UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urzeczowiać się

urzeczawiać się

Chronologizacja

1899, Robotnik, nr 1, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urzeczowiam się
urzeczowiamy się
2 os. urzeczowiasz się
urzeczowiacie się
3 os. urzeczowia się
urzeczowiają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urzeczowiałem się
+(e)m się urzeczowiał
urzeczowiałam się
+(e)m się urzeczowiała
urzeczowiałom się
+(e)m się urzeczowiało
urzeczowialiśmy się
+(e)śmy się urzeczowiali
urzeczowiałyśmy się
+(e)śmy się urzeczowiały
2 os. urzeczowiałeś się
+(e)ś się urzeczowiał
urzeczowiałaś się
+(e)ś się urzeczowiała
urzeczowiałoś się
+(e)ś się urzeczowiało
urzeczowialiście się
+(e)ście się urzeczowiali
urzeczowiałyście się
+(e)ście się urzeczowiały
3 os. urzeczowiał się
urzeczowiała się
urzeczowiało się
urzeczowiali się
urzeczowiały się

bezosobnik: urzeczowiano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się urzeczowiał
będę się urzeczowiać
będę się urzeczowiała
będę się urzeczowiać
będę się urzeczowiało
będę się urzeczowiać
będziemy się urzeczowiali
będziemy się urzeczowiać
będziemy się urzeczowiały
będziemy się urzeczowiać
2 os. będziesz się urzeczowiał
będziesz się urzeczowiać
będziesz się urzeczowiała
będziesz się urzeczowiać
będziesz się urzeczowiało
będziesz się urzeczowiać
będziecie się urzeczowiali
będziecie się urzeczowiać
będziecie się urzeczowiały
będziecie się urzeczowiać
3 os. będzie się urzeczowiał
będzie się urzeczowiać
będzie się urzeczowiała
będzie się urzeczowiać
będzie się urzeczowiało
będzie się urzeczowiać
będą się urzeczowiali
będą się urzeczowiać
będą się urzeczowiały
będą się urzeczowiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urzeczowiajmy się
2 os. urzeczowiaj się
urzeczowiajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. urzeczowiałbym się
bym się urzeczowiał
urzeczowiałabym się
bym się urzeczowiała
urzeczowiałobym się
bym się urzeczowiało
urzeczowialibyśmy się
byśmy się urzeczowiali
urzeczowiałybyśmy się
byśmy się urzeczowiały
2 os. urzeczowiałbyś się
byś się urzeczowiał
urzeczowiałabyś się
byś się urzeczowiała
urzeczowiałobyś się
byś się urzeczowiało
urzeczowialibyście się
byście się urzeczowiali
urzeczowiałybyście się
byście się urzeczowiały
3 os. urzeczowiałby się
by się urzeczowiał
urzeczowiałaby się
by się urzeczowiała
urzeczowiałoby się
by się urzeczowiało
urzeczowialiby się
by się urzeczowiali
urzeczowiałyby się
by się urzeczowiały

bezosobnik: urzeczowiano by się

bezokolicznik: urzeczowiać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

urzeczowiając się

gerundium: urzeczowianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urzeczowianie się
urzeczowiania się
D. urzeczowiania się
urzeczowiań się
C. urzeczowianiu się
urzeczowianiom się
B. urzeczowianie się
urzeczowiania się
N. urzeczowianiem się
urzeczowianiami się
Ms. urzeczowianiu się
urzeczowianiach się
W. urzeczowianie się
urzeczowiania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: urzeczowiający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. urzeczowiający się
urzeczowiający się
urzeczowiający się
urzeczowiające się
urzeczowiająca się
D. urzeczowiającego się
urzeczowiającego się
urzeczowiającego się
urzeczowiającego się
urzeczowiającej się
C. urzeczowiającemu się
urzeczowiającemu się
urzeczowiającemu się
urzeczowiającemu się
urzeczowiającej się
B. urzeczowiającego się
urzeczowiającego się
urzeczowiający się
urzeczowiające się
urzeczowiającą się
N. urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającą się
Ms. urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. urzeczowiający się
urzeczowiający się
urzeczowiające się
urzeczowiające się
D. urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiających się
C. urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
urzeczowiającym się
B. urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiające się
N. urzeczowiającymi się
urzeczowiającymi się
urzeczowiającymi się
urzeczowiającymi się
Ms. urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiających się
urzeczowiających się

odpowiednik aspektowy: urzeczowić się

Pochodzenie

Zob. rzecz

Definicja

książk. 
zmieniać się z żywej istoty lub abstraktu w rzecz

Warianty

  • urzeczawiać się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  reifikować się

Cytaty

Życie, gdy staje się zwykłym tylko przedmiotem refleksji, urzeczowia się, przekształca się w temat lub w problem.

źródło: Marian Nowak: Między wiedzą naukową a mądrością w pedagogice – w obszarze filozofii wychowania, Studia Paedagogica Ignatiana, nr,19, 2019 (researchgate.net)

Leśmian pisze o nicości i nieistnieniu w taki sposób, że pojęcia, którymi się posługuje, materializują się, urzeczowiają się, przestają być pojęciami abstrakcyjnymi, a nabierają pod jego piórem baśniowej plastyki i obrazowości.

źródło: Marta Rynduch: Język i wyobraźnia w poezji Bolesława Leśmiana, 2012-12-20 (hamlet.edu.pl)

Oba znaczenia można rozumieć łącznie — wówczas wątek utworu urzeczawia się, sam staje się swoim przedmiotem.

źródło: KWJP: Piotr Matywiecki: Twarz Tuwima, 2015

Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj