dyspensa

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. papieska

  • 1.

    rel.  zwolnienie z obowiązujących przepisów prawa kościelnego wydawane przez uprawnionego przedstawiciela władz kościelnych
  • [dyspęsa] lub [dyspensa]

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Religia – kościół

    sakramenty i obrzędy religijne

  • hiperonimy:  zezwolenie
    • dyspensa papieska, specjalna
    • dyspensa od postu
    • udzielić/udzielać dyspensy
    • dać/dawać dyspensę; otrzymać/otrzymywać dyspensę; uzyskać/uzyskiwać dyspensę
    • robić coś za dyspensą
  • Zakonnice nie mogą się do siebie odzywać, chyba że otrzymają specjalną dyspensę. Dotyczy to także osób, które przybywają do klasztoru.

    źródło: NKJP: Dariusz Piekarczyk: I ślubuję milczenie..., Dziennik Łódzki, 2003-11-14

    W piątki dyspensy od postu może udzielić każdy proboszcz, gdy są na przykład imieniny, jakaś impreza, jesteśmy w podróży.

    źródło: NKJP: Anna Gronczewska: Czterdzieści postnych dni, Dziennik Łódzki, 2006-03-03

    Biskup Jan często przebywał pod jednym dachem ze swoimi dowódcami, udzielał im sakramentów i błogosławił, a także udzielał dyspensy od postów.

    źródło: NKJP: Internet

    Ślub odbyć się musiał za dyspensą i w pośpiechu, ponieważ panna młoda spodziewała się dziecka.

    źródło: NKJP: Zbigniew Goliński: Krasicki, 2002

    Spośród reguł religijnych nakazanych wiernym przez Kościół katolicki post najbardziej ewoluował w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. [...] Kościół dawał dyspensy od postu. Można więc jeść mięso, kiedy się jest w podróży. Można też wtedy, gdy jest się chorym.

    źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Po co post, Polityka, 2002-02-16

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. dyspensa
    dyspensy
    D. dyspensy
    dyspens
    C. dyspensie
    dyspensom
    B. dyspensę
    dyspensy
    N. dyspensą
    dyspensami
    Ms. dyspensie
    dyspensach
    W. dyspenso
    dyspensy

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • bez ograniczeń + dyspensa +
    (od CZEGO)
  • łac. dispensātiō 'wydzielenie, rozdział'

    łac. śred. dispensa 'zwolnienie'