UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

stawać

Chronologizacja

XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *stavati 'zaczynać stać, zatrzymywać się, podnosić się'

Czasownik związany z psł. *stati, *stanǫ (por. stać, stanę ).
Forma czasu teraźniejszego staję genetycznie związana jest z czasownikiem stajać < psł. *stajati ‘stawać’, który pozostaje w związku z *stojati 'stać' (Bor).

1. na nogach

Definicja

przyjmować pozycję pionową, opierając ciało na wyprostowanych nogach lub rękach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

stawać przodem, tyłem, bokiem
stawać na nogach, na rękach, na jednej nodze, na tylnych łapach; na progu; na podium
stawać pod oknami
stawać przed lustrem
stawać w drzwiach, w progu

Cytaty

	Ludziska stają półkolem naprzeciw ciebie. Pchają się jeden przez drugiego i jeden przez drugiego głowę wystawia, by jak najlepszy mieć widok. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005
	Jeden z pierwszych filmów kina niemego pokazuje ogrodnika podlewającego grządki. Nagle ktoś staje na gumowym wężu. Zdziwiony zagląda w rurę i nagle strumień wody zalewa mu twarz. źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005
	- Pomóżcie wstać - rzekł naraz Kękuś. Kiedy go unieśli, jęknął stając na prawej nodze. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	– Mówiłem wam. On musi kogoś słuchać i stawać przed kimś na baczność. źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002
	Puchaty kundelek stawał na dwóch łapkach i wiernie wpatrywał się w swego pana. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_żywotny	+	stawać	+	(na CZYM) + (GDZIE)
Rz_żywotny	+	stawać	+	(CZYM) + (GDZIE)

2. być ustawianym

Definicja

być ustawianym na czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Więc tam, gdzie jakimś cudem uratował się choćby rachityczny krzaczek i łatka trawnika, zaraz stają tablice obwieszczające, że niniejszy teren zielony (a na ogół szarobury, skryty pod powłoką świeżego kurzu) pozostaje w gestii Zarządu Parków Miejskich i jako taki podlega szczególnej ochronie.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Jest kameralnie, w uszy sączy się nastrojowa muzyka. Na stoliku staje dzbanuszek okryty „czapeczką”, która ma chronić przed stygnięciem.

źródło: NKJP: Grażyna Zdrojewska, Sonata Księżycowa w filiżance, Express Ilustrowany ISSN 0137-9097 data wydania 2003-10-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

(GDZIE)

3. być zbudowanym

Definicja

być wznoszonym gdzieś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

staje dom, klasztor, kościół, pomnik

Cytaty

A jak już staje dom, to i droga asfaltowa musi się pojawić bo przecież dojechać pod chałupę trzeba.

źródło: Internet

W Boże Narodzenie na klasztornym dziedzińcu staje szopka z żywymi zwierzętami.

źródło: NKJP: Aleksandra Tyczyńska, Przystanek od Boga, Dziennik Łódzki, 2007-04-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

(GDZIE)

4. zajmować jakąś pozycję

Definicja

zajmować określoną pozycję w danym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Trumna zagłębiała się w mrok powoli, zakołysała się, ale nie zgrzytnęła ani razu, wreszcie przestała nam ciążyć i lekko stuknęła stając na dnie.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

źródło: NKJP:

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

(GDZIE)

5. stawiać się gdzieś

Definicja

przybywać gdzieś osobiście w jakimś celu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

stawać przed komisją, przed kolegium
stawać do kontroli, poboru
stawać jako świadek

Cytaty

Po odbiorze bagażu stajemy do kontroli celnej.

źródło: NKJP: Janusz Rulka, Stan wojenny w Budapeszcie, Akant, 2007-01

Znajomy St. Brzozowskiego; organizował mu wykłady, urządził raut literacki na rzecz Brzozowskiego, aby umożliwić mu wyjazd na kurację, później stawał na jego procesie jako świadek oskarżonego.

źródło: NKJP: Maria Dąbrowska: Dzienniki1, 2009

Ćwiczył nieraz hantlami. Chętnie stawał na zbiórki szkolne. Nauczyciele gimnastyki chwalili go za wzorową postawę na baczność.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_osobowy

stawać

przed KIM

6. zatrzymywać się

Definicja

zatrzymywać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Powiem panu, nigdy dotąd w takiej mgle nie jechałem. Co trochę stawałem, wychodziłem, żeby zaczerpnąć świeżego powietrza. Zrobiłem parę ruchów, wsiadałem i jechałem dalej.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Pociąg stawał na małych przystankach w lesie. Kiedy ruszał, kłęby pary przesłaniały widok.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996

Zgaduje, że nie powinien opuszczać windy, kiedy ta staje na kolejnych piętrach.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

stawać

GDZIE

7. przestawać funkcjonować

Definicja

przestawać funkcjonować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Cytaty

Jesienią i zimą, kiedy stają promy, tylko łódki starych przewoźników łączą gminny i parafialny Solec z wsiami na drugim brzegu.

źródło: NKJP: Jerzy Kubrak, Konkurs „Temat otwarty” - III nagroda, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31

Niestety, wraz z zanikiem napięcia stają hydrofornie, więc ludzie są pozbawieni także wody.

źródło: NKJP: RP, Jest szansa na jeden agregat, Gazeta Poznańska, 2001-09-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

8. przed szansą

Definicja

znajdować się w określonej sytuacji, wymagającej podjęcia jakichś działań

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

stawać przed problemem, przed szansą, przed wyborem, przed wyzwaniami, przed zadaniem

Cytaty

On w każdym razie, ilekroć stawał przed jakimś wyborem, zadawał sobie pytanie - „co na to powie Konwicki? ”

źródło: NKJP: Jacek Żakowski, OPOWIEŚCI, Gazeta Wyborcza, 1993-12-23

W takich sytuacjach przyszły przedsiębiorca stawał przed problemem, czy takie wydatki w ogóle można będzie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, wszak działalność nie została rozpoczęta.

źródło: NKJP: Sławomir Dąblewski, Koszty poniesione przed rejestracją firmy, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-09-15

Każdy historyk staje wobec konieczności selekcji zgromadzonego materiału źródłowego i opisywanych wydarzeń.

źródło: NKJP: Andrzej Garlicki, Karuzela: rzecz o Okrągłym Stole cz. 3, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_osobowy	+	stawać	+	przed CZYM
Rz_osobowy	+	stawać	+	wobec CZEGO

9. podejmować działanie

Definicja

brać udział w jakimś wydarzeniu lub działaniu wymagającym pojawienia się w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

stawać do bitwy, do boju, do pojedynku, do rywalizacji, do walki, do wyborów, do wyścigu; do konkursu, do przetargu; do pracy

Cytaty

	W wileńskim depo pojawiły się wezwania, by maszyniści stawali do pracy, ale dziadek Józef nie zgłosił się. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz, Diabeł na dzwonnicy, 1996
	W nadrzędnym poczuciu wspólnego losu stawali do codziennej mordęgi. Najczęściej łączył ich tylko koszmarny wysiłek. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974
	Zabawa trwa dalej - klienci stają za barem, przyrządzają sałatki, obsługują nowo przybyłych. źródło: NKJP: Kasia Miastkowska / Paweł Wujec: Graffiti na plaży, Gazeta Wyborcza,1992-08-03
	Jak co roku w rocznicę godziny „W” wśród brzozowych krzyży przy grobach poległych harcerek i harcerzy stają na warcie ich spadkobiercy - dzisiejsi harcerze, [...]. źródło: NKJP: phm. Sebastian Meitz: Z życia związku, Czuwaj, 2004-09
	Rano ślęczał nad książkami, po południu stawał przy zlewozmywaku w miejscowej restauracji, a w przerwach dawał lekcje francuskiego. źródło: NKJP: Marek Rapacki i Robert Sołtyk: Ludzie `95, Gazeta Wyborcza, 1995-12-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_osobowy	+	stawać	+	do CZEGO
Rz_osobowy	+	stawać	+	na CZYM
Rz_osobowy	+	stawać	+	przy CZYM
Rz_osobowy	+	stawać	+	za CZYM

10. na pobyt

Definicja

zatrzymywać się na krótszy lub dłuższy pobyt

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Cytaty

„Choroba marimalska przyleciała wrzecionem” - informowały frycfurdzkie ladacznice, rozgoryczone przechwytywaniem [...] co bogatszych podróżnych, którzy niegdyś stawali w mieście na parodniowy odpoczynek (...)

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003.

- Niesiemy transparent braterstwa i pokoju - deklarował rzecznik Calzolari podczas spotkań z władzami miast, w których stawali na popas.

źródło: NKJP: Alicja Dąbrowska: Ciao Vistola!, Gazeta Wyborcza, 1997-09-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_osobowy

stawać

GDZIE

11. zostać zdecydowanym

Definicja

dochodzić do skutku

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Za pośrednictwem swojego znajomego, Pérémé, staje układ między Balzakiem i dyrektorem „La Renaissance” A. Jolly, w myśl którego Balzac otrzyma 6000 franków za natychmiastowe dostarczenie „Szkoły małżeństw” - następna sztuka za pięć miesięcy, następna za osiem..

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Niech wytoczą beczki z winem, niechaj się lud weseli, bo oto w tej chwili ugoda staje i gniew mój zostaje wam odjęty.

źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

12. być przedstawianym

Definicja

być przedstawianym jakiejś grupie ludzi pod dyskusję

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

sprawa stawała
stawać na posiedzeniu, na zebraniu

Cytaty

No, nie tylko, na całe Biuro Polityczne, bo sprawa Spychalskiego wprawdzie nie stawała na Biurze Politycznym, ale były przeprowadzone rozmowy poza posiedzeniem Biura i Bierut wiedział, że większość towarzyszy jest przeciwko wytaczaniu Spychalskiemu procesu.

źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1997

Sprawa udziału przedstawiciela gminy Darłowo w Radzie Społecznej ZOZ stawała na czerwcowej sesji Rady Powiatu.

źródło: NKJP: (ZD), Pokrzywdzona gmina, Dziennik Słupski, 1999-09-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

(na CZYM)

13. o rzece

Definicja

o rzece: przestawać płynąć, pokrywając się lodem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

W październiku spada śnieg, w listopadzie rzeka staje. A wtedy koniec! Do wiosny nie ma mowy o żadnym transporcie.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz nieżywotny

stawać

14. o wzwodzie

Definicja

pot.

o penisie: zaczynać znajdować się w stanie wzwodu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Cytaty

„Zoba, staje mu! - powiedział Tomek, Piotruś wcale tego nie chciał, ale to nie on decydował. ”Dotknęłabyś jego siusiora?„ - spytał Tomek Ewki, która przełykała nerwowo ślinę.

źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008

Bo też i wyobraźcie sobie, panowie, ktoś, kto nie tylko że bywa w Awinionie u Ojca Świętego, ale jeszcze potrafi usunąć kamienie moczowe tak zręcznie, że pacjent nie dość, że po operacji ma jeszcze kuśkę, to owa nawet mu staje.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz_nieżywotny

stawać

(KOMU)

15. walczyć

Definicja

walczyć, broniąc się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Połączenia

stawać dzielnie

Cytaty

Czesi i Morawianie dzielnie stawali Węgrom. Mężny Mateusz [...] został zrzucony z konia, lecz osłonił go Dionis z rodu Ols. W końcu czeskie siły poczęły się jednak cofać z wielkimi stratami.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Były ich tysiące. Otoczyli wojska Cintry w dolinie Marnadal. Doszło do bitwy, trwającej cały dzień, od świtu do zmierzchu. Ci z Cintry stawali dzielnie, ale zdziesiątkowano ich.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

odpowiednik aspektowy: stanąć

Składnia

Rz osobowy

stawać

(KOMU)

16. przeciwstawiać się

Definicja

występować przeciw komuś lub czemuś, podejmując walkę, rywalizację lub spór

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przeciwstawiać się

Połączenia

stawać przeciw sobie

Cytaty

	Na czele najprzedniejszego rycerstwa dzielnie stawał przeciw poganom pod Turskiem i pod Chmielnikiem, dając przy tym dowód, że owe wschodnie demony można ranić i zabijać tak jak zwyczajnych ludzi. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003
	Prawdę mówiąc łatwo nie jest. Niemal w każdym meczu stajesz przeciw jakiemuś wielkiemu facetowi, który od pierwszej akcji pokazuje, że wcale nie zamierza być dla ciebie miły. źródło: NKJP: Wojciech Michałowicz: Koszykówka NBA. Luc Longley specjalnie dla „Gazety”, Gazeta Wyborcza, 1997-03-13
	Szkodzimy sobie (myślę tu o racji państwowej) nie tyle treścią tego, co na tych kilkuset stronach jest zapisane, ile sposobem tego prezentacji. Stają przeciw sobie dwie nienawiści – a nie dwie prawdy. W tej konfrontacji media zawsze będą silniejsze – niezależnie od swojej politycznej orientacji. źródło: NKJP: Zbigniew Bauer: Pomocni inaczej, Gazeta Krakowska, 2007-02-23
	Tu chodzi o sprawy, w których jednostka staje przeciwko państwu. Nie można więc tylko państwu oddać rozstrzygającego głosu, kto ma być sędzią. Trybunał Praw Człowieka nie powinien być postrzegany jako organ złożony z ludzi zasiadających tam z nadania władz. źródło: NKJP: Krystyna Chrupkowa: Trybunał w Strasburgu, Rzeczpospolita nr 263, 1997
	Bytowskich piłkarzy znam bardzo dobrze. Grywamy wspólnie w tej samej lidze. Wielokrotnie stawałem przeciwko nim. źródło: NKJP: Leszek Literski: Przegrali, ale z Wisłą Kraków, więc nie ma się czego wstydzić, Dziennik Bałtycki, 2009-10-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	staję	stajemy
2 os.	stajesz	stajecie
3 os.	staje	stają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałem +(e)m stawał	stawałam +(e)m stawała	stawałom +(e)m stawało	stawaliśmy +(e)śmy stawali	stawałyśmy +(e)śmy stawały
2 os.	stawałeś +(e)ś stawał	stawałaś +(e)ś stawała	stawałoś +(e)ś stawało	stawaliście +(e)ście stawali	stawałyście +(e)ście stawały
3 os.	stawał	stawała	stawało	stawali	stawały

bezosobnik: stawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stawał będę stawać	będę stawała będę stawać	będę stawało będę stawać	będziemy stawali będziemy stawać	będziemy stawały będziemy stawać
2 os.	będziesz stawał będziesz stawać	będziesz stawała będziesz stawać	będziesz stawało będziesz stawać	będziecie stawali będziecie stawać	będziecie stawały będziecie stawać
3 os.	będzie stawał będzie stawać	będzie stawała będzie stawać	będzie stawało będzie stawać	będą stawali będą stawać	będą stawały będą stawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stawajmy
2 os.	stawaj	stawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stawałbym bym stawał	stawałabym bym stawała	stawałobym bym stawało	stawalibyśmy byśmy stawali	stawałybyśmy byśmy stawały
2 os.	stawałbyś byś stawał	stawałabyś byś stawała	stawałobyś byś stawało	stawalibyście byście stawali	stawałybyście byście stawały
3 os.	stawałby by stawał	stawałaby by stawała	stawałoby by stawało	stawaliby by stawali	stawałyby by stawały

bezosobnik: stawano by

bezokolicznik: stawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stając

gerundium: stawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stawanie	stawania
D.	stawania	stawań
C.	stawaniu	stawaniom
B.	stawanie	stawania
N.	stawaniem	stawaniami
Ms.	stawaniu	stawaniach
W.	stawanie	stawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stający	stający	stający	stające	stająca
D.	stającego	stającego	stającego	stającego	stającej
C.	stającemu	stającemu	stającemu	stającemu	stającej
B.	stającego	stającego	stający	stające	stającą
N.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającą
Ms.	stającym	stającym	stającym	stającym	stającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stający	stający	stające	stające
D.	stających	stających	stających	stających
C.	stającym	stającym	stającym	stającym
B.	stających	stających	stających	stające
N.	stającymi	stającymi	stającymi	stającymi
Ms.	stających	stających	stających	stających

Składnia

stawać

przeciw/przeciwko KOMU/CZEMU

17. wystarczać

Definicja

występować w wystarczającej ilości i zakresie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

nie staje pieniędzy, środków, umiejętności,

Cytaty

Rozumie, żeście golcy, towar chciałoby się brać, jeno gotówki nie staje. Poszli precz!

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Ostatecznie doskonale zdawali sobie sprawę, że jak nie staje umiejętności, to trzeba się starać rekompensować te niedostatki właśnie „organizmem“, jak mawia się w sportowej gwarze.

źródło: NKJP: Wojciech Batko, To dołek czy rzeczywistość?, Gazeta Krakowska 2006-09-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

staje

Czas przeszły

stawało

Tryb rozkazujący

niech staje

Tryb warunkowy

Czas teraźniejszy

stawałoby

Czas przeszły

byłoby stawało

bezokolicznik: stawać

Składnia

stawać

CZEGO

Frazeologizmy

całe życie staje przed oczami komuś
coś staje dęba
coś staje na głowie
coś zarzuca kotwicę
coś staje na kotwicy
coś staje na porządku dziennym
coś staje otworem
coś staje otworem przed kimś
coś staje pod znakiem zapytania
coś staje się czyimś udziałem
coś staje słupka
coś utyka w martwym punkcie
coś staje w martwym punkcie
coś staje w płomieniach
coś staje w ogniu
coś stoi otworem przed kimś
coś stoi w sprzeczności z czymś
coś staje w sprzeczności z czymś
coś utyka w martwym punkcie
coś staje w martwym punkcie
coś zarzuca kotwicę
coś staje na kotwicy
czas staje
czas staje w miejscu
język staje kołkiem komuś
ktoś oblewa się rumieńcem
ktoś staje w pąsach
ktoś staje dęba
ktoś staje do raportu
ktoś staje jak wryty
ktoś staje murem
ktoś staje na czatach
ktoś staje na czele kogoś
ktoś staje na głowie
ktoś staje na uszach
ktoś staje na rzęsach
ktoś staje na gruncie czegoś
ktoś staje na nogi
ktoś staje na nogach
ktoś staje na nogi
ktoś staje na nogach
ktoś staje na głowie
ktoś staje na uszach
ktoś staje na rzęsach
ktoś stoi na stanowisku
ktoś staje na stanowisku
ktoś staje na straży czegoś
ktoś staje na ślubnym kobiercu
ktoś staje przed ołtarzem
ktoś staje na twardym gruncie
ktoś staje na głowie
ktoś staje na uszach
ktoś staje na rzęsach
ktoś staje na własnych nogach
ktoś staje na wysokości zadania
ktoś staje nad przepaścią
ktoś staje okoniem
ktoś staje sztorcem
ktoś staje po stronie kogoś/czegoś
ktoś staje pod pręgierzem
ktoś staje pod zarzutem czegoś
ktoś staje przed sądem
ktoś staje w obronie kogoś/czegoś
ktoś staje w prawdzie
ktoś staje w szranki
ktoś staje z boku
ktoś staje za kamerą
ktoś stoi na czatach
ktoś stoi na stanowisku
ktoś staje na stanowisku
ktoś stoi na straży czegoś
ktoś stoi ponad prawem
ktoś staje ponad prawem
ktoś zatrzymuje się w pół drogi
ktoś staje w pół drogi
ktoś/coś idzie w zawody z czymś/kimś
ktoś/coś staje w zawody z kimś/czymś
ktoś/coś staje kością w gardle komuś
ktoś/coś staje ością w gardle komuś
ktoś/coś staje na drodze komuś/czemuś
ktoś/coś staje na przeszkodzie
ktoś/coś staje na zawadzie
ktoś/coś staje przed oczami komuś
ktoś/coś staje w oczach komuś
ktoś/coś staje w poprzek czemuś
ktoś/coś stoi na przeszkodzie
łzy stają w oczach komuś
mózg staje
mózg staje w poprzek
oczy stają w słup komuś
staje na tym, że
świeczki stają w oczach komuś
włosy stają dęba na głowie
włosy stają dęba

Przysłowia

Tak krawiec kraje, jak (mu) materii staje

Data ostatniej modyfikacji: 07.09.2016