tur

  • wielkie, silne i rogate zwierzę, które wymarło, podobne do przedstawicieli dużych ras współcześnie żyjącego bydła; zamieszkujące dawniej tereny leśne Eurazji i północnej Afryki
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    zwierzęta leśne i polne

  • hiperonimy:  zwierzę
    • ostatni, wymarły tur
    • tury i żubry
    • czaszka, szczątki; egzemplarz tura; stado turów
    • polowanie na tury
    • chwytać (za rogi); strzelić tura
    • pochodzić, wywodzić się od tura
    • mocny, silny; potężny, wielki; zdrowy jak tur
  • Pojazdy te zaprzężone były w azjatyckie rogate zebu, bydło stepowe wywodzące się od tura.

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

    - Widzisz tego zwierza z litewskich borów? - bełkotał kościelny dostojnik. - Silny jak tur i potężny jak niedźwiedź.

    źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

    Władcy starannie strzegli swego prawa i w wielu średniowiecznych przywilejach nadających prawo polowania spotykamy zastrzeżenie, że nie obejmują one polowania na przykład na tury i żubry. Być może dlatego tur przetrwał na ziemiach polskich najdłużej w Europie (do 1627 r.), a żubr do naszych dni.

    źródło: NKJP: Wojciech Radecki: Wykroczenia przeciwko środowisku: przewodnik po przepisach, 1995

    - Pierwsi rolnicy na ziemiach polskich, przestawiwszy się na gospodarkę wytwórczą, niezbyt chętnie polowali - zauważa [...]. - Mimo to szczątków tura jest na stanowiskach z tego czasu bardzo dużo. Łapano całe turze stada, by je udomawiać.

    źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Gdzie jest pies pogrzebany, Polityka, 2005-11-19

    Skąd się wzięła krowa? Czy bydło domowe pochodzi od wymarłego tura ? Osiemnaście turzych czaszek ze zbiorów Akademii Rolniczej w Poznaniu pozwoli naukowcom potwierdzić tę tezę. [...] - Oczywiście fakt, że bydło domowe wywodzi się od tura jest tezą naukową klasycznej anatomii. Wskazują na to podobieństwa szkieletu. Jednak całkowitą pewność dać może tylko genetyka - mówi dr hab. Hieronim Frąckowiak [...].

    źródło: NKJP: gok, krys, elka, jp, pk, tr, joa, maj, maz: Krótko z Poznania i Wielkopolski, Gazeta Poznańska, 2005-11-18

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. tur
    tury
    D. tura
    turów
    C. turowi
    turom
    B. tura
    tury
    N. turem
    turami
    Ms. turze
    turach
    W. turze
    tury
  • psł. *turъ

CHRONOLOGIZACJA:
1298, SStp
Data ostatniej modyfikacji: 07.11.2017