Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. biały
1. stać się białym
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Cytaty
|
Późną wiosną, przy bardzo słonecznej pogodzie, rozkładano tkaniny na łąkach, aby leżąc na słońcu wybieliły się i zmiękły. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Zęby miałam troszeczkę żółte... A teraz sądzę, że wybieliły się o kilka tonów. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wybielę się |
wybielimy się |
|||
| 2 os. |
wybielisz się |
wybielicie się |
|||
| 3 os. |
wybieli się |
wybielą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wybieliłem się +(e)m się wybielił |
wybieliłam się +(e)m się wybieliła |
wybieliłom się +(e)m się wybieliło |
wybieliliśmy się +(e)śmy się wybielili |
wybieliłyśmy się +(e)śmy się wybieliły |
| 2 os. |
wybieliłeś się +(e)ś się wybielił |
wybieliłaś się +(e)ś się wybieliła |
wybieliłoś się +(e)ś się wybieliło |
wybieliliście się +(e)ście się wybielili |
wybieliłyście się +(e)ście się wybieliły |
| 3 os. |
wybielił się |
wybieliła się |
wybieliło się |
wybielili się |
wybieliły się |
bezosobnik: wybielono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wybielmy się |
|
| 2 os. |
wybiel się |
wybielcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wybieliłbym się bym się wybielił |
wybieliłabym się bym się wybieliła |
wybieliłobym się bym się wybieliło |
wybielilibyśmy się byśmy się wybielili |
wybieliłybyśmy się byśmy się wybieliły |
| 2 os. |
wybieliłbyś się byś się wybielił |
wybieliłabyś się byś się wybieliła |
wybieliłobyś się byś się wybieliło |
wybielilibyście się byście się wybielili |
wybieliłybyście się byście się wybieliły |
| 3 os. |
wybieliłby się by się wybielił |
wybieliłaby się by się wybieliła |
wybieliłoby się by się wybieliło |
wybieliliby się by się wybielili |
wybieliłyby się by się wybieliły |
bezosobnik: wybielono by się
bezokolicznik: wybielić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wybieliwszy się
gerundium: wybielenie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wybielenie się |
wybielenia się |
| D. | wybielenia się |
wybieleń się |
| C. | wybieleniu się |
wybieleniom się |
| B. | wybielenie się |
wybielenia się |
| N. | wybieleniem się |
wybieleniami się |
| Ms. | wybieleniu się |
wybieleniach się |
| W. | wybielenie się |
wybielenia się |
odpowiednik aspektowy: wybielać się
2. z zarzutów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- wybielić się z zarzutów
- wybielić się w oczach innych
Cytaty
|
Czy nie jest to przypadkiem [...] próba wyczyszczenia własnego sumienia? Czy przypadkiem nie chcemy wybielić się przed tymi biednymi bezrobotnymi ludźmi, dając im do zrozumienia, że wiemy o bezrobociu i przeciwdziałamy. źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.12.2002 |
|
|
Pamiętnik Danki był bezwzględnie szczery, choć na pewno naiwny, bo młody człowiek bardzo długo jeszcze nie zna samego siebie i życia. Nie było w nim jednak świadomego kłamstwa i chęci wybielenia się. źródło: KWSJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
|
|
Od tej pory władze zrezygnowały z wszelkich gestów dobrej woli oraz prób wybielenia się. Uznały, że najlepszą metodą ukręcenia łba tej sprawie jest grobowe milczenie. źródło: KWSJP: Marcin Wojciechowski: Pomarańczowy majdan, 2006 |
|
|
[...] spełniałem jej pragnienie jako rozgrzeszający rozkaz. Może kłamię - może w tych notatkach chcę się wybielić albo teraz wydaje mi się, że ulegałem rozkazom. źródło: KWSJP: Aleksander Minkowski: Urlop na Tahiti, 1965 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wybielę się |
wybielimy się |
|||
| 2 os. |
wybielisz się |
wybielicie się |
|||
| 3 os. |
wybieli się |
wybielą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wybieliłem się +(e)m się wybielił |
wybieliłam się +(e)m się wybieliła |
wybieliłom się +(e)m się wybieliło |
wybieliliśmy się +(e)śmy się wybielili |
wybieliłyśmy się +(e)śmy się wybieliły |
| 2 os. |
wybieliłeś się +(e)ś się wybielił |
wybieliłaś się +(e)ś się wybieliła |
wybieliłoś się +(e)ś się wybieliło |
wybieliliście się +(e)ście się wybielili |
wybieliłyście się +(e)ście się wybieliły |
| 3 os. |
wybielił się |
wybieliła się |
wybieliło się |
wybielili się |
wybieliły się |
bezosobnik: wybielono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wybielmy się |
|
| 2 os. |
wybiel się |
wybielcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wybieliłbym się bym się wybielił |
wybieliłabym się bym się wybieliła |
wybieliłobym się bym się wybieliło |
wybielilibyśmy się byśmy się wybielili |
wybieliłybyśmy się byśmy się wybieliły |
| 2 os. |
wybieliłbyś się byś się wybielił |
wybieliłabyś się byś się wybieliła |
wybieliłobyś się byś się wybieliło |
wybielilibyście się byście się wybielili |
wybieliłybyście się byście się wybieliły |
| 3 os. |
wybieliłby się by się wybielił |
wybieliłaby się by się wybieliła |
wybieliłoby się by się wybieliło |
wybieliliby się by się wybielili |
wybieliłyby się by się wybieliły |
bezosobnik: wybielono by się
bezokolicznik: wybielić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wybieliwszy się
gerundium: wybielenie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wybielenie się |
wybielenia się |
| D. | wybielenia się |
wybieleń się |
| C. | wybieleniu się |
wybieleniom się |
| B. | wybielenie się |
wybielenia się |
| N. | wybieleniem się |
wybieleniami się |
| Ms. | wybieleniu się |
wybieleniach się |
| W. | wybielenie się |
wybielenia się |
odpowiednik aspektowy: wybielać się
Składnia
| Rz osobowy | + | wybielić się | + |
|