oscypek

rzadziej oszczypek

  • słony, wędzony ser z mleka owczego formowany w kształt wrzeciona lub walca z wyciskanymi wzorkami na powierzchni, wytwarzany na Podhalu
    • rzadziej oszczypek
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Jedzenie i jego przygotowanie

    rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

  • hiperonimy:  ser
    • góralski oscypek
    • festiwal, produkcja, rejestracja, wyrób oscypka
    • produkować, sprzedawać, wytwarzać oscypki
  • Nic mnie bardziej nie śmieszyło niż ostatni spór o to, czy oscypek jest polski, czy słowacki. On jest po prostu karpacki. Wołoski.

    źródło: NKJP: Anna Dziewit; Agnieszka Drotkiewicz: Teoria trutnia i inne, 2009

    Szczególnym powodzeniem cieszyły się gorące oscypki z dżemem żurawinowym, opiekane na pięknym, ręcznie kutym ruszcie.

    źródło: NKJP: Agnieszka Szady: Kolorowych jarmarków…!, Esensja, nr 7, 2009

    Na Podhalu i Podbeskidziu przy zdobieniu oscypków z owczego sera posługiwano się formami złożonymi z dwóch części, którymi dekorowano uformowaną w dłoniach bryłę sera.

    źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 2002

    Do wędzenia oszczypków specjalnie przystosowano strych bacówki. Wszystkie pomieszczenia posiadały okna, co było nowością w budownictwie pasterskim.

    źródło: NKJP: Jolanta Flach: Na Polanie Kondratowej, Tygodnik Podhalański, nr 25, 1996

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m2, m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. oscypek
    oscypki
    D. oscypka
    oscypków
    C. oscypkowi
    oscypkom
    B. oscypka
    oscypek
    oscypki
    N. oscypkiem
    oscypkami
    Ms. oscypku
    oscypkach
    W. oscypku
    oscypki
  • Prawdopodobną podstawą jest psł. *ščepiti/ščepati ‘łupać, rozłupywać, rozszczepiać’. Wyraz pierwotnie oznaczał zapewne drewnianą formę (z drewna jesionowego lub lipowego), składającą się z dwóch jednakowych elementów, w której odciskano ser. Z czasem na zasadzie metonimii nazwę narzędzia przeniesiono na wyrób (za: M. Rak, Słownictwo podhalańskie w Etymologicznym słowniku języka polskiego Andrzeja Bańkowskiego, "LingVaria", nr 17, 2014).

CHRONOLOGIZACJA:
1809, SL
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2023