ciosać

  • obrabiać jakiś materiał ostrym przedmiotem, żeby nadać mu pożądany kształt
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Praca

    rodzaje pracy

  • - Do szlachetnego zawodu cieśli wrócić pan nie chciał? - Oj, nie chciałem, taka chandra mnie tłukła, gdy trzeba było ciosać toporem, że tylko się zalać.

    źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Nieprzejednany, Gazeta Wyborcza, 1994-10-08

    [...] Aby ułożyć płytki chodnikowe, pracownicy firmy wykonującej trakt, ciosają korzenie starych drzew, by chodnik leżał tak, jak należy.

    źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Drzewa w trotuarze, Gazeta Krakowska, 2006-08-22

    Ścinali święte dęby, ciosali z nich krzyże i wbijali w te same święte dla Jaćwingów miejsca.

    źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Dęby i krzyże, Gazeta Wyborcza, 1992-07-03

    Z nożem też wyruszał praprzodek na polowania [...]. Początkowo ciosany z kamienia, następnie wyrabiany z metalu, nóż figuruje w najstarszych przepisach uczących zachowania się przy stole.

    źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994

    Glinę ciosa się potem na wiórki strugiem.

    źródło: NKJP: Piotr Subik: Nie święci garnki lepią, Dziennik Polski, 2008-02-23

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ciosam
    rzadziej cioszę
    ciosamy
    kwestion. cieszemy
    rzadziej cioszemy
    2 os. ciosasz
    kwestion. cieszesz
    rzadziej cioszesz
    ciosacie
    kwestion. cieszecie
    rzadziej cioszecie
    3 os. ciosa
    kwestion. ciesze
    rzadziej ciosze
    ciosają
    rzadziej cioszą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ciosałem
    +(e)m ciosał
    ciosałam
    +(e)m ciosała
    ciosałom
    +(e)m ciosało
    ciosaliśmy
    +(e)śmy ciosali
    ciosałyśmy
    +(e)śmy ciosały
    2 os. ciosałeś
    +(e)ś ciosał
    ciosałaś
    +(e)ś ciosała
    ciosałoś
    +(e)ś ciosało
    ciosaliście
    +(e)ście ciosali
    ciosałyście
    +(e)ście ciosały
    3 os. ciosał
    ciosała
    ciosało
    ciosali
    ciosały

    bezosobnik: ciosano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę ciosał
    będę ciosać
    będę ciosała
    będę ciosać
    będę ciosało
    będę ciosać
    będziemy ciosali
    będziemy ciosać
    będziemy ciosały
    będziemy ciosać
    2 os. będziesz ciosał
    będziesz ciosać
    będziesz ciosała
    będziesz ciosać
    będziesz ciosało
    będziesz ciosać
    będziecie ciosali
    będziecie ciosać
    będziecie ciosały
    będziecie ciosać
    3 os. będzie ciosał
    będzie ciosać
    będzie ciosała
    będzie ciosać
    będzie ciosało
    będzie ciosać
    będą ciosali
    będą ciosać
    będą ciosały
    będą ciosać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ciosajmy
    kwestion. cieszmy
    rzadziej cioszmy
    2 os. ciosaj
    kwestion. ciesz
    rzadziej ciosz
    ciosajcie
    kwestion. cieszcie
    rzadziej cioszcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ciosałbym
    bym ciosał
    ciosałabym
    bym ciosała
    ciosałobym
    bym ciosało
    ciosalibyśmy
    byśmy ciosali
    ciosałybyśmy
    byśmy ciosały
    2 os. ciosałbyś
    byś ciosał
    ciosałabyś
    byś ciosała
    ciosałobyś
    byś ciosało
    ciosalibyście
    byście ciosali
    ciosałybyście
    byście ciosały
    3 os. ciosałby
    by ciosał
    ciosałaby
    by ciosała
    ciosałoby
    by ciosało
    ciosaliby
    by ciosali
    ciosałyby
    by ciosały

    bezosobnik: ciosano by

    bezokolicznik: ciosać

    imiesłów przysłówkowy współczesny:

    ciosając
    rzadziej ciosząc

    gerundium: ciosanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: ciosający

    imiesłów przymiotnikowy bierny: ciosany

  • bez ograniczeń + ciosać +
    CO + (CZYM) + (na CO)
    bez ograniczeń + ciosać +
    CO + (z CZEGO)
  • psł. *tesati 'obrabiać drewno lub kamień, ociosywać, nacinać'