serwatka
-
mętna ciecz, która wydziela się ze ściętego mleka, przerabianego na ser lub białka mleka; stosowana do produkcji napojów mlecznych, przyrządzania potraw, podawana zwierzętom oraz stosowana do leczenia lub pielęgnacji skóry
-
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Pielęgnacja ciała
przedmioty związane z pielęgnacją ciała -
- mętna; skisła; osłodzona; sproszkowana; kozia, owcza; stara, świeża, zepsuta; trująca; cienka; cała serwatka
- serwatka z sera
- serwatka w baniaku
- serwatka lub kazeina; serwatka, zsiadłe mleko; jogurt i serwatka, maślanka i serwatka, oscypek i serwatka; kefir, serwatka, mleko, serwatka
- grudki; butelka, dzban, szklanka; odciąganie; użycie; zagęszczanie; wygląd serwatki
- napój; kompresy, okłady; ocieknięcie z serwatki
- barszcz, zupa na serwatce
- serwatka jest (zdrowa,...); serwatka łagodzi (oparzenia,...), zmniejsza (podrażnienia)
- nalewać; napić się serwatki
- przepuścić serwatkę
- zalać serwatką
- mętna jak serwatka
-
Tam był piec, tam też stała prasa, a pod nią miska, do której ściekała serwatka ze sprasowywanego sera.
źródło: NKJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009
Po chwili mężczyzna wrócił, niosąc dzban, wypełniony, jak się okazało, żółtym, gęstym płynem o wyglądzie starej serwatki.
źródło: NKJP: Jaga Rydzewska: Atalaya. Wojownicy, 2005
Pamiętam, że inne pragnienia gasiliśmy zsiadłym mlekiem, dostarczanym za darmo przez mleczarnię, której nie udało się sprzedać słodkiego, w litrowych przezroczystych butelkach, z kapslem wybrzuszonym od fermentacji, z serwatką podmywającą brzegi śmietany.
źródło: NKJP:Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach, 1999
To także rydz kwaśny w miodzie, war ze zlepieńcami, zupa na serwatce i inne regionalne potrawy.
źródło: NKJP: (ŁAN): Skosztujcie! Nie pożałujecie!, Gazeta Krakowska, 2004-11-05
Pozwolił jeszcze, by matka i siostry obłożyły sińce kompresami z serwatki, a na rany przyłożyły zaparzoną i zawiniętą w płótno macierzankę.
źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza liczba mnoga M. serwatka
serwatki
D. serwatki
serwatek
C. serwatce
serwatkom
B. serwatkę
serwatki
N. serwatką
serwatkami
Ms. serwatce
serwatkach
W. serwatko
serwatki
Inne uwagi
Zwykle lp
-
psł. *syrovatъka
Od przymiotnika *syrovatъ ‘przypominający wyglądem, konsystencją ser’ z przyrostkiem *-ъka.
Por. ser