UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tajemniczy

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tajemniczy	tajemniczy	tajemniczy	tajemnicze	tajemnicza
D.	tajemniczego	tajemniczego	tajemniczego	tajemniczego	tajemniczej
C.	tajemniczemu	tajemniczemu	tajemniczemu	tajemniczemu	tajemniczej
B.	tajemniczego	tajemniczego	tajemniczy	tajemnicze	tajemniczą
N.	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczą
Ms.	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczej
W.	tajemniczy	tajemniczy	tajemniczy	tajemnicze	tajemnicza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tajemniczy	tajemniczy	tajemnicze	tajemnicze
D.	tajemniczych	tajemniczych	tajemniczych	tajemniczych
C.	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym	tajemniczym
B.	tajemniczych	tajemniczych	tajemniczych	tajemnicze
N.	tajemniczymi	tajemniczymi	tajemniczymi	tajemniczymi
Ms.	tajemniczych	tajemniczych	tajemniczych	tajemniczych
W.	tajemniczy	tajemniczy	tajemnicze	tajemnicze

Pochodzenie

Przymiotnik od tajemnica .
Zob. tajemny

1. trudny do wyjaśnienia

Definicja

taki, którego nie da się łatwo wyjaśnić lub zrozumieć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

enigmatyczny, zagadkowy

Połączenia

tajemniczy powód, pożar, przypadek, sposób, symbol, świat, wirus, wypadek, zgon, związek; dokument, list, napis, przedmiot, telefon; tajemnicza choroba, historia, katastrofa, moc, przyczyna, siła, sprawa, substancja, śmierć; przesyłka, zawartość; tajemnicze morderstwo, powiązanie, samobójstwo, spotkanie, wydarzenie, zabójstwo, zaginięcie, zdarzenie, zjawisko, zniknięcie, źródło; tajemnicze okoliczności, słowa

Cytaty

	Tajemnicze zniknięcie dziewczynki z pokoju w pensjonacie postawiło na nogi całą zakopiańską policję, strażaków oraz pograniczników. źródło: NKJP: (rom): Gdzie jest Karolinka?, Gazeta Krakowska, 2004-02-13
	Od pewnego czasu, na terenie całego kraju dochodzi do tajemniczych zaginięć młodych i obiecujących naukowców. źródło: NKJP: Internet
	Sprawy tajemniczych zgonów starszych, acz majętnych osób, trzeba będzie ponownie zbadać. źródło: NKJP: Mordercze małżeństwo, Dziennik Polski, 2003-08-19
	Tydzień przed śmiercią odebrał jakiś tajemniczy telefon, po którym wpadł w histerię. źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Pan Cygaro, Polityka, 2006-01-07
	Depesza była tajemnicza. Brzmiała: „Nietoperz znalazł swe gniazdo”. Przyznam się, że zmyliła mnie potem... źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

2. nieznany

Definicja

taki, którego tożsamości się nie zna

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

tajemniczy blondyn, człowiek, gość, inwestor, ktoś, mężczyzna, nieznajomy, osobnik, przybysz, wędrowiec; lud; tajemnicza blondynka, dama, dziewczyna, kobieta, nieznajoma, osoba; grupa, para; tajemniczy ludzie

Cytaty

	Na zaręczynach pojawia się niespodziewanie tajemnicza nieznajoma... źródło: NKJP: Internet
	Tajemniczy osobnik włamał się do garażu Urzędu Gminy [...]. źródło: NKJP: Krótko, Dziennik Polski, 2002-11-12
	[...] tajemniczy nieznajomy dochodzi do siebie i po chwilowym szoku zaczyna docierać do niego, że nie pamięta kim jest i jak się nazywa. źródło: NKJP: Internet
	Nie odpowiedział, ale dla niej stało się jasne, że to on właśnie jest tajemniczym mężczyzną Moniki. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004
	[...] jedno mnie jeszcze zastanawia: jeśli Fryderyk jest tajemniczym prześladowcą, to w jakiej chwili i kiedy zdobył pewność, że Kuryłło wie o miejscu ukrycia pamiętnika. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

