wybudować

  • przez połączenie różnych elementów stworzyć obiekt, głównie jakąś budowlę lub jej część

  • CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Budownictwo

    czynności związane z budową

  • synonimy:  zbudować
    antonimy:  zburzyć
    • wybudować blok, budynek, dom, gmach, halę, kaplicę, kościół, mieszkanie, salę, szkołę, świątynię, zamek; fabrykę, hipermarket, oczyszczalnię, spalarnię, supermarket, wodociąg; autostradę, boisko, chodnik, drogę, obwodnicę, parking; miasto, osiedle
    • wybudować coś z betonu, z cegły, z desek, z drewna, z kamienia, ze stali, ze szkła
    • wybudować bezprawnie, nielegalnie, samowolnie; szybko
  • Architekt ten wybudował już sporo pałaców i kamienic, a także urządził w okolicach podwarszawskich wiele budzących podziw, nowoczesnych jak na owe czasy, rezydencji ogrodowych.

    źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane : rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

    Wybudowaliśmy w ostatnich latach w Toruniu jedną z najnowocześniejszych i największych oczyszczalni ścieków w Polsce.

    źródło: NKJP: Chcemy wygrać nagrodę, Gazeta Miejska, 2000

    Nagle z mgły wynurzyła się wybudowana z kamieni wieża.

    źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Guzik czasu, 2006

    W odległości kilku metrów od fasady katedry wybudowano z jasnych desek scenę dwupoziomową.

    źródło: NKJP: Małgorzata Leyko: Reżyser masowej wyobraźni : Max Reinhardt i jego teatr dla pięciu tysięcy, 2002

    Jak wybudują tu autostrady, lotniska, to Niemcy i Skandynawowie tylko do nas będą przyjeżdżać.

    źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Sanatorium pod koroną i marką, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-05-22

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wybuduję
    wybudujemy
    2 os. wybudujesz
    wybudujecie
    3 os. wybuduje
    wybudują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wybudowałem
    +(e)m wybudował
    wybudowałam
    +(e)m wybudowała
    wybudowałom
    +(e)m wybudowało
    wybudowaliśmy
    +(e)śmy wybudowali
    wybudowałyśmy
    +(e)śmy wybudowały
    2 os. wybudowałeś
    +(e)ś wybudował
    wybudowałaś
    +(e)ś wybudowała
    wybudowałoś
    +(e)ś wybudowało
    wybudowaliście
    +(e)ście wybudowali
    wybudowałyście
    +(e)ście wybudowały
    3 os. wybudował
    wybudowała
    wybudowało
    wybudowali
    wybudowały

    bezosobnik: wybudowano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wybudujmy
    2 os. wybuduj
    wybudujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wybudowałbym
    bym wybudował
    wybudowałabym
    bym wybudowała
    wybudowałobym
    bym wybudowało
    wybudowalibyśmy
    byśmy wybudowali
    wybudowałybyśmy
    byśmy wybudowały
    2 os. wybudowałbyś
    byś wybudował
    wybudowałabyś
    byś wybudowała
    wybudowałobyś
    byś wybudowało
    wybudowalibyście
    byście wybudowali
    wybudowałybyście
    byście wybudowały
    3 os. wybudowałby
    by wybudował
    wybudowałaby
    by wybudowała
    wybudowałoby
    by wybudowało
    wybudowaliby
    by wybudowali
    wybudowałyby
    by wybudowały

    bezosobnik: wybudowano by

    bezokolicznik: wybudować

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: wybudowawszy

    gerundium: wybudowanie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: wybudowany

    odpowiednik aspektowy: budować

  • Rzosobowy + wybudować +
    CO + (Z CZEGO)
  • Od:  budować 

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2013