UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

liturgia

Chronologizacja

1577, SPXVI

Pochodzenie

łac. kośc. līturgia 'służba boża'

z gr. leitourgía 'publiczna służba boża, kult religijny, nabożeństwo'

1. obrzędy

Definicja

ogół obrzędów i ceremonii religijnych, odbywanych publicznie przez wspólnotę religijną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

  • liturgia eucharystyczna, kościelna, święta; chrześcijańska, katolicka, prawosławna; bizantyjska, łacińska, rzymska, XII-wieczna, średniowieczna, słowiańska, wschodnia; mszalna; paschalna, wielkanocna, wielkopiątkowa, wielkopostna, wielkosobotnia, pogrzebowa; niebiańska, ziemska; uroczysta
  • liturgia chrztu, Kościoła, mszy świętej, słowa, światła; Męki Pańskiej, Niedzieli Palmowej, Triduum Paschalnego, Wieczerzy Pańskiej, Wielkiego Czwartku, Wielkiego Piątku, Wielkiego Tygodnia, Wielkiej Soboty, Wigilii Paschalnej; katechumenów, wiernych
  • liturgia według św. Bazylego Wielkiego
  • liturgia w kościele katolickim; w obrządku wschodnim
  • liturgia i modlitwa; teologia i liturgia
  • język, modlitwy, oprawa (muzyczna), porządek; część, elementy, fragmenty; początek, koniec, rozpoczęcie, zakończenie; uczestnik; czas; wymogi; odnowa, reforma; teologia liturgii
  • przewodniczyć liturgii
  • odprawić / odprawiać, sprawować liturgię;
  • objaśnienie, odprawienie / odprawianie, przygotowanie, sprawowanie liturgii
  • uczestniczyć w liturgii

Cytaty

Jezus rozpoczął drugi etap swojej drogi na ziemi, dając początek swojej nowej obecności wśród ludzi – w słowie i pod znakami sakramentalnymi, czyli w Liturgii Kościoła.

źródło: NKJP: Tadeusz Loska SJ: Wszystkie moje źródła są w Tobie : nabożeństwa eucharystyczne : godziny święte-spotkania modlitewne, 1999

W konstytucji o liturgii świętej sobór ukazał teologiczne podstawy liturgii Kościoła. Liturgia stanowi kontynuację dziejów zbawienia, w niej dokonuje się uświęcenie ludzi i uwielbienie Boga przez pełne uczestnictwo wiernych w paschalnej tajemnicy Chrystusa.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Obrzędy Wielkiej Soboty podzielono na trzy części: liturgię światła, liturgię chrztu świętego i liturgię mszalną.

źródło: NKJP: Chrzest królewiczów, Dziennik Polski - Pejzaż, 2004-04-10

W katedrze wawelskiej liturgia Wielkiego Czwartku rozpocznie się o godz. 10 mszą św. Krzyżma Świętego, podczas której zostaną poświęcone oleje służące do celów liturgicznych przez cały rok.

źródło: NKLJP: Wspomnienie Ostatniej Wieczerzy, Dziennik Polski - Kraj, 1998-04-09

Liturgia słowa zespalała się z liturgią eucharystii tworząc obrzęd będący prototypem tzw. „liturgii eucharystycznej”, czyli mszy.

źródło: NKJP: Waldemar Ceran: Historia i bibliografia rozumowana bizantynologii polskiej (1800-1998), 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. liturgia
liturgie
D. liturgii
liturgii
neut
liturgij
char
C. liturgii
liturgiom
B. liturgię
liturgie
N. liturgią
liturgiami
Ms. liturgii
liturgiach
W. liturgio
liturgie

Składnia

bez ograniczeń + liturgia +
(CZEGO)

2. msza

Definicja

rel. 
msza - ceremonia religijna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  Eucharystia, Najświętsza Ofiara, Wieczerza Pańska

Połączenia

  • niedzielna; uroczysta liturgia
  • liturgia odbyła się, rozpocznie się
  • przewodniczyć liturgii
  • odprawiać, sprawować liturgię
  • uczestniczyć, wziąć udział w liturgii

Cytaty

Jan Paweł II przekazał serdeczne braterskie pozdrowienia prawosławnemu patriarsze ekumenicznemu Bartłomiejowi I, który wczoraj rano sprawował uroczystą liturgię w prastarej bazylice bizantyńskiej św. Apolinarego w Rawennie.

źródło: NKJP: (KAI): Pływające sympozjum, Dziennik Polski - Świat, 2002-06-10

Nieletnim przebywającym w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich zapewnia się możliwość wykonywania praktyk religijnych, korzystania z katechizacji i posług religijnych, uczestniczenia w Liturgii Świętej w niedziele i święta prawosławne.

źródło: NKJP: Ustawa o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego z dnia 4 lipca 1991

Witam w realu! - w taki sposób [...] twórca serwisu „Opoka”, pozdrowił twórców stron katolickich podczas zlotu internautów w sutannach. Przed spotkaniem odbyła się msza święta. Po raz pierwszy można było śledzić przebieg całej liturgii w cyberprzestrzeni.

źródło: NKJP: Rozciąganie sieci, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-03-15

O godzinie 10 [...] odprawiona zostanie uroczysta msza święta w intencji Ojczyzny, a po liturgii uczestnicy rajdu skierują się przez Zakamień do Grochowisk.

źródło: NKJP: Irena Imosa: Jutro bitwa pod Grochowiskami, Echo Dnia, 2007-03-16

Uroczystą mszę celebrowali [...]. Całą liturgię wypełniły harcerskie śpiewy.

źródło: NKJP: Światełko Pokoju, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-12-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. liturgia
liturgie
D. liturgii
liturgii
neut
liturgij
char
C. liturgii
liturgiom
B. liturgię
liturgie
N. liturgią
liturgiami
Ms. liturgii
liturgiach
W. liturgio
liturgie

Frazeologizmy

liturgia godzin
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj