zachrzęścić

rzadziej zachrzęszczeć

  • wydać dźwięk, jaki wydają łamiące się lub ocierające się o siebie twarde przedmioty
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    dźwięki

    • zachrzęścił żwir, piasek, zachrzęściły kości
  • Na podjeździe żwir zachrzęścił pod oponami samochodu.

    źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010

    W następnej chwili szkło zachrzęściło mi pod nogami i pojechałem na czymś śliskim, że ledwie ustałem.

    źródło: NKJP:Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

    W kotlince zachrzęścił chrust, trzasnęła gałązka.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

    Zaplótł ręce, aż kostki zachrzęściły.

    źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

    [...] pani Grażynka zachrzęściła paznokciem o kalkulator.

    źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

    Odłupała kawałek tynku ze ściany próbując go żuć, ale gdy piasek zachrzęścił w zębach, wypluła go ze wstrętem.

    źródło: NKJP: Andrzej Sarwa title Strzyga

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zachrzęszczę
    zachrzęścimy
    2 os. zachrzęścisz
    zachrzęścicie
    3 os. zachrzęści
    zachrzęszczą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zachrzęściłem
    +(e)m zachrzęścił
    zachrzęściłam
    +(e)m zachrzęściła
    zachrzęściłom
    +(e)m zachrzęściło
    zachrzęściliśmy
    +(e)śmy zachrzęścili
    zachrzęściłyśmy
    +(e)śmy zachrzęściły
    2 os. zachrzęściłeś
    +(e)ś zachrzęścił
    zachrzęściłaś
    +(e)ś zachrzęściła
    zachrzęściłoś
    +(e)ś zachrzęściło
    zachrzęściliście
    +(e)ście zachrzęścili
    zachrzęściłyście
    +(e)ście zachrzęściły
    3 os. zachrzęścił
    zachrzęściła
    zachrzęściło
    zachrzęścili
    zachrzęściły

    bezosobnik: zachrzęszczono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zachrzęśćmy
    2 os. zachrzęść
    zachrzęśćcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zachrzęściłbym
    bym zachrzęścił
    zachrzęściłabym
    bym zachrzęściła
    zachrzęściłobym
    bym zachrzęściło
    zachrzęścilibyśmy
    byśmy zachrzęścili
    zachrzęściłybyśmy
    byśmy zachrzęściły
    2 os. zachrzęściłbyś
    byś zachrzęścił
    zachrzęściłabyś
    byś zachrzęściła
    zachrzęściłobyś
    byś zachrzęściło
    zachrzęścilibyście
    byście zachrzęścili
    zachrzęściłybyście
    byście zachrzęściły
    3 os. zachrzęściłby
    by zachrzęścił
    zachrzęściłaby
    by zachrzęściła
    zachrzęściłoby
    by zachrzęściło
    zachrzęściliby
    by zachrzęścili
    zachrzęściłyby
    by zachrzęściły

    bezosobnik: zachrzęszczono by

    bezokolicznik: zachrzęścić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zachrzęściwszy

    gerundium: zachrzęszczenie

  • bez ograniczeń + zachrzęścić +
    (CZYM)
    bez ograniczeń + zachrzęścić +
    (GDZIE)
CHRONOLOGIZACJA:
1638, Kart XVII-XVIII
W postaci: zachrzęścieć
Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2022