UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zdawać się

Chronologizacja

XVI w., SStp
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zdaję się	zdajemy się
2 os.	zdajesz się	zdajecie się
3 os.	zdaje się	zdają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdawałem się +(e)m się zdawał	zdawałam się +(e)m się zdawała	zdawałom się +(e)m się zdawało	zdawaliśmy się +(e)śmy się zdawali	zdawałyśmy się +(e)śmy się zdawały
2 os.	zdawałeś się +(e)ś się zdawał	zdawałaś się +(e)ś się zdawała	zdawałoś się +(e)ś się zdawało	zdawaliście się +(e)ście się zdawali	zdawałyście się +(e)ście się zdawały
3 os.	zdawał się	zdawała się	zdawało się	zdawali się	zdawały się

bezosobnik: zdawano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się zdawał będę się zdawać	będę się zdawała będę się zdawać	będę się zdawało będę się zdawać	będziemy się zdawali będziemy się zdawać	będziemy się zdawały będziemy się zdawać
2 os.	będziesz się zdawał będziesz się zdawać	będziesz się zdawała będziesz się zdawać	będziesz się zdawało będziesz się zdawać	będziecie się zdawali będziecie się zdawać	będziecie się zdawały będziecie się zdawać
3 os.	będzie się zdawał będzie się zdawać	będzie się zdawała będzie się zdawać	będzie się zdawało będzie się zdawać	będą się zdawali będą się zdawać	będą się zdawały będą się zdawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zdawajmy się
2 os.	zdawaj się	zdawajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zdawałbym się bym się zdawał	zdawałabym się bym się zdawała	zdawałobym się bym się zdawało	zdawalibyśmy się byśmy się zdawali	zdawałybyśmy się byśmy się zdawały
2 os.	zdawałbyś się byś się zdawał	zdawałabyś się byś się zdawała	zdawałobyś się byś się zdawało	zdawalibyście się byście się zdawali	zdawałybyście się byście się zdawały
3 os.	zdawałby się by się zdawał	zdawałaby się by się zdawała	zdawałoby się by się zdawało	zdawaliby się by się zdawali	zdawałyby się by się zdawały

bezosobnik: zdawano by się

bezokolicznik: zdawać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zdając się

gerundium: zdawanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zdawanie się	zdawania się
D.	zdawania się	zdawań się
C.	zdawaniu się	zdawaniom się
B.	zdawanie się	zdawania się
N.	zdawaniem się	zdawaniami się
Ms.	zdawaniu się	zdawaniach się
W.	zdawanie się	zdawania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zdający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zdający się	zdający się	zdający się	zdające się	zdająca się
D.	zdającego się	zdającego się	zdającego się	zdającego się	zdającej się
C.	zdającemu się	zdającemu się	zdającemu się	zdającemu się	zdającej się
B.	zdającego się	zdającego się	zdający się	zdające się	zdającą się
N.	zdającym się	zdającym się	zdającym się	zdającym się	zdającą się
Ms.	zdającym się	zdającym się	zdającym się	zdającym się	zdającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zdający się	zdający się	zdające się	zdające się
D.	zdających się	zdających się	zdających się	zdających się
C.	zdającym się	zdającym się	zdającym się	zdającym się
B.	zdających się	zdających się	zdających się	zdające się
N.	zdającymi się	zdającymi się	zdającymi się	zdającymi się
Ms.	zdających się	zdających się	zdających się	zdających się

Pochodzenie

Zob. zdać

1. na los

Definicja

książk.

zgadzać się, że bieg wydarzeń w określonej sprawie będzie zależał tylko od działania osoby lub rzeczy albo zjawiska wskazanego następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spuszczać się

Połączenia

zdawać się na los, na łaskę czyjąś; na instynkt, na intuicję; na przypadek; na (wolę) Boga, na opatrzność

Cytaty

- Czy to twoje auto marzeń?
- Nie mam takiego. Kupno samochodu to dla mnie raczej sprawa przypadku. Za szybko zmienia się motoryzacja. Przeważnie zdaję się na opinie znajomych fachowców.

źródło: NKJP: Monika Luft: CKM, 1999

Paryż przekonuje, że tak jak dawniej - tzn. zdając się na Amerykanów i NATO - postępować nie można, skoro i Waszyngton chce od Europejczyków większego zaangażowania w ich własną obronność.

źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Francja wywołuje kryzys w Unii Europejskiej, Gazeta Wyborcza, 1995-11-20

Gdzieś w tyle głowy analizowałam pracę przepony i to, w jaki sposób ten wrzask rezonuje w moim ciele. Od tamtej pory zdaję się na instynkt. Mój śpiew stał się organiczny jak oddychanie.

źródło: NKJP: Anna Maria Jopek, Glamour, 2003

Składnia

zdawać się

na KOGO/CO

2. coś (nie) zdaje się na nic

Definicja

książk.

okazywać się użytecznym w określonej sytuacji lub w określony sposób

Noty o użyciu

Często używane z negacją, zwłaszcza w kontekstach typu coś nie zdaje się na nic , coś na wiele się nie zdaje .

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

(nie) zdawać się na nic

Cytaty

[...] z każdym dniem potężniało w nim uczucie, że całe jego niemałe przecież doświadczenie mężczyzny dobijającego czterdziestki, jego nawyki, wychowanie, tutaj nie zdają się na nic, ba, sprawiają, iż bezustannie, on, najtaktowniejszy człowiek na świecie, zachowuje się niby ów przysłowiowy słoń w sklepie z porcelaną, że stale coś obraża, że stale ich obraża.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993

Tydzień temu nasi żołnierze zatrzymali we wsi [...] Albańczyka, który terroryzował okolicznych mieszkańców. [...] Ludność miejscowa była nam wdzięczna, bo też ma już dość bandytów - mówi ppłk. [...]. Zwykle jednak podobne akcje nie zdają się na wiele.

źródło: NKJP: Żniwa po polsku, Życie, 2000

Składnia

zdawać się

do CZEGO|na CO

3. zachwycającym

Definicja

książk.

wywoływać w kimś takie wrażenie, że skłonny byłby on o tym orzec to, co jest powiedziane

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wydawać się

Cytaty

	To, że pozbyliśmy się znienawidzonego wroga, zdawało się pięknym snem. Wręcz baliśmy się przebudzenia. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka, Tkacz iluzji, 2004
	W niektórych sprawach tomiści przyłączali się do krytyków-racjonalistów: wzrost popularności Bergsonowskiego „antyintelektualizmu” i pogardy dla rozumu zdawał im się niebezpieczny nie tylko dla ich szczególnych metafizycznych wierzeń, ale również dla samej wiary katolickiej. źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: Bergson, 1985
	Zdawało się Kłosce, że rodzi w kościele, na zimnej posadzce, tuż przed ołtarzem. Słyszała kojące buczenie organów. Potem zdawało jej się, że to ona jest organami i gra, że ma w sobie mnóstwo dźwięków i że gdy zechce, może je wszystkie naraz z siebie wydobyć. źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996
	Helena [...] jest w dobrej formie, chwali swojego syna, że bardzo jej pomaga. Wspomina odległą przeszłość, obecne kłopoty zdają się do niej nie docierać. źródło: NKJP: Eksmisja stulatki?, Dziennik Polski, 1999-08-17

Składnia

	+	zdawać się	+	KIM/CZYM + (KOMU)
	+	zdawać się	+	JAKIM + (KOMU)
(to), że ZDANIE	+	zdawać się	+	(KOMU)
	+	zdawać się	+	BEZOKOLICZNIK

Data ostatniej modyfikacji: 21.01.2019