Chronologizacja
Pochodzenie
Brak pewnej etymologii. Najbardziej prawdopodobne wydaje się wczesne zapożyczenie z języków tureckich: st.tur. XI w. örküč 'plecionka', st.oguz. örküč / örgüč / örčuk 'splecione włosy', i in. (Bor za S. Stachowskim).
1. uczesanie
Definicja
Noty o użyciu
Występuje w nazwach własnych, np. Turniej Rycerski o Warkocz Tarłówny , Turniej Rycerski o Złoty Warkocz Tarłówny , turniej piłki ręcznej o "Warkocz Wandy" .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | fryzura |
Połączenia
- blond, czarny, jasny, rudy; długi, gruby; spleciony warkocz
- dwa warkocze
- warkocz do pasa
- ktoś z warkoczem; dziewczyna, dziewczynka z warkoczami
- obciąć; spleść, zapleść; odrzucić (do tyłu, na plecy) warkocz
- pociągnąć kogoś za warkocz
Cytaty
|
Gdy oglądam swoje zdjęcia z dzieciństwa czy lat młodości, to widzę, że zawsze mam na nich długie włosy, kucyki, koński ogon albo warkocz. źródło: NKJP: K. Kowalski: Pani Renata i jej włosy, Tygodnik Ciechanowski, 2005-01-07 |
|
|
Galowa szkolna bluzeczka i plisowana granatowa spódniczka oraz włosy zaplecione w warkocz sprawiały, że Janeczka wyglądała na jeszcze młodszą niż była w rzeczywistości. źródło: NKJP: Schiza, 2008 |
|
|
W niedzielę spore zainteresowanie wzbudziła parada strojów góralskich oraz konkurs na najpiękniejszy warkocz. źródło: NKJP: Wielkie i wspólne, Dziennik Polski - Podhale, 2000-07-24 |
|
|
Warkocz dobierany to już fryzura francuska, wtedy wykorzystujemy więcej niż trzy pasma. źródło: Internet |
|
|
Po północy odbywał się obrzęd oczepin, podczas którego młodej pannie obcinano warkocze i zakładano czepiec mężatki. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | warkocz |
warkocze |
|
| D. | warkocza |
warkoczy |
|
| C. | warkoczowi |
warkoczom |
|
| B. | warkocz |
warkocze |
|
| N. | warkoczem |
warkoczami |
|
| Ms. | warkoczu |
warkoczach |
|
| W. | warkoczu |
warkocze |
2. przedmiot
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | splot |
Połączenia
- warkocz słomiany
- warkocze cebuli, czosnku
- warkocz z bibuły, ze słomy
Cytaty
|
[...] przyjrzeć się można pracy twórców ceramiki, figurek, świec i wyrobów z wosku, ozdób plecionych z warzyw (warkocze czosnku itp.) [...]. źródło: NKJP: Kiermasz z migdałami, Dziennik Polski - Kraków, 2003-11-28 |
|
|
Cebula była wszędzie: wisiała w warkoczach na gwoździu obok drzwi do kuchni, wystawała z każdej torby z zakupami, suszyła się na pergaminie w jadalni [...]. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
|
[...] pomagała Arbuzowskim w gospodarstwie. Łuskała fasolę, mełła na żarnach [...], czyściła wełnę lub plotła słomę w warkocz na koszyczki. źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959 |
|
|
Oryginalna jest również pachira. W Meksyku z młodych łodyg tej rośliny zaplata się warkocz, który następnie tworzy pień tego niewielkiego drzewka. źródło: NKJP: Stopy słonia, Dziennik Polski, 2003-07-30 |
|
|
Ucztowano przez dwa dni w domu Tylków w Witowie [...]. Były kukiełki, czyli pszenne bułki splatane w warkocz [...]. źródło: NKJP: Wacław Sajdak: Trzy wesela, prasa, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | warkocz |
warkocze |
|
| D. | warkocza |
warkoczy |
|
| C. | warkoczowi |
warkoczom |
|
| B. | warkocz |
warkocze |
|
| N. | warkoczem |
warkoczami |
|
| Ms. | warkoczu |
warkoczach |
|
| W. | warkoczu |
warkocze |
3. komety
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- warkocz dymu, iskier, komety, płomieni
Cytaty
|
Bardzo ważna jest izolacja wokół drzwiczek - zazwyczaj wykonana ze sznura azbestowego przyklejonego na zaprawie ogniotrwałej. Widzieliśmy modele, w których producent zastosował warkocz silikonu [...] źródło: NKJP: Nadchodzi era węgla, Dziennik Polski - Dom, 2004-02-04 |
|
|
Grubszy warkocz piany naniosłem na styk podłogi i ściany. źródło: Internet |
|
|
Warkocz pianki przed utwardzeniem nie powinien być grubszy niż 3 cm. źródło: Internet |
|
|
Samolot płonął, ciągnąc za sobą długi warkocz czarnego dymu. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
|
Z uwagi na różnorodność wydobywających się z komety substancji, posiada ona dwa odrębne warkocze - gazowy oraz pyłowy. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | warkocz |
warkocze |
|
| D. | warkocza |
warkoczy |
|
| C. | warkoczowi |
warkoczom |
|
| B. | warkocz |
warkocze |
|
| N. | warkoczem |
warkoczami |
|
| Ms. | warkoczu |
warkoczach |
|
| W. | warkoczu |
warkocze |
Składnia
|
+ | warkocz | + |
CZEGO
|