UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obrzynek

Chronologizacja

1689, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. rżnąć

1. odcięty kawałek

Definicja

kawałek oddzielony od czegoś za pomocą ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

urzynek, zrzynek

Połączenia

tartaczne obrzynki
obrzynki desek, mięsa, paznokci

Cytaty

Chwycił dębowy obrzynek i zadawał ciosy, stękając jak drwal.

źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

- Tata [...] zakładał długi, biały fartuch, ostrzył noże, a w dużym, miedzianym kotle bulgotała woda ze świńskim łebkiem na salceson, obrzynkami mięsa, na koniec ze śledzioną, wątrobą i przyprawami.

źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Napchać szprycą kiełbaśnicę, Polityka, 2002-03-30

Z bramy wyjeżdżały wielkie konne wozy wyładowane obrzynkami tarcicy.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obrzynek	obrzynki
D.	obrzynka	obrzynków
C.	obrzynkowi	obrzynkom
B.	obrzynek	obrzynki
N.	obrzynkiem	obrzynkami
Ms.	obrzynku	obrzynkach
W.	obrzynku	obrzynki

Inne uwagi

Zwykle lm

Składnia

obrzynek

(CZEGO)

2. to, co zostało po odcięciu reszty

Definicja

to, co pozostało po odcięciu reszty za pomocą ostrego narzędzia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obrzyn, urzynek

Cytaty

Zośka miała czerniejący obrzynek pępowiny, który sam odpadł po pewnym czasie.

źródło: NKJP: Internet

Specjalnie wybrałam się z mężem do lasu, bo taka piękna, letnia wręcz, pogoda, a tu szok - lasu nie ma, zostały jakieś obrzynki.

źródło: Internet: ja-gnieszka.blogspot.com

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obrzynek	obrzynki
D.	obrzynka	obrzynków
C.	obrzynkowi	obrzynkom
B.	obrzynek	obrzynki
N.	obrzynkiem	obrzynkami
Ms.	obrzynku	obrzynkach
W.	obrzynku	obrzynki

Składnia

obrzynek

(CZEGO)

3. broń

Definicja

ręczna broń palna z pierwotnie długą lufą, ale znacznie skróconą, używana chętnie przez kłusowników i innych przestępców, a także konspiratorów, ponieważ można ją łatwo ukryć i przenieść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	obrzyn, urzyn, urzynek
	hiperonimy:	broń

Cytaty

- Poddaj się teraz, człowieku! - powiedział Stary, przytykając mu obrzynek do pleców.

źródło: NKJP: Wiesław Dymny: Opowiadania zwykłe, 1997

Trzech Niemców tylko stało z obrzynkami, to nawet nie były karabiny.

źródło: NKJP: Anna Bikont: My z Jedwabnego, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obrzynek	obrzynki
D.	obrzynka	obrzynków
C.	obrzynkowi	obrzynkom
B.	obrzynek	obrzynki
N.	obrzynkiem	obrzynkami
Ms.	obrzynku	obrzynkach
W.	obrzynku	obrzynki

4. penis

Definicja

pot. pogard.

obrzezany penis

Noty o użyciu

Używane również na określenie penisa, który nie został obrzezany, najczęściej po to, by kogoś obrazić.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

penis

Cytaty

Chcieliby haracz za ochronę praw autorskich. A wystarczy udzielić licencji na bezpłatny użytek księży i kleryków i Żydło ugryzie się we własny obrzynek.

źródło: NKJP: Internet

Zbytni rejwach podnoszą ci rasiści-syjoniści z obrzynkami.

źródło: NKJP: Internet

Nie wiesz, czym cię ojciec zrobił? Niech ci pokaże obrzynka [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obrzynek	obrzynki
D.	obrzynka	obrzynków
C.	obrzynkowi	obrzynkom
B.	obrzynek	obrzynki
N.	obrzynkiem	obrzynkami
Ms.	obrzynku	obrzynkach
W.	obrzynku	obrzynki

Inne uwagi

W B. lp używa się również formy obrzynka.

Data ostatniej modyfikacji: 27.01.2021