śreżoga
-
książk. wibrujące, zapylone lub zamglone powietrze unoszące się nad ziemią lub innymi powierzchniami, zwykle w upalny dzień
-
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Pogoda
warunki atmosferyczne -
W bezwietrzu drzewa znieruchomiały [...]. Nad płaskim daszkiem garażu unosiła się drgająca śreżoga. Siedzieli na tarasie. W połowie osłonięci pergolą [...], w drugiej połowie wystawieni na działanie promieni słonecznych, ponakrywali głowy chustami i słomkowymi kapeluszami.
źródło: KWJP: Zbigniew M. Nowak: Szczygieł. Skok, który zmienił życie..., 2015
Czadziła się nad nim w upale po gorącym dniu śreżoga i chmury układały się w nostalgiczne krajobrazy.
źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł: opowiadania i reportaże, 2007
[...] w żadnym z sadów nie przepuściłem choćby jednej jabłonce, gruszy lub śliwie. [...] przyjemnie mi było stać w tej lipcowej burzy słodkiego miąższu, liści i zmierzchu pomieszanego z pyłem śreżogi.
źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. śreżoga
śreżogi
D. śreżogi
śreżóg
C. śreżodze
śreżogom
B. śreżogę
śreżogi
N. śreżogą
śreżogami
Ms. śreżodze
śreżogach
W. śreżogo
śreżogi
Inne uwagi
Zwykle lp
-
psł. *strěžь 'oszronienie, mroźna mgła'
Pierwotnie psł. * strěžь odnosiło się do zimnych zjawisk (jak zmrażanie roślin), potem także i gorące (mgła – gęsta para wodna, gorące powietrze, gdy horyzont w czasie długotrwałych upałów bywa zamglony) (Brückner, Machek).
W postaci: śrzeżoga
W innym znaczeniu: 'upał, gorąco, żar słoneczny'