Chronologizacja
1. nakaz religijny
Definicja
Pochodzenie
ogsł. *postъ
z st.-w.-niem. fasta
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | asceza |
Połączenia
- całodniowy, całodzienny, czterdziestodniowy, trzydniowy; chrześcijański, muzułmański; długi, długotrwały; surowy; święty post; nakazane posty
- post w intencji pokoju; w Kościele katolickim; w piątek, w Wielki Piątek, w Wigilię
- post i adwent, post i jałmużna, post i modlitwa, post i pokuta, post i umartwienie, post i wstrzemięźliwość, post i żałoba
- czas, okres; dzień, miesiąc, tydzień; niedziela; koniec, połowa; praktyka postu
- post obowiązuje
- przestrzegać postu;
- przestrzeganie, rozpoczęcie, zachowanie / zachowywanie postu
- narzucać, ogłosić, zalecać; podjąć, przerwać / przerywać, rozpocząć, zacząć / zaczynać; zachować / zachowywać, złamać post
Cytaty
Kościół, idąc śladami Biblii, zalecał post przynajmniej dwa dni w tygodniu. Dodajmy, post był łączony z wykonywaniem dzieł miłosierdzia. źródło: NKJP: ks. prof. Markiem Starowieyskim, Grzegorz Idzik: Nie lubiana asceza, prasa, 1998 |
|
Wierni chrześcijanie rozpoczną 40-dniowy post, przygotowując się do Paschy, czyli przejścia Chrystusa przez śmierć do nowego życia w chwale zmartwychwstania. źródło: NKJP: „Posypmy głowy popiołem”, Dziennik Polski - Kraj, 1998-02-24 |
|
Musimy być gotowi na wielkie ofiary tocząc nieustannie walkę duchową. Posiada ona trzy konkretne przejawy: są nimi modlitwa, post i jałmużna. źródło: NKJP: Tadeusz Loska SJ: Wszystkie moje źródła są w Tobie : nabożeństwa eucharystyczne : godziny święte-spotkania modlitewne, 1999 |
|
Czwarte przykazanie kościelne brzmi: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach”. źródło: NKJP: Przykazania kościelne (5), Dziennik Polski - Magazyn, 2004-01-23 |
|
Ojciec Święty zaapelował, aby środa popielcowa, przypadająca 5 marca, która ma charakter pokutny, stała się dniem postu w intencji pokoju. źródło: NKJP: Różaniec pokoju, Dziennik Polski - Świat, 2003-02-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | post |
posty |
|
D. | postu |
postów |
|
C. | postowi |
postom |
|
B. | post |
posty |
|
N. | postem |
postami |
|
Ms. | poście |
postach |
|
W. | poście |
posty |
2. czas
Definicja
Pochodzenie
ogsł. *postъ
z st.-w.-niem. fasta
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Cytaty
Źle sypiam - powtórzył Kostek. - A kto ci każe sypiać? Jak karnawał, to karnawał. Do postu jeszcze ho ho. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
Na katolickich stronach w Internecie księża radzą m.in., aby w poście zrezygnować z alkoholu, tytoniu, oglądania telewizji, ale też by podjąć zobowiązanie do pomagania żonie w pracach domowych [...]. źródło: NKJP: Czas na odnowę ducha, Dziennik Polski - Małopolska, 2004-02-25 |
|
Kiedy nadchodził post, na stole pojawiały się ryby, których obfitość żyła kiedyś w naszych wodach. źródło: NKJP: Karaski i szczuki: Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-03-03 |
|
Kto nabożeństwo zaspał, ten nie miał prawa jeść Święconego. A kara to była sroga. O przysmakach wielkanocnych marzono bowiem przez post cały. Bo i było o czym marzyć. źródło: NKJP: Jolanta Flach: Noc Błogosławiona, 1996 |
|
Gdy post minął, pozostawała obowiązkowa żałoba pokutna trwająca trzydzieści dni. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | post |
posty |
|
D. | postu |
postów |
|
C. | postowi |
postom |
|
B. | post |
posty |
|
N. | postem |
postami |
|
Ms. | poście |
postach |
|
W. | poście |
posty |
3. od jedzenia
Definicja
Pochodzenie
ogsł. *postъ
z st.-w.-niem. fasta
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wstrzemięźliwość |
Cytaty
Poszczenie jest najradykalniejszą formą kuracji odchudzającej. Całościowe działanie postu przyczynia się nie tylko do redukcji nadwagi, lecz także do zwalczania różnych chorób: żylaków, schorzeń układu krążenia, nadciśnienia, zaburzeń skórnych, migreny i chronicznych bólów głowy. źródło: NKJP: Tadeusz Kasperczyk, Jan Fenczyn: Podręcznik odnowy psychosomatycznej, 1996 |
