opiekować się
-
zajmować się troskliwie jakąś osobą lub rzeczą, dbając o jej potrzeby lub dobry stan
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Najbliższe środowisko życia człowieka
czynności związane z codziennym życiem w domu -
- opiekować się babcią, córką, dziadkiem, matką, ojcem, rodzicami, rodziną, synem, wnukami, żoną; dzieckiem, chłopcami, niemowlętami, staruszkami; człowiekiem, ludźmi, osobami; biednymi, chorymi, rannymi, ubogimi; młodymi, słabszymi; sierotami; uchodźcami; zespołem; zwierzętami; biblioteką, domem, mieszkaniem
- opiekować się troskliwie
-
Hilda opiekowała się dziadkiem, jak zawsze z troskliwością i oddaniem.
źródło: NKJP: Witold Turant: Przygoda na Tylnej Mariackiej, 2009
Na mnie [...] spadał obowiązek opiekowania się synem Heni Mietkiem i jej chorym mężem umierającym na gruźlicę.
źródło: NKJP: Wiesław Kępiński: Sześćdziesiąty pierwszy, 2006
Kobiety opiekującej się dzieckiem w wieku do czterech lat nie wolno bez jej zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, jak również delegować poza stałe miejsce pracy.
źródło: NKJP: Kodeks pracy, 1974
Pani Małgosi, która opiekuje się psami, kotami i ptactwem, rybacy z Dźwirzyna przywieźli niedawno pięć kociąt, które znaleźli w kutrze wywróconym w czasie sztormu.
źródło: NKJP: Agata Augusiak: Cztery złote za kilogram życia, Gazeta Wyborcza, 1995-12-12
Ja będę pracował i studiował, a ty będziesz studiować i opiekować się domem.
źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opiekuję się
opiekujemy się
2 os. opiekujesz się
opiekujecie się
3 os. opiekuje się
opiekują się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opiekowałem się
+(e)m się opiekował
opiekowałam się
+(e)m się opiekowała
opiekowałom się
+(e)m się opiekowało
opiekowaliśmy się
+(e)śmy się opiekowali
opiekowałyśmy się
+(e)śmy się opiekowały
2 os. opiekowałeś się
+(e)ś się opiekował
opiekowałaś się
+(e)ś się opiekowała
opiekowałoś się
+(e)ś się opiekowało
opiekowaliście się
+(e)ście się opiekowali
opiekowałyście się
+(e)ście się opiekowały
3 os. opiekował się
opiekowała się
opiekowało się
opiekowali się
opiekowały się
bezosobnik: opiekowano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się opiekował
będę się opiekować
będę się opiekowała
będę się opiekować
będę się opiekowało
będę się opiekować
będziemy się opiekowali
będziemy się opiekować
będziemy się opiekowały
będziemy się opiekować
2 os. będziesz się opiekował
będziesz się opiekować
będziesz się opiekowała
będziesz się opiekować
będziesz się opiekowało
będziesz się opiekować
będziecie się opiekowali
będziecie się opiekować
będziecie się opiekowały
będziecie się opiekować
3 os. będzie się opiekował
będzie się opiekować
będzie się opiekowała
będzie się opiekować
będzie się opiekowało
będzie się opiekować
będą się opiekowali
będą się opiekować
będą się opiekowały
będą się opiekować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opiekujmy się
2 os. opiekuj się
opiekujcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opiekowałbym się
bym się opiekował
opiekowałabym się
bym się opiekowała
opiekowałobym się
bym się opiekowało
opiekowalibyśmy się
byśmy się opiekowali
opiekowałybyśmy się
byśmy się opiekowały
2 os. opiekowałbyś się
byś się opiekował
opiekowałabyś się
byś się opiekowała
opiekowałobyś się
byś się opiekowało
opiekowalibyście się
byście się opiekowali
opiekowałybyście się
byście się opiekowały
3 os. opiekowałby się
by się opiekował
opiekowałaby się
by się opiekowała
opiekowałoby się
by się opiekowało
opiekowaliby się
by się opiekowali
opiekowałyby się
by się opiekowały
bezosobnik: opiekowano by się
bezokolicznik: opiekować się
imiesłów przysłówkowy współczesny: opiekując się
gerundium: opiekowanie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. opiekowanie się
opiekowania się
D. opiekowania się
opiekowań się
C. opiekowaniu się
opiekowaniom się
B. opiekowanie się
opiekowania się
N. opiekowaniem się
opiekowaniami się
Ms. opiekowaniu się
opiekowaniach się
W. opiekowanie się
opiekowania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: opiekujący się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. opiekujący się
opiekujący się
opiekujący się
opiekujące się
opiekująca się
D. opiekującego się
opiekującego się
opiekującego się
opiekującego się
opiekującej się
C. opiekującemu się
opiekującemu się
opiekującemu się
opiekującemu się
opiekującej się
B. opiekującego się
opiekującego się
opiekujący się
opiekujące się
opiekującą się
N. opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
opiekującą się
Ms. opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
opiekującej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. opiekujący się
opiekujący się
opiekujące się
opiekujące się
D. opiekujących się
opiekujących się
opiekujących się
opiekujących się
C. opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
opiekującym się
B. opiekujących się
opiekujących się
opiekujących się
opiekujące się
N. opiekującymi się
opiekującymi się
opiekującymi się
opiekującymi się
Ms. opiekujących się
opiekujących się
opiekujących się
opiekujących się
-
+ opiekować się + KIM/CZYM -
Zob. opieka
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP