-
narzędzie przypominające kształtem siekierę, składające się z ostrza osadzonego na drewnianym trzonku, służące do ścinania oraz rąbania kogoś lub czegoś, dawniej używane jako broń
-
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
materiały i narzędzia pracy
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Wojsko i wojna
broń
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
-
- katowski, rzeźnicki; kamienny, krzemienny, żelazny; dwuręczny, obusieczny, podwójny; ciężki, długi, ogromny, potężny, szeroki, wielki; ostry; krwawy topór; topór bojowy, ciesielski; jednoręczny
- topór drwala, kata, rzeźnika
- topór na ramieniu; topór w dłoni, w ręku
- topór i miecz, topór i młot, topór i pień, topór i piła, topór i siekiera, topór i tarcza
- topór ciął, spadł/spada, wisi
- używać topora
- chwycić, podnieść/podnosić, trzymać, unieść, wziąć; ostrzyć topór
- odrąbać, ściąć/ścinać coś; machać, posługiwać się, walczyć, walić toporem
- chwycić za topór
- paść pod toporem
-
|
Następnie przyszła pora na tarczę, topór bojowy i inne części uzbrojenia – wspomina pasjonat.
źródło: NKJP: Adam Bloch: Wiking z Kręga, Tygodnik Tucholski, 2003
|
|
Ów konserwator miał chyba niewielkie pojęcie o sztuce średniowiecza, bo malarz, który zasugerowałby grzeszny związek między księciem a opatem, niechybnie trafiłby pod katowski topór.
źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Rada na zdradę, Polityka, 2006-06-17
|
|
Zamiast niego udało mu się wyszarpnąć z drucianych uchwytów strażacki topór z podwójnym ostrzem.
źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000
|
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny:
m3
|
liczba pojedyncza |
liczba mnoga |
|
M. |
topór
|
topory
|
|
D. |
topora
|
toporów
|
|
C. |
toporowi
|
toporom
|
|
B. |
topór
|
topory
|
|
N. |
toporem
|
toporami
|
|
Ms. |
toporze
|
toporach
|
|
W. |
toporze
|
topory
|
|
-
psł.
*toporъ
'siekiera'
Na podstawie zestawień z śr.-pers. tabrak, n.pers. teber, kurd. tefer 'siekiera' brana jest pod uwagę możliwość zapożyczenia z iran. *tapara- 'siekiera, topór'. Teoretycznie prawdopodobna wydaje się i rodzimość wyrazu: derywat z przyrostkiem *-orъ od psł. *tepti 'uderzać (także ostrym narzędziem)'. Słabym punktem tej hipotezy jest jednak brak poświadczeń paralelnych nazw narzędzi z tym przyrostkiem.
CHRONOLOGIZACJA:
1402,
SStp
Data ostatniej modyfikacji: 24.02.2023