|
Najkrótsza głodówka trwa 36 godzin. Do niej również warto się przygotować, jedząc przez dwa poprzedzające ją i dwa następujące po niej dni warzywa surowe i gotowane, owoce, grubsze kasze. Najwłaściwsze są jednak posty 3-5 dniowe. źródło: NKJP: Anna Niedzielska: Głód dla zdrowia, Echo Dnia, 2007-02-26 |
|
Zapowiedziane na następny dzień menu wprowadziło w euforię dzieciaki, a ja, z niejaką ulgą, zaplanowałem post - no może pościk, krótki urlop od stołu - jako że serdecznie nie znoszę zupy jabłkowej z makaronem, a wobec knedli z owocami odczuwam obojętność graniczącą z niechęcią. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Rozkosz w Pupkach, czyli mały przewodnik gastronomiczny po gminie Jonkowo i okolicach, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1996-09-20 |
|
Albo pan schudnie, albo mi się pan narazi. Widzę, że nie żarty. Wróciłem do domu i zacząłem post generalny. Nic, tylko chleb i woda. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965 |
|
Matt dochodzi do wniosku, że lekarstwo na ból spowodowany odejściem ukochanej znaleźć może w całkowitym poście. Wprawdzie zwykle niczego nie doprowadzał do końca, ale tym razem jest pewien, tej obietnicy nie złamie - żadnego seksu przez 40 dni. źródło: NKJP: (EWAF, ST): A może tak do kina..., Dziennik Polski - Podkarpacie, 2002-06-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | post |
posty |
|
D. | postu |
postów |
|
C. | postowi |
postom |
|
B. | post |
posty |
|
N. | postem |
postami |
|
Ms. | poście |
postach |
|
W. | poście |
posty |
4. wiadomość internetowa
Definicja
Pochodzenie
ang.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet
Połączenia
- bezsensowny, ciekawy, głupi, mądry; długi; następny, nowy, ostatni, pierwszy, poprzedni, powyższy, wcześniejszy; mój, twój, wasz... post
- autor, autorka; temat, treść; część, fragment; data; długość; edycja; numer, początek, podgląd postu; ilość, liczba; strony postów
- link do posta
- odpowiedź na post
- linki w postach
- post doszedł, dotyczy czegoś, obraża kogoś, odnosi się do czegoś, świadczy o czymś, zniknął
- cytować, czytać; edytować, napisać, pisać, poprawiać; dostać / dostawać, przeglądać, sprawdzić / sprawdzać; kasować, skasować, usunąć / usuwać; dodawać, wysłać / wysyłać posty; czytanie, nabijanie, naliczanie, pisanie, usunięcie, zamieszczanie postów
- czekać, odpisać / odpisywać, odpowiedzieć / odpowiadać na posty
- napisać, pisać coś w poście
Cytaty
Właścicielką suczki była Iwona, o której wiedziałem tylko tyle, że jest barmanką. Jej posty czytało się bardzo miło, miała poczucie humoru i byłem pewien, że tym razem konwersacja dostarczy mi samych przyjemności. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
Po napisaniu postu, czekam z niecierpliwością na komentarze. źródło: NKJP: Krzysztof Wilczek: Mania blogowania, Echo Dnia, 2007-11-15 |
|
Łączysz się z serwerem grup dyskusyjnych. Czytasz posty i odpowiadasz. źródło: NKJP: Michał Połoz: Internet: Zabierz głos w dyskusji, prasa, 1999-06 |
|
Z adresu poczty elektronicznej lub wręcz adresu komputera, z którego wysłano tzw. post, łatwo można wywnioskować, czy dyskutant naprawdę mieszka w Niemczech, Anglii lub za oceanem. źródło: NKJP: Kuba Tatarkiewicz: Felietony (Computerworld), Internet |
|
Użytkownik zobowiązuje się również do przestrzegania poleceń Administratora. Administrator wydaje polecenia za pomocą tematów, postów, wiadomości PW lub e-maila. źródło: NKJP: Jarpen Zigrin: Regulamin Forum, Internet, 2008-12-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3, m2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | post |
posty |
|
D. | postu pot. posta |
postów |
|
C. | postowi |
postom |
|
B. | post pot. posta |
posty |
|
N. | postem |
postami |
|
Ms. | poście |
postach |
|
W. | poście |
posty |