tur
-
wielkie, silne i rogate zwierzę, które wymarło, podobne do przedstawicieli dużych ras współcześnie żyjącego bydła; zamieszkujące dawniej tereny leśne Eurazji i północnej Afryki
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
zwierzęta leśne i polne -
hiperonimy: zwierzę
-
- ostatni, wymarły tur
- tury i żubry
- czaszka, szczątki; egzemplarz tura; stado turów
- polowanie na tury
- chwytać (za rogi); strzelić tura
- pochodzić, wywodzić się od tura
- mocny, silny; potężny, wielki; zdrowy jak tur
-
Pojazdy te zaprzężone były w azjatyckie rogate zebu, bydło stepowe wywodzące się od tura.
źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
- Widzisz tego zwierza z litewskich borów? - bełkotał kościelny dostojnik. - Silny jak tur i potężny jak niedźwiedź.
źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004
Władcy starannie strzegli swego prawa i w wielu średniowiecznych przywilejach nadających prawo polowania spotykamy zastrzeżenie, że nie obejmują one polowania na przykład na tury i żubry. Być może dlatego tur przetrwał na ziemiach polskich najdłużej w Europie (do 1627 r.), a żubr do naszych dni.
źródło: NKJP: Wojciech Radecki: Wykroczenia przeciwko środowisku: przewodnik po przepisach, 1995
- Pierwsi rolnicy na ziemiach polskich, przestawiwszy się na gospodarkę wytwórczą, niezbyt chętnie polowali - zauważa [...]. - Mimo to szczątków tura jest na stanowiskach z tego czasu bardzo dużo. Łapano całe turze stada, by je udomawiać.
źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Gdzie jest pies pogrzebany, Polityka, 2005-11-19
Skąd się wzięła krowa? Czy bydło domowe pochodzi od wymarłego tura ? Osiemnaście turzych czaszek ze zbiorów Akademii Rolniczej w Poznaniu pozwoli naukowcom potwierdzić tę tezę. [...] - Oczywiście fakt, że bydło domowe wywodzi się od tura jest tezą naukową klasycznej anatomii. Wskazują na to podobieństwa szkieletu. Jednak całkowitą pewność dać może tylko genetyka - mówi dr hab. Hieronim Frąckowiak [...].
źródło: NKJP: gok, krys, elka, jp, pk, tr, joa, maj, maz: Krótko z Poznania i Wielkopolski, Gazeta Poznańska, 2005-11-18
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. tur
tury
D. tura
turów
C. turowi
turom
B. tura
tury
N. turem
turami
Ms. turze
turach
W. turze
tury
-
psł. *turъ