szczenić się

  • o samicy niektórych zwierząt żyworodnych: wydalać z ciała młode, które rozwijały się w nim przez okres ciąży
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

  • hiperonimy:  rodzić
    • lisica, suka, wilczyca szczeni się
  • Suki się szczeniły, a trzykrotny wyjazd na Węgry spowodował przyrost stada o trzy nowe psy.

    źródło: NKJP: Czworonożne lokomotywy, Dziennik Polski, 2000-03-25

    W środku nory znajduje się komora (większe pomieszczenie), gdzie lisy odbywają cieczkę i suka szczeni się.

    źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

    Z początkiem zimy grenlandzkie tiulenie ogromnymi stadami zachodziły w Białe Morze i tutaj, na dryfujących lodach, samice się szczeniły.

    źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Wilczy notes, 2007

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. szczenię się
    szczenimy się
    2 os. szczenisz się
    szczenicie się
    3 os. szczeni się
    szczenią się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. szczeniłem się
    +(e)m się szczenił
    szczeniłam się
    +(e)m się szczeniła
    szczeniłom się
    +(e)m się szczeniło
    szczeniliśmy się
    +(e)śmy się szczenili
    szczeniłyśmy się
    +(e)śmy się szczeniły
    2 os. szczeniłeś się
    +(e)ś się szczenił
    szczeniłaś się
    +(e)ś się szczeniła
    szczeniłoś się
    +(e)ś się szczeniło
    szczeniliście się
    +(e)ście się szczenili
    szczeniłyście się
    +(e)ście się szczeniły
    3 os. szczenił się
    szczeniła się
    szczeniło się
    szczenili się
    szczeniły się

    bezosobnik: szczeniono się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się szczenił
    będę się szczenić
    będę się szczeniła
    będę się szczenić
    będę się szczeniło
    będę się szczenić
    będziemy się szczenili
    będziemy się szczenić
    będziemy się szczeniły
    będziemy się szczenić
    2 os. będziesz się szczenił
    będziesz się szczenić
    będziesz się szczeniła
    będziesz się szczenić
    będziesz się szczeniło
    będziesz się szczenić
    będziecie się szczenili
    będziecie się szczenić
    będziecie się szczeniły
    będziecie się szczenić
    3 os. będzie się szczenił
    będzie się szczenić
    będzie się szczeniła
    będzie się szczenić
    będzie się szczeniło
    będzie się szczenić
    będą się szczenili
    będą się szczenić
    będą się szczeniły
    będą się szczenić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. szczeńmy się
    2 os. szczeń się
    szczeńcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. szczeniłbym się
    bym się szczenił
    szczeniłabym się
    bym się szczeniła
    szczeniłobym się
    bym się szczeniło
    szczenilibyśmy się
    byśmy się szczenili
    szczeniłybyśmy się
    byśmy się szczeniły
    2 os. szczeniłbyś się
    byś się szczenił
    szczeniłabyś się
    byś się szczeniła
    szczeniłobyś się
    byś się szczeniło
    szczenilibyście się
    byście się szczenili
    szczeniłybyście się
    byście się szczeniły
    3 os. szczeniłby się
    by się szczenił
    szczeniłaby się
    by się szczeniła
    szczeniłoby się
    by się szczeniło
    szczeniliby się
    by się szczenili
    szczeniłyby się
    by się szczeniły

    bezosobnik: szczeniono by się

    bezokolicznik: szczenić się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: szczeniąc się

    gerundium: szczenienie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: szczeniący się

    odpowiednik aspektowy: oszczenić się

CHRONOLOGIZACJA:
1745, Kart XVII-XVIII
Czasownik bez zaimka zwrotnego notowany od 1618 r.
Data ostatniej modyfikacji: 23.06.2023