zacny

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1.b właściwy komuś szlachetnemu

  • 1.b

    książk.  właściwy komuś, kto jest uczciwy i wspaniałomyślny, a przez to zasługujący na zaufanie i szacunek
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Usposobienie człowieka

    cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    słownictwo oceniające

    • zacny cel, charakter, zacne intencje
  • Wiedział, że sto nawet serc, chociażby tak miękkich i tak czułych jak zacne serce cioci, nie zastąpi dziecku jednego uścisku i jednego uśmiechu matki [...].

    źródło: NKJP: Kornel Makuszyński: Szaleństwa Panny Ewy, 1985

    Czekając na niego, rozmawiałem z [...] szefem finansów królewskich, człowiekiem bardzo rozsądnym i zacnego charakteru.

    źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1996

    Przyświecał mu zacny cel: chciał uchronić młodzież przed marnowaniem czasu i uzdolnień, a także zabezpieczyć ją przed wywiezieniem na roboty przymusowe do Niemiec.

    źródło: NKJP: Kamienica nie powie, Dziennik Polski, 2000-08-26

    Nie chcę kwestionować zacnych intencji tego pracowitego ludu, ale przypominam, że kiedy po raz pierwszy spróbowali swoje idee [...] wprowadzić w życie, skończyło się to krwawą rewolucją francuską.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.02.1993

  • część mowy: przymiotnik


    Stopień równy

    liczba pojedyncza
    m1 m2 m3 n1, n2 ż
    M. zacny
    zacny
    zacny
    zacne
    zacna
    D. zacnego
    zacnego
    zacnego
    zacnego
    zacnej
    C. zacnemu
    zacnemu
    zacnemu
    zacnemu
    zacnej
    B. zacnego
    zacnego
    zacny
    zacne
    zacną
    N. zacnym
    zacnym
    zacnym
    zacnym
    zacną
    Ms. zacnym
    zacnym
    zacnym
    zacnym
    zacnej
    W. zacny
    zacny
    zacny
    zacne
    zacna
    liczba mnoga
    p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
    M. zacni
    zacni
    zacne
    zacne
    D. zacnych
    zacnych
    zacnych
    zacnych
    C. zacnym
    zacnym
    zacnym
    zacnym
    B. zacnych
    zacnych
    zacnych
    zacne
    N. zacnymi
    zacnymi
    zacnymi
    zacnymi
    Ms. zacnych
    zacnych
    zacnych
    zacnych
    W. zacni
    zacni
    zacne
    zacne

    Stopień wyższy

    liczba pojedyncza
    m1 m2 m3 n1, n2 ż
    M. zacniejszy
    zacniejszy
    zacniejszy
    zacniejsze
    zacniejsza
    D. zacniejszego
    zacniejszego
    zacniejszego
    zacniejszego
    zacniejszej
    C. zacniejszemu
    zacniejszemu
    zacniejszemu
    zacniejszemu
    zacniejszej
    B. zacniejszego
    zacniejszego
    zacniejszy
    zacniejsze
    zacniejszą
    N. zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszą
    Ms. zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszej
    liczba mnoga
    p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
    M. zacniejsi
    zacniejsi
    zacniejsze
    zacniejsze
    D. zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejszych
    C. zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    zacniejszym
    B. zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejsze
    N. zacniejszymi
    zacniejszymi
    zacniejszymi
    zacniejszymi
    Ms. zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejszych
    zacniejszych
  • czes. vzácný 'cenny, możny, wysoko urodzony; niespotykany, rzadki'

    z psł. *vъz-ęt'ьnъ 'wzięty, wybrany'

    Od: czasownika *vъz-ęti 'wziąć'. W polszczyźnie (w stosunku do czeskiego pierwowzoru) doszło do uproszczenia grupy spółgłoskowej wz- > z- pod wpływem niezwiązanego etymologicznie przymiotnika cny (por.) (Bor)