Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kuma |
kumy |
|
D. | kumy |
kum |
|
C. | kumie |
kumom |
|
B. | kumę |
kumy |
|
N. | kumą |
kumami |
|
Ms. | kumie |
kumach |
|
W. | kumo |
kumy |
Pochodzenie
Południowosłowiańskie *kuma 'matka chrzestna', ekspresywne zdrobnienie od łacińskiego ludowego bałkańskiego cómmetra/cómmăter 'matka chrzestna'. Do pol. wyraz trafił za pośrednictwem wschodniosłowiańskim (Bor.).
1. koleżanka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kolesiówka, koleżanka, kumoszka, ziomalka |
Cytaty
Kiedy rodzice sześćdziesięciolatków przyjechali na początku PRL ze wsi do miast, przywieźli do bloków wiejskie życie gromadne - odwiedzanie się między sąsiadami, wspólne uroczystości rodzinne, babskie plotki u kumy z klatki schodowej [...]. źródło: NKJP: Barbara Bregy: Pokolenie XXL, Polityka, 2007 |
|
W urzędzie gminnym zapisano niemowlę obdarzając cesarskim imieniem: Wilhelm. [...]. Kumy szeptały matuli, że będzie głośny, światu znany, lecz i kolców przysporzy [...]. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
Zdarzało się [...], że nie napaliła jak potrzeba w piecu [...], pogadując w najlepsze z kumami pod sadem, pod sklepem. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
|
Do ciotki schodziły się ciągle jakieś kumy na brydża, co Hankę śmiertelnie nudziło [...]. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992 |
|
Hurtownik kupił działkę obok nich, w ogrodzie. W ogrodzie, gdzie od pokoleń bawiły się dzieciaki, a kumy urządzały sobie pogawędki. źródło: NKJP: (gz): Zapomniany dom. Modlą się, żeby dach nie spadł im na głowy, Express Ilustrowany, 2001-05-26 |
2. matka chrzestna
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz używany również w odniesieniu do innych osób wchodzących w relacje przez chrzest dziecka, także w odniesieniu do matki chrzestnej w stosunku do ojca chrzestnego i matki dziecka w stosunku do jego rodziców chrzestnych.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kumoszka, matka chrzestna |
Cytaty
Wiele lat temu w pięknym kościele św. Kazimierza trzymałem tu do chrztu małego Wojtusia, dziś wysokiego młodzieńca [...]. - A kto był kumą? - Jak to kto! Baśka, dentystka, siostra Majki. źródło: NKJP: Mam sądeckiego chrześniaka, Dziennik Polski, 2002-02-23 |
|
Ludzie mnie biorą za chrzestną, bo chrzestna najlepiej się opiekuje. Tu w Siedlcach chrzciłam dziewięcioro [...]. Taka byłam kuma familijna - jak gdzieś ochrzciłam jedno dziecko, to już wszyscy z rodziny mnie prosili. źródło: NKJP: Jolanta Krysowska: Sen mara, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24 |
|
Moją kumą, czyli matką chrzestną była księża gospodyni, druga osoba po proboszczu we wsi. źródło: NKJP: Internet |