UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

raniec

Chronologizacja

1857, Aleksandr Sergeevič Griboedov, Biada temu kto ma rozum, tłum. Józef Lewart-Lewiński, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. raniec
rańce
D. rańca
rańców
C. rańcowi
rańcom
B. raniec
rańce
N. rańcem
rańcami
Ms. rańcu
rańcach
W. rańcu
rańce

1. tornister

Definicja

daw. 
tornister

Noty o użyciu

Wyraz używany głównie na terenie byłego zaboru rosyjskiego.

Pochodzenie

ros.

z niem. Ranzen

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  tornister

Cytaty

Siedziałem więc cicho zarówno na lekcjach, jak i przerwach pomiędzy lekcjami. Nie wstydziłem się biegać z rańcem na plecach w niedzielę, ku zdumieniu wysypującego się z kościołów tłumu.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Synek listonosza, pierwszoklasista, z rańcem na plecach, prawie gotowy do szkoły, kończył zawiązywać sznurowadła trzewików .

źródło: Marek Sołtysik: Legowisko szakali, 2007

2. pora dnia

Definicja

pot. 
ranek - początkowa część dnia

Noty o użyciu

Formach: rańcem używana w znaczeniu 'rano'.

Pochodzenie

Zob. rano I

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poranek, ranek, rano I, zaranek, zranek

Połączenia

  • od rańca, z (samego) rańca

Cytaty

Dziś z rańca było u nas tak [...]
No ten raniec dzisiejszy[...] to mnie powala na kolana niemalże!

źródło: Internet: klubkm.pl/forum/archive/index.php?t-1596.html

Wyruszę z samego rańca, niezmęczona żadnym 20 km dojściem. Chyba tylko na weekendzik wypad zrobię.

źródło: NKJP: Internet

[...] kolo w zasadzie dobry jest, ale jak kto go rańcem obudzi, to w ucho dostanie, bo nasz słodki misiaczek pospać sobie lubi [...]

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 10.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj