UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

cynować

Chronologizacja

1861, SJPWil

Pochodzenie

Od: cyna

1. blachę

Definicja

techn. 
pokrywać cyną powierzchnię metalowego przedmiotu w celu zabezpieczenia go przed korozją

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bielić, pobielać
hiperonimy:  metalizować

Połączenia

  • cynować garnki, kotły, kociołki, patelnie, rondle
  • blacha cynowana

Cytaty

Naczynia miedziane są wyłożone wewnątrz warstwą stali nierdzewnej lub cyny (czasem też niklu albo nawet – ekstrawagancko – srebra). Te z nierdzewną stalą są lepsze, ponieważ nie trzeba ich co jakiś czas cynować (nie wycierają się).

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Proces cynowania stosowany jest do zabezpieczania stalowych naczyń stosowanych w przemyśle spożywczym np. puszek do konserw oraz konwi na mleko.

źródło: NKJP: Internet

Otrzymał też „listy przyznania wynalazku”, czyli patenty na rozmaite drobne udogodnienia, jak cynowanie naczyń kuchennych z lanego żelaza (w roku 1850) i sikawkę strażacką (w roku 1854).

źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. cynuję
cynujemy
2 os. cynujesz
cynujecie
3 os. cynuje
cynują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. cynowałem
+(e)m cynował
cynowałam
+(e)m cynowała
cynowałom
+(e)m cynowało
cynowaliśmy
+(e)śmy cynowali
cynowałyśmy
+(e)śmy cynowały
2 os. cynowałeś
+(e)ś cynował
cynowałaś
+(e)ś cynowała
cynowałoś
+(e)ś cynowało
cynowaliście
+(e)ście cynowali
cynowałyście
+(e)ście cynowały
3 os. cynował
cynowała
cynowało
cynowali
cynowały

bezosobnik: cynowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę cynował
będę cynować
będę cynowała
będę cynować
będę cynowało
będę cynować
będziemy cynowali
będziemy cynować
będziemy cynowały
będziemy cynować
2 os. będziesz cynował
będziesz cynować
będziesz cynowała
będziesz cynować
będziesz cynowało
będziesz cynować
będziecie cynowali
będziecie cynować
będziecie cynowały
będziecie cynować
3 os. będzie cynował
będzie cynować
będzie cynowała
będzie cynować
będzie cynowało
będzie cynować
będą cynowali
będą cynować
będą cynowały
będą cynować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. cynujmy
2 os. cynuj
cynujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. cynowałbym
bym cynował
cynowałabym
bym cynowała
cynowałobym
bym cynowało
cynowalibyśmy
byśmy cynowali
cynowałybyśmy
byśmy cynowały
2 os. cynowałbyś
byś cynował
cynowałabyś
byś cynowała
cynowałobyś
byś cynowało
cynowalibyście
byście cynowali
cynowałybyście
byście cynowały
3 os. cynowałby
by cynował
cynowałaby
by cynowała
cynowałoby
by cynowało
cynowaliby
by cynowali
cynowałyby
by cynowały

bezosobnik: cynowano by

bezokolicznik: cynować

imiesłów przysłówkowy współczesny: cynując

gerundium: cynowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. cynowanie
cynowania
D. cynowania
cynowań
C. cynowaniu
cynowaniom
B. cynowanie
cynowania
N. cynowaniem
cynowaniami
Ms. cynowaniu
cynowaniach
W. cynowanie
cynowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: cynujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. cynujący
cynujący
cynujący
cynujące
cynująca
D. cynującego
cynującego
cynującego
cynującego
cynującej
C. cynującemu
cynującemu
cynującemu
cynującemu
cynującej
B. cynującego
cynującego
cynujący
cynujące
cynującą
N. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
cynującą
Ms. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
cynującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. cynujący
cynujący
cynujące
cynujące
D. cynujących
cynujących
cynujących
cynujących
C. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
B. cynujących
cynujących
cynujących
cynujące
N. cynującymi
cynującymi
cynującymi
cynującymi
Ms. cynujących
cynujących
cynujących
cynujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: cynowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. cynowany
cynowany
cynowany
cynowane
cynowana
D. cynowanego
cynowanego
cynowanego
cynowanego
cynowanej
C. cynowanemu
cynowanemu
cynowanemu
cynowanemu
cynowanej
B. cynowanego
cynowanego
cynowany
cynowane
cynowaną
N. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowaną
Ms. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. cynowani
cynowani
cynowane
cynowane
D. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowanych
C. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
B. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowane
N. cynowanymi
cynowanymi
cynowanymi
cynowanymi
Ms. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowanych

odpowiednik aspektowy: ocynować

Składnia

bez ograniczeń + cynować +
CO

2. witraż

Definicja

techn. 
wypełniać cyną szczeliny lub ubytki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  łączyć, wypełniać

Cytaty

Składałeś, zacynowałeś i okazuje się, że jest za mało szkła. I wtedy powstaje niewielka dziurka, wielkości, nie wiem, jednej dziesiątej paznokcia. Ale to wystarczy, żeby efekt był taki, jakby ktoś tam włożył laser. Bo całe światło w tym momencie przechodzi przez tę dziurkę, jak przez lejek. W takich razach szybko wchodziliśmy na rusztowanie i albo zatykaliśmy to kitem, albo cynowaliśmy.

źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc, czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999

Wymianie uległa podłoga, progi, podciągi, dokonano gruntownego remontu błotników, naprawialiśmy zniszczone podłużnice. Należy powiedzieć przy okazji, że wszystkie elementy blacharskie tego samochodu są ze sobą cynowane.

źródło: NKJP: Powstał, aby cieszyć, Wieści Podwarszawskie nr 37 (905), 2008

Cynowanie jest bardzo czasochłonne i dużo droższe od szpachli.

źródło: Internet: forum125p.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. cynuję
cynujemy
2 os. cynujesz
cynujecie
3 os. cynuje
cynują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. cynowałem
+(e)m cynował
cynowałam
+(e)m cynowała
cynowałom
+(e)m cynowało
cynowaliśmy
+(e)śmy cynowali
cynowałyśmy
+(e)śmy cynowały
2 os. cynowałeś
+(e)ś cynował
cynowałaś
+(e)ś cynowała
cynowałoś
+(e)ś cynowało
cynowaliście
+(e)ście cynowali
cynowałyście
+(e)ście cynowały
3 os. cynował
cynowała
cynowało
cynowali
cynowały

bezosobnik: cynowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę cynował
będę cynować
będę cynowała
będę cynować
będę cynowało
będę cynować
będziemy cynowali
będziemy cynować
będziemy cynowały
będziemy cynować
2 os. będziesz cynował
będziesz cynować
będziesz cynowała
będziesz cynować
będziesz cynowało
będziesz cynować
będziecie cynowali
będziecie cynować
będziecie cynowały
będziecie cynować
3 os. będzie cynował
będzie cynować
będzie cynowała
będzie cynować
będzie cynowało
będzie cynować
będą cynowali
będą cynować
będą cynowały
będą cynować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. cynujmy
2 os. cynuj
cynujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. cynowałbym
bym cynował
cynowałabym
bym cynowała
cynowałobym
bym cynowało
cynowalibyśmy
byśmy cynowali
cynowałybyśmy
byśmy cynowały
2 os. cynowałbyś
byś cynował
cynowałabyś
byś cynowała
cynowałobyś
byś cynowało
cynowalibyście
byście cynowali
cynowałybyście
byście cynowały
3 os. cynowałby
by cynował
cynowałaby
by cynowała
cynowałoby
by cynowało
cynowaliby
by cynowali
cynowałyby
by cynowały

bezosobnik: cynowano by

bezokolicznik: cynować

imiesłów przysłówkowy współczesny: cynując

gerundium: cynowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. cynowanie
cynowania
D. cynowania
cynowań
C. cynowaniu
cynowaniom
B. cynowanie
cynowania
N. cynowaniem
cynowaniami
Ms. cynowaniu
cynowaniach
W. cynowanie
cynowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: cynujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. cynujący
cynujący
cynujący
cynujące
cynująca
D. cynującego
cynującego
cynującego
cynującego
cynującej
C. cynującemu
cynującemu
cynującemu
cynującemu
cynującej
B. cynującego
cynującego
cynujący
cynujące
cynującą
N. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
cynującą
Ms. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
cynującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. cynujący
cynujący
cynujące
cynujące
D. cynujących
cynujących
cynujących
cynujących
C. cynującym
cynującym
cynującym
cynującym
B. cynujących
cynujących
cynujących
cynujące
N. cynującymi
cynującymi
cynującymi
cynującymi
Ms. cynujących
cynujących
cynujących
cynujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: cynowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. cynowany
cynowany
cynowany
cynowane
cynowana
D. cynowanego
cynowanego
cynowanego
cynowanego
cynowanej
C. cynowanemu
cynowanemu
cynowanemu
cynowanemu
cynowanej
B. cynowanego
cynowanego
cynowany
cynowane
cynowaną
N. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowaną
Ms. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. cynowani
cynowani
cynowane
cynowane
D. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowanych
C. cynowanym
cynowanym
cynowanym
cynowanym
B. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowane
N. cynowanymi
cynowanymi
cynowanymi
cynowanymi
Ms. cynowanych
cynowanych
cynowanych
cynowanych

Składnia

bez ograniczeń + cynować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 15.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj