dopatrzyć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

przyjrzawszy się czemuś uważnie, dostrzec coś

Zwykle służy do mówienia o zjawiskach negatywnych.

[dopatszyć sie lub pot. dopaczszyć sie]

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

	synonimy:	doszukać się
	hiperonimy:	dostrzec

arbiter, NIK, prokurator, senat, sędzia, trybunał, wojewoda dopatrzył się; prokuratura dopatrzyła się; funkcjonariusze, kontrolerzy, krytycy, policjanci, radni, urzędnicy dopatrzyli się czegoś
dopatrzyć się aluzji, analogii, jakiejś cechy, podobieństwa, pozytywów, sensu, związku; błędów, faulu, luki prawnej, nadużyć, naruszeń, nieprawidłowości, nieścisłości, niezgodności, przewinienia, spalonego, sprzeczności, śladów przestępstwa, uchybień, usterek, wad, winy, zagrożenia, zaniedbań, złamania regulaminu, znamion czegoś
dopatrzyć się czegoś na zdjęciu
dopatrzyć się czegoś podczas kontroli
dopatrzyć się czegoś w tekście, w czyjejś wypowiedzi; w czyichś działaniach, w czyimś postępowaniu
łatwo, trudno dopatrzyć się; słusznie dopatrzył się
można; potrafić dopatrzyć się

	Analizując tekst bardzo dokładnie, można dopatrzyć się w nim kilkunastu, nie chcę powiedzieć błędów, ale pewnych niedoskonałości językowych. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.08.2002
	Ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora stanowi, że zawodowy parlamentarzysta nie może mieć dodatkowych źródeł dochodu. Tymczasem prokuratura nie dopatrzyła się w działaniu senatora znamion przestępstwa. źródło: NKJP: STRZ: Legalne dochody senatora, Dziennik Polski, 2002-08-09
	Zenaida Mojsiejewna była o pięć lat starsza od Poliny. Trudno było dopatrzyć się podobieństwa pomiędzy tymi dwiema siostrami. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958
	Gospodarze strzelili jeszcze jednego gola, ale arbiter słusznie dopatrzył się spalonego przy strzale Banasiaka. źródło: NKJP: sem: Lider bez strat, Nowiny Raciborskie, 2002-04-10
	Lekarze psychiatrzy dopatrzyli się u oskarżonego wybitnych cech psychopatycznych, ale tylko w niewielkim stopniu ograniczających możliwość kierowania czynami. źródło: KWSJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopatrzyłem się +(e)m się dopatrzył	dopatrzyłam się +(e)m się dopatrzyła	dopatrzyłom się +(e)m się dopatrzyło	dopatrzyliśmy się +(e)śmy się dopatrzyli	dopatrzyłyśmy się +(e)śmy się dopatrzyły
2 os.	dopatrzyłeś się +(e)ś się dopatrzył	dopatrzyłaś się +(e)ś się dopatrzyła	dopatrzyłoś się +(e)ś się dopatrzyło	dopatrzyliście się +(e)ście się dopatrzyli	dopatrzyłyście się +(e)ście się dopatrzyły
3 os.	dopatrzył się	dopatrzyła się	dopatrzyło się	dopatrzyli się	dopatrzyły się

bezosobnik: dopatrzono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dopatrzmy się
2 os.	dopatrz się	dopatrzcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dopatrzyłbym się bym się dopatrzył	dopatrzyłabym się bym się dopatrzyła	dopatrzyłobym się bym się dopatrzyło	dopatrzylibyśmy się byśmy się dopatrzyli	dopatrzyłybyśmy się byśmy się dopatrzyły
2 os.	dopatrzyłbyś się byś się dopatrzył	dopatrzyłabyś się byś się dopatrzyła	dopatrzyłobyś się byś się dopatrzyło	dopatrzylibyście się byście się dopatrzyli	dopatrzyłybyście się byście się dopatrzyły
3 os.	dopatrzyłby się by się dopatrzył	dopatrzyłaby się by się dopatrzyła	dopatrzyłoby się by się dopatrzyło	dopatrzyliby się by się dopatrzyli	dopatrzyłyby się by się dopatrzyły

bezosobnik: dopatrzono by się

bezokolicznik: dopatrzyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopatrzywszy się

gerundium: dopatrzenie się

rodzaj gramatyczny: dk

odpowiednik aspektowy: dopatrywać się

Rz_osobowy

+

dopatrzyć się

+

(w KIM/CZYM) | (u KOGO) + CZEGO

Zob. patrzeć

Wariant dopatrzeć uznawany za niepoprawny