3. skryty

Definicja

taki, który nie chce o czymś mówić, by sprawić wrażenie, że ukrywa coś ważnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

być tajemniczym

Cytaty

	Bądź tajemnicza i trzymaj mężczyznę na dystans - w ten sposób działasz na jego wyobraźnię. źródło: NKJP: Internet
	– No powiedz, nie bądź taki tajemniczy – przymila się [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997
	Według wyliczeń starostwa koszt remontu ulicy Krzywoustego to ok. 4 miliony złotych. - Mamy kilka koncepcji, skąd wziąć te pieniądze... - starosta Ryszard Raszkiewicz jest tajemniczy. źródło: NKJP: Piotr Kanikowski: Pole obsiane pieniędzmi, Gazeta Wrocławska, 2001-10-16
	[...] nie zająknął się na temat przygotowań do strajku. Zresztą zawsze był tajemniczy. źródło: NKJP: Krystyna Jagiełło: Dziedzice bezprawnej wolności, 2007

Składnia

Cz	+	tajemniczy	+
szyk: neutralny

4. nadprzyrodzony

Definicja

mający związek z siłami nadprzyrodzonymi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

tajemny

Połączenia

tajemniczy obrzęd, kamień; tajemnicza istota, moc, siła; tajemnicze kręgi, obiekty, obrzędy, zaklęcia, znaki

Cytaty

	19 listopada to dzień wróżb, czarów i tajemniczych zaklęć. źródło: NKJP: Irena Wróblewska: Czas na podsumowanie, Nakielski Czas, 2005-01-05
	W czasie tajemniczych obrzędów miano uwalniać ludzkie dusze z ciał czarnych kotów, psów i nietoperzy. źródło: NKJP: Internet
	To właśnie tam - wedle najnowszej wawelskiej legendy - mieści się czakram, tajemniczy kamień spokoju, dający ludziom siłę, radość i szczęście. źródło: NKJP: Ognisko tajemnych sił, Dziennik Polski, 2000-12-15
	Rodzicom zależało, by tajemnicze istoty, które przychodziły z nieba przypomniały ich pociechom o dobrym zachowaniu, a te najbardziej niegrzeczne przywoływały do poprawy. źródło: NKJP: Hubert Rajewski: Wskrzesili gwiadora i gwiazdkę, Gazeta Poznańska, 2003-12-24
	Przyprowadzanie stracha na pole jest tajemniczym obrzędem, nawiązującym do starych guseł pogańskich. źródło: NKJP: Jolanta Flach: Strachom należy się kłaniać, Tygodnik Podhalański, 1999

5. nastrojowy

Definicja

książk.

stanowiący niezwykłe, nastrojowe i romantyczne otoczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poetyczny

Połączenia

tajemniczy blask, ogród, płomień, półmrok, urok, zamek, zapach; tajemnicza atmosfera, aura, budowla, kraina, wyspa; tajemnicze miasto, miejsce, światełko, światło; tajemnicze podziemia, zakamarki

Cytaty

	Wracając do willi... Otoczona tajemniczym ogrodem bardziej przypominała pałac, aniżeli budynek mieszkalny. źródło: NKJP: Kuba jestem, Kuba się nazywam, Dziennik Polski, 2006-12-23
	Bajkowy krajobraz, potężne twierdze, tajemnicze zamki oraz urokliwe miasteczka [...] czekają na miłośników przygód. źródło: NKJP: Marta Legieć: Bajkowa kraina piaskowych skał i zamków, Dziennik Bałtycki, 2010-05-22
	Kraków tworzy jakąś tajemniczą atmosferę, w której można pozostać sobą, a równocześnie poczuć się oczekiwanym gościem, mogącym przeżyć niezwykłe emocje o charakterze patriotycznym i religijnym [...]. źródło: NKJP: Tadeusz Pieronek: Kraków ma coś w sobie, Gazeta Krakowska, 2008-05-09
	Film wyreżyserowany z dużym rozmachem broni się doskonałą scenografią. Zamek Hogwart jest tajemniczy, przerażający i czarodziejski. źródło: NKJP: (Jed.): Czarodziejski pokaz za nami Harry, Hermiona i kamień, Express Ilustrowany, 2002-01-18
	W przedstawieniu chodzi o to, by kostiumy stanowiły intensywny plastyczny znak w całej scenografii. Nastrój spektaklu jest tajemniczy, więc stroje nawiązują do jego atmosfery. źródło: NKJP: Magda Huzarska-Szumiec: Historycznym kostiumom dodaję osobistego wyrazu, Gazeta Krakowska, 2005-02-12

Frazeologizmy

tajemniczy klient

Data ostatniej modyfikacji: 05.05.2016