UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ociosać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp
Forma ociosanie poświadczona w cytacie z 1423 r. w niepewnym znaczeniu 'granice terenu w lesie oznaczone nacięciami na drzewach lub teren, na którym wycięto znaki na drzewach przeznaczonych do ścinki'.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ociosam rzadziej ocioszę	ociosamy rzadziej ocieszemy rzadziej ocioszemy
2 os.	ociosasz rzadziej ocieszesz rzadziej ocioszesz	ociosacie rzadziej ocieszecie rzadziej ocioszecie
3 os.	ociosa rzadziej ociesze rzadziej ociosze	ociosają rzadziej ocioszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ociosałem +(e)m ociosał	ociosałam +(e)m ociosała	ociosałom +(e)m ociosało	ociosaliśmy +(e)śmy ociosali	ociosałyśmy +(e)śmy ociosały
2 os.	ociosałeś +(e)ś ociosał	ociosałaś +(e)ś ociosała	ociosałoś +(e)ś ociosało	ociosaliście +(e)ście ociosali	ociosałyście +(e)ście ociosały
3 os.	ociosał	ociosała	ociosało	ociosali	ociosały

bezosobnik: ociosano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ociosajmy rzadziej ocieszmy rzadziej ocioszmy
2 os.	ociosaj rzadziej ociesz rzadziej ociosz	ociosajcie rzadziej ocieszcie rzadziej ocioszcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ociosałbym bym ociosał	ociosałabym bym ociosała	ociosałobym bym ociosało	ociosalibyśmy byśmy ociosali	ociosałybyśmy byśmy ociosały
2 os.	ociosałbyś byś ociosał	ociosałabyś byś ociosała	ociosałobyś byś ociosało	ociosalibyście byście ociosali	ociosałybyście byście ociosały
3 os.	ociosałby by ociosał	ociosałaby by ociosała	ociosałoby by ociosało	ociosaliby by ociosali	ociosałyby by ociosały

bezosobnik: ociosano by

bezokolicznik: ociosać

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

ociosawszy

gerundium: ociosanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ociosanie	ociosania
D.	ociosania	ociosań
C.	ociosaniu	ociosaniom
B.	ociosanie	ociosania
N.	ociosaniem	ociosaniami
Ms.	ociosaniu	ociosaniach
W.	ociosanie	ociosania

imiesłów przymiotnikowy bierny: ociosany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ociosany	ociosany	ociosany	ociosane	ociosana
D.	ociosanego	ociosanego	ociosanego	ociosanego	ociosanej
C.	ociosanemu	ociosanemu	ociosanemu	ociosanemu	ociosanej
B.	ociosanego	ociosanego	ociosany	ociosane	ociosaną
N.	ociosanym	ociosanym	ociosanym	ociosanym	ociosaną
Ms.	ociosanym	ociosanym	ociosanym	ociosanym	ociosanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ociosani	ociosani	ociosane	ociosane
D.	ociosanych	ociosanych	ociosanych	ociosanych
C.	ociosanym	ociosanym	ociosanym	ociosanym
B.	ociosanych	ociosanych	ociosanych	ociosane
N.	ociosanymi	ociosanymi	ociosanymi	ociosanymi
Ms.	ociosanych	ociosanych	ociosanych	ociosanych

odpowiednik aspektowy: ociosywać

Pochodzenie

Zob. ciosać

1. pień

Definicja

obrobić jakiś materiał ostrym przedmiotem ze wszystkich stron, nadawszy mu pożądany kształt

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

ociosać belkę, pień
ociosać siekierą

Cytaty

Z piwnicy należało przynieść krzyżak, drewniany, ogromny. [...] Później wielkim nożem, małą siekierką trzeba było ociosać pień drzewka, żeby zmieścił się w krzyżakowym otworze.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł,: Zapomniany Kraków, 2007

Studenci, budujący własnymi rękami pomost i kamienne wędzarnie, ociosali też ogromny słup przedstawiający bóstwo.

źródło: NKJP: Jerzy Jachowicz; Katarzyna Kęsicka: Za 7 mln do wywiadu udaje się przyciągnąć tylko przeciętnych, Gazeta Wyborcza, 1995-03-27

Niektóre z głazów były zwykłymi bezkształtnymi bryłami. Inne, równo ociosane, obrobiono na obeliski i menhiry.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Składnia

ociosać

CO + (CZYM)

2. charakter

Definicja

ukształtować kogoś lub coś w określony sposób, nadawszy pewne cechy lub pozbawiwszy ich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Tylko powstaje pytanie: Czy da się ociosać także swoją naturę? Może jest trochę tak, że nasz wygląd zewnętrzny wynika w jakimś stopniu z tego, co mamy w środku, z naszej natury wewnętrznej.

źródło: NKJP: Agnieszka Kozak, Aneta Pietrzak: W poszukiwaniu siebie. Bajki terapeutyczne dla dorosłych, 2009

[...] urodził się i wychował w chłopskiej chacie, a zemsta na Gryfiusie, choć pchnęła go do miasta i ociosała z dawnych przyzwyczajeń, nie odmieniła ani jego natury, ani umysłu.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009

Czy po to, by jednostka pasowała do innych jednostek, by istniało społeczeństwo, pojedyncze osobniki muszą być trochę ociosane ze swoich cech indywidualnych?

źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009

Składnia

ociosać

KOGO/CO + (z CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2023