. związującymi się
związującymi się
związującymi się
związującymi się
Ms. związujących się
związujących się
związujących się
związujących się

odpowiednik aspektowy: związać się

1. samemu liną

Definicja

oplątywać się samemu sznurem lub czymś podobnym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiązać się

Cytaty

Mocno związywałam się paskiem do uzyskania wąskiej talii.

źródło: Internet: allegro.pl

Miałam nawał pokarmu [...]. Ściągałam do butelki i potem związywałam się bandażem na całą noc.

źródło: Internet: biomedical.pl

Rozmodlony Szymon często oddawał się ascezie - zamieszkiwał w niewielkich celach, w których trudno było wykonać jakikolwiek ruch; związywał się sznurkiem z kolcami; przywiązywał się do pali i głazów.

źródło: Internet: niewiarygodne.pl

Składnia

bez ograniczeń + związywać się +
CZYM

2. nawzajem liną

Definicja

oplątując się nawzajem sznurem lub czymś podobnym, przytwierdzać się jeden do drugiego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny turystyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przywiązywać się, wiązać się

Cytaty

Decydując się na wspinaczkę, związujesz się z kimś liną.

źródło: Internet: goldenline.pl

[...] ruszyliśmy wyżej – poćwiczyć związywanie się liną i wędrówkę po lodowcu. Podzielenie liny na 4 kawałki, do których po jej skróceniu będą przywiązane 3 osoby, wcale nie jest proste!

źródło: Internet: blog.hajski.com

Pierwsza ich noc była spokojna, jednakże rano każdy obudził się w niejakim oddaleniu od pozostałych i zebranie się wszystkich zajęło im bez mała pół dnia. Od tego czasu nawzajem związywali się liną.

źródło: Internet: krzyk-jednorozca.blog.onet.pl

Składnia

bez ograniczeń + związywać się +
CZYM + z KIM
Rzpl + związywać się +
CZYM

3. w pary

Definicja

tworzyć trwałą relację z jakąś osobą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiązać się

Cytaty

Raciborzanie chętnie związują się węzłem małżeńskim z obywatelami Niemiec.

źródło: NKJP: Ewa Halewska: Ślub na migi, Nowiny Raciborskie, 2005-01-25

Ed po kilku przelotnych romansach związuje się ze zdolną panią fotograf, Isabel.

źródło: NKJP: Nie ma jak prawdziwa ludzka przyjaźń, Metropol, 2001

Związując się na dobre i złe węzłem małżeńskim, ludzie nie są w stanie przewidzieć wszystkich sytuacji [...], jakie mogą im z czasem stanąć na przeszkodzie do realizacji ich pięknych planów, a często tylko marzeń.

źródło: NKJP: Internet

Ludzie nie związywali się, a jedynie łączyli. Teraz nie było czasu [...] na związki.

źródło: S.L.: Ostatni (browarowa.pl)

Składnia

bez ograniczeń + związywać się +
(z KIM) + (CZYM)
Rzpl + związywać się +
(CZYM)

4. obietnicą

Definicja

książk. 
nakładać na siebie zobowiązanie do określonego zachowania lub działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiązać się

Cytaty

Zamierzamy powiększyć ubój dzienny i związywać się umowami przede wszystkim z rodzimymi, lokalnymi producentami [...].

źródło: NKJP: (ros): Koniec siódmego sezonu, Dziennik Bałtycki, 2011

Związujemy się z Lechem na dłuższy okres i planujemy wspólne akcje promocyjne skierowane do kibiców „Kolejorza”.

źródło: NKJP: Marek Lubawiński: Zespół dobrze ubrany, Polska Głos Wielkopolski, 2004-06-19

[...] konstytucja niemiecka nie jest aktem, którym związujemy się w związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.03.2003

Związywali się [...] przysięgą, że nie będą dokonywać kradzieży, rozbojów, cudzołóstwa, krzywoprzysięstw ani zapierać się fałszywie wobec swych wierzycieli.

źródło: Maciej Jońca: Iis qui ad me tamquam Christiani deferebantur, hunc sum secutus modum. Środki dowodowe zastosowane w procesie chrześcijan pontyjskich w relacji Pliniusza Młodszego (Ep. 10,96), Zeszyty Prawnicze UKSW, 2005 (czasopisma.uksw.edu.pl)

Składnia

bez ograniczeń + związywać się +
(CZYM) + (z KIM)
Rzpl + związywać się +
CZYM

5. o cemencie

Definicja

bud. 
twardnieć - stawać się sztywnym, nieelastycznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiązać się
hiperonimy:  twardnieć

Cytaty

[...] budowniczowie zimą nie mogli pracować ze względu na trudne warunki atmosferyczne oraz fakt, że cement nie związuje się na mrozie.

źródło: Internet: zgodzinski.com

Wykonawca musi ułożyć beton na trzech zatokach, który związuje się 28 dni.

źródło: lata/roody: Rusza remont Wólczyńskiej. Zamknięty jeden kierunek, 2013-08-12 (tvnwarszawa.tvn24.pl)

6. o cząsteczkach

Definicja

chem. 
trwale przyłączać się do jakichś składników materii

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wiązać się

Cytaty

Atomy węgla związują się z atomami wodoru i tworzą metan [...].

źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Prawdziwy zapach Jowisza, Gazeta Wyborcza, 1996-02-09

Zasada działania dotyczy nakładania nanocząsteczek na powierzchnię materiału, gdzie po aplikacji cząsteczki równomiernie i mocno związują się z chronionym materiałem i całkowicie, ale niewidocznie pokrywają jego powierzchnię.

źródło: Internet: isodry.pl

Hormon [...] stymuluje związywanie się [...] aminokwasów w tzw. molekuły białkowe.

źródło: Janusz Ziółkowski: Leucyna – dlaczego jest tak istotnym aminokwasem? Cz.2 (bodymania.pl)

Składnia

bez ograniczeń + związywać się +
z CZYM
Rzpl + związywać się +
w CO
Data ostatniej modyfikacji: 29.